The Relationship between Gender Role and Communicative Strategy Driving for Water Resource Management of Community in Chiang Rai Province, Thailand

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทของเพศของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียกับการขับเคลื่อนกลยุทธ์การสื่อสารเพื่อการบริหารจัดการน้ำของชุมชนในพื้นที่อำเภอเวียงชัย จังหวัดเชียงราย วิธีศึกษาใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม และการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม

           ผลการศึกษาพบว่า  กลยุทธ์การสื่อสารเพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการน้ำแบบชุมชนมีส่วนร่วมในพื้นที่ลุ่มน้ำจังหวัดเชียงรายมี 5 กลยุทธ์ ได้แก่ 1) การจัดเวทีชุมชนเพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้ของปราชญ์ชาวบ้าน 2) กลยุทธ์ “พ่อสอนลูก ปู่สอนหลาน” 3) การใช้ความเชื่อทางศาสนาและพิธีกรรม 4) การใช้มาตรการทางสังคมหรือระเบียบชุมชน และ 5) การจัดทำหลักสูตรท้องถิ่น  ซึ่งโดยสรุปแล้วพบว่า บทบาทของเพศชายและหญิงในการขับเคลื่อนกลยุทธ์ในการบริหารจัดการและอนุรักษ์แหล่งน้ำของชุมชนมีบทบาทหน้าที่โดดเด่นตามกลยุทธ์ หากเป็นกลยุทธ์ที่เน้นด้านการเป็นผู้นำที่จะให้ความรู้ความเข้าใจในหลักการ เทคนิคและแนวทางแก้ปัญหาจะขับเคลื่อนโดยเพศชาย ขณะที่บทบาทการสร้างแนวร่วมและการสร้างสรรค์สื่อกิจกรรมเพื่อการกระตุ้นเตือนหรือกำกับให้มาตรการชุมชนต่างๆ ดำเนินไปได้อย่างเคร่งครัดจะเป็นบทบาทของสตรีในชุมชน