วิเคราะห์เปรียบเทียบท่ารำฉุยฉายอินทรชิตกับฉุยฉายมานพ

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ประวัติและความสำคัญของตัวละครในเรื่องรามเกียรติ์ที่เป็นตัวพระ และเป็นผู้รำฉุยฉาย คือ อินทรชิตเมื่อแปลงกายเป็นพระอินทร์ กับหนุมานเมื่อแปลงกายเป็นมานพ 2) องค์ประกอบของกระบวนท่ารำฉุยฉายอินทรชิต กับฉุยฉายมานพ  3) เปรียบเทียบในส่วนที่ท่ารำคำร้องเหมือนกันและท่ารำคำร้องแตกต่างกันของฉุยฉายอินทรชิต กับฉุยฉายมานพ ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ ผู้เชี่ยวชาญทางด้านการแสดงนาฏศิลป์ จำนวน 4 ท่าน เครื่องมือที่ใช้ในงานวิจัยคือแบบสัมภาษณ์ไม่มีโครงสร้าง การวิเคราะห์ข้อมูลโดยวิเคราะห์เนื้อหา

            ผลการศึกษาวิจัยพบว่า 1) ประวัติและความสำคัญของตัวละครในเรื่องรามเกียรติ์ที่เป็นตัวพระ และเป็น   ผู้รำฉุยฉาย คือ อินทรชิตเมื่อแปลงกายเป็นพระอินทร์ กับหนุมานเมื่อแปลงกายเป็นมานพ อินทรชิตมีชาติกำเนิดเป็นยักษ์แต่ได้แปลงกายเป็นพระอินทร์เพื่อทำอุบายล่อลวงพระลักษมณ์ในการทำสงคราม และเมื่อแปลงกายแล้วได้ออกรำฉุยฉายในรูปของร่างพระอินทร์ ส่วนหนุมานมีชาติกำเนิดเป็นลิงแต่ได้แปลงกายเป็นมานพเพื่อทำอุบายล่อลวงนางวานรินทร์ให้หลงรักทำให้สะดวกในการติดตามหาศัตรู  2) องค์ประกอบของกระบวนท่ารำฉุยฉายอินทรชิต กับฉุยฉายมานพ  การศึกษาท่ารำ พบว่า การรำฉุยฉายเป็นการรำเพื่อชมความงาม ความภาคภูมิใจที่ได้แปลงกายอย่างสวยงาม แต่เมื่อแปลงกายแล้วก็จะมีกิริยาท่าทางของชาติกำเนิดเดิมแฝงอยู่ เช่น รำฉุยฉายอินทรชิต จะมีกิริยาของยักษ์แฝงอยู่ ท่ารำฉุยฉายอินทรชิตมีทั้งหมด 151 ท่า และรำฉุยฉายมานพจะมีกิริยาของลิงแฝงอยู่ ท่ารำฉุยฉายมานพมีทั้งหมด 150 ท่า 3) เปรียบเทียบในส่วนที่ท่ารำคำร้องเหมือนกันและท่ารำคำร้องแตกต่างกันของฉุยฉายอินทรชิต กับฉุยฉายมานพ เมื่อเปรียบเทียบท่ารำทั้งสองชุดแล้วพบว่ามีส่วนที่คำร้องเหมือนกันและท่ารำเหมือนกันมีทั้งหมด 34 ท่า ท่ารำที่คำร้องเหมือนกัน (บางครั้งอาจเป็นเสียงปี่เลียนคำร้อง) แต่ท่ารำต่างกันมีทั้งหมด 2 ท่า ท่ารำที่คำร้องต่างกันแต่ท่ารำเหมือนกันมีทั้งหมด 2 ท่า ท่ารำที่เป็นสัญชาติเดิม มีแทรกท่ายักษ์อยู่ในกิริยาท่าทางของอินทรชิตแปลง คือท่าลงวง (มือล่อแก้วระดับวงล่าง) ส่วนท่าลิงมีแทรกอยู่ในกิริยาท่าทางของมานพ คือท่าเกาคาง  ท่าเล่นแมลงวัน ท่ากาจับปากโลง การรำฉุยฉายอินทรชิต กับฉุยฉายมานพ  แสดงให้เห็นภูมิปัญญาของครูสมัยโบราณที่ออกแบบท่ารำที่พิเศษจากชุดรำอื่นๆ  คือเมื่อยักษ์แปลงกายเป็นตัวพระ ก็จะรำด้วยการแฝงลีลาของยักษ์ส่วนลิงแปลงกายเป็นตัวพระก็จะรำด้วยการแฝงลีลาของลิง นับว่าเป็นความคิดสร้างสรรค์ที่ก่อให้เกิดชุดรำที่สวยงาม แสดงถึงความละเอียดอ่อนในการประดิษฐ์ท่ารำตามแบบแผนนาฏศิลป์ไทย