แนวทางการบริหารสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาแบบก้าวกระโดดด้านสุขภาพและความปลอดภัยของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่าน

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กมีความสำคัญต่อพัฒนาการและการเจริญเติบโตของเด็กปฐมวัยและเป็นสถานที่สำหรับดูแลเด็กก่อนวัยเรียน แต่พบว่าการพัฒนาเด็กและครอบครัวในศตวรรษที่ 21 ได้แก่ การเร่งเรียนนับได้ว่าเกิดจากค่านิยมที่ผิดของผู้ปกครองที่มีความเชื่อว่าคนที่มีความรู้มาก คือ คนเก่ง การเน้นการเรียนการสอนทางวิชาการในระดับปฐมวัยสร้างความเครีย ความกดดันให้เด็กมากขึ้น และการปิดกั้นการพัฒนาสมองของเด็กตามวัยที่เหมาะสม เน้นแต่ด้านวิชาการ ทำให้เด็กมีโอกาสในการเล่น รวมถึงการเรียนทักษะต่างๆที่ควรฝึกในช่วงปฐมวัยลดลง เช่น การฝึกกล้ามเนื้อ การปลูกฝังมารยาทและจิตสำนึก หรือแม้แต่การฝึกการเข้าสังคมกับเพื่อน ๆ ในวัยเดียวกัน

เพื่อให้การพัฒนาเด็กเป็นไปอย่างมีคุณภาพและได้มาตรฐานเหมาะสมกับวัย เพิ่มโอกาสให้เด็กได้รับการเตรียมความพร้อม มีพัฒนาการครบทั้ง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญา อย่างเหมาะสมและมีการแบ่งเบาภาระของผู้ปกครองที่ไม่มีเวลาในการเลี้ยงดูเด็กในช่วงเวลากลางวัน หากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กเป็นไปอย่างไม่มีคุณภาพ จะทำให้เกิดปัญหาด้านความรู้ ความเข้าใจ ความสามารถในพัฒนาคุณภาพของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก รวมถึงการบริหารงานวิชาการ ยังไม่มีการเตรียมความพร้อมให้กับเด็กอย่างจริงจัง ผู้วิจัยจึงมีความสนเพื่อหาแนวทางการบริหารสถานศึกษาของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่านให้มีการพัฒนาทันกับการเปลี่ยนแปลง โดยวิจัยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาระดับและนำเสนอแนวทางการบริหารสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาแบบก้าวกระโดดด้านสุขภาพและความปลอดภัยของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่าน ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ ได้แก่ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้บริหาร หัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และครูที่ปฏิบัติงานในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่าน ปีการศึกษา 2566 จำนวนทั้งหมด 265 คน จำแนกเป็นผู้บริหาร จำนวน 31 คน หัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 69 คน และครูผู้ดูแลเด็ก จำนวน 165 คน จากศูนย์พัฒนาเด็กเล็กในจังหวัดน่าน จำนวนทั้งหมด 221 ศูนย์ โดยกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดย Krejcie & Morgan (1970, p 608) และได้สุ่มอย่างง่าย ได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 265 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วยแบบสอบถามและแบบประเมินกลยุทธ์ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยการใช้สถิติเชิงพรรณนาคือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย (X)ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และค่าดัชนีที่ PNI_modified วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัย พบว่าสภาพที่เป็นจริงการบริหารสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาแบบก้าวกระโดดด้านสุขภาพและความปลอดภัย ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่าน ภาพรวมอยู่ในระดับมาก ((X) = 3.75) และ สภาพที่พึงประสงค์อยู่ในระดับมาก ((X) = 3.95) สำหรับความต้องการจำเป็นของการบริหารสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาแบบก้าวกระโดดด้านสุขภาพและความปลอดภัย ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่าน พบว่า  ด้านเลือกศูนย์เรียนรู้เพื่อเยี่ยมชม การออกแบบระบบใหม่ มีค่าสูงสุด (PNI modified=.062) เป็นจุดอ่อนที่นำมากำหนดแนวทางในการบริหารสถานศึกษาเพื่อการพัฒนาแบบก้าวกระโดดด้านสุขภาพและความปลอดภัย ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็กขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดน่าน 3 แนวทางหลัก และ 6 แนวทางย่อย ดังนี้  1) พัฒนาการออกแบบระบบใหม่ การจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อมเพื่อความปลอดภัยและปลอดโรค ของศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 1.1) พัฒนาการบริหารจัดการในการออกแบบระบบใหม่แบบก้าวกระโดดเพื่อส่งเสริมการจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อมเพื่อความปลอดภัยและปลอดโรค 1.2)  พัฒนาการวางแผนแบบก้าวกระโดดในการดูแลสุขภาพช่องปากและฟันของเด็กปฐมวัย 2) พัฒนากระบวนการบริหารจัดการแบบก้าวกระโดดการส่งเสริมด้าน ด้านโภชนาการของเด็กปฐมวัย 2.1) พัฒนาการสร้างความเข้าใจและความร่วมมือกับบุคลากรในการวางแผนแบบก้าวกระโดดในการส่งเสริมด้านโภชนาการ 2.2) พัฒนาเป้าหมายการดำเนินการให้เป็นไปตามในการส่งเสริมด้านพัฒนาการด้านโภชนาการ และ3) พัฒนาการสร้างประสบการณ์ให้กับบุคลากร ในสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยด้านการพัฒนาของเด็กปฐมวัย  3.1) พัฒนาการถอดบทเรียนเพื่อนำไปวางแผนแบบก้าวกระโดดในการส่งเสริมด้านพัฒนาการสถานพัฒนาเด็กปฐมวัย  3.2) พัฒนาการประเมินทบทวนและเปรียบเทียบซ้ำในการวางแผนแบบก้าวกระโดดในการส่งเสริมด้านพัฒนาการสถานพัฒนาเด็กปฐมวัย