โน้ตเพลงไทยสำนักพาทยรัตน์

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) พัฒนาการของโน้ตเพลงไทยสำนักพาทยรัตน์
2) ศึกษาโน้ตเพลงไทยสำนักพาทยรัตน์ แบบของการวิจัยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ ศิลปินผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านดนตรีไทยจำนวน 14 คน และเอกสารที่เกี่ยวข้อง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกเกี่ยวกับโน้ตเพลงไทยสำนักพาทยรัตน์ในการวิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการศึกษาพบว่า 1) พัฒนาของโน้ตเพลงไทยสำนักพาทยรัตน์ พบว่า โน้ตเพลงไทยสำนักพาทยรัตน์มีพัฒนาการมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 5 สมเด็จเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์
วรพินิต ทรงรับอุปถัมภ์จางวางทั่ว พาทยโกศลและครอบครัวรวมระยะเวลาทั้งหมดประมาณ 30 ปี พระองค์ทรงประทานความรู้เรื่องโน้ตสากลให้แก่จางวางทั่ว พาทยโกศลทำให้เกิดการบันทึกโน้ตเพลงไทยด้วยระบบโน้ตสากลในสำนักพาทยโกศลตลอดมา ต่อมา นายอาจ สุนทร ศิษย์คนสำคัญในสำนักพาทยโกศล ผู้ทำหน้าที่เป็นผู้บันทึกโน้ตเพลงไทยให้จางวางทั่ว พาทยโกศล ได้นำโน้ตเพลงทั้งหมดไปสอนและมอบให้แก่นายสำราญ เกิดผล ที่สำนักพาทยรัตน์หรือวงปี่พาทย์บ้านใหม่หางกระเบน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา นายสำราญ เกิดผล ได้สืบทอดโน้ตเพลงไทยโดยการคัดลอก จากต้นฉบับ ตรวจสอบความถูกต้อง รวมทั้งนำโน้ตเพลงมาพัฒนาต่อยอดจนเกิดเป็นองค์ความรู้ใหม่ของสำนักพาทยรัตน์ที่เป็นเอกลักษณ์ของวงการดนตรีไทย เป็นสมบัติที่มีคุณค่าและความสำคัญต่อวงการดนตรีไทยในทุก ๆ  ด้าน เปรียบเสมือนคลังเพลงอันเป็นมรดกทรงคุณค่าอย่างยิ่งในแผ่นดินไทย 
2) โน้ตเพลงไทยของสำนักพาทยรัตน์ พบว่า แบ่งโน้ตเพลงเป็น 2 ส่วน คือ (1) โน้ตเพลงเก่า ประกอบด้วย เพลงหน้าพาทย์ 87 เพลง เพลงเรื่อง 31 เพลง เพลงโหมโรง 10 เพลง เพลงเถา 117 เพลง เพลงเสภา 16 เพลง เพลงสองชั้น 226 เพลง เพลงสำเนียงภาษา 85 เพลง (2) เพลงที่นายสำราญ เกิดผล ประพันธ์เพลงและเรียบเรียงขึ้นใหม่ ได้แก่ เพลงหน้าพาทย์ 11 เพลงเพลงโหมโรง 8 เพลง เพลงเถา 56 เพลง เพลงตับ 2 เพลง เพลงเรื่อง 2 เพลง