เวอร์ชันเก่านี้เผยแพร่เมื่อ 2021-06-30 โปรดอ่าน เวอร์ชันล่าสุด

ผลของ “หลักนิติธรรมแบบไทย”ต่อระบบกฎหมายและการเมืองภายหลัง การรัฐประหาร พ.ศ. 2549

ผู้แต่ง

  • จาตุรงค์ สุทาวัน อาจารย์ประจำหลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครสวรรค์
  • พีรพล สิมมา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครสวรรค์

คำสำคัญ:

หลักนิติธรรม, กฎหมาย, การรัฐประหาร

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเรื่อง ผลของ”หลักนิติธรรมแบบไทย”ต่อระบบกฎหมายและการเมืองภายหลังการรัฐประหาร พ.ศ.2549 การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ เป็นการศึกษาวิจัยเชิงพรรณนา (Descriptive Research) โดยใช้วิธีการศึกษาจากเอกสาร (Documentary Research) โดยเป็นข้อมูลที่ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ในรูปของเอกสารและข้อมูลที่เผยแพร่ในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์

          ผลการวิจัยพบว่า หลักนิติธรรมแบบไทยมีลักษณะมีการขับเคลื่อนประวัติศาสตร์กฎหมายไทย ด้วยวิธีวิทยาตามความเคยชินของนักกฎหมายที่ยึดโยงกับชนชั้นนำ โดยไม่ให้ความสำคัญกับการวิพากษ์ประวัติศาสตร์กฎหมาย แต่หลักการดังกล่าวให้ความสำคัญกับบทบาทของวงการกฎหมายที่มีการยึดโยงกับชนชั้นปกครอง จนส่งให้ประวัติศาสตร์กฎหมายไทยถูกครอบงำด้วยประวัติศาสตร์นิพนธ์แบบราชานิตินิยม ซึ่งมีส่วนสำคัญให้เกิดสภาวะยกเว้นกฎหมายหลากหลายรูปแบบ กฎหมายจึงกลายเป็นเพียงเครื่องมือของผู้มีอำนาจในการปกครองบ้านเมือง จนทำให้หลักนิติธรรมที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบกฎหมายนั้นมีลักษณะเฉพาะ ส่วนในด้านผลกระทบที่เกิดจากหลักนิติธรรมในระบบกฎหมายไทยที่มีต่อระบบการเมืองภายหลังการรัฐประหาร พ.ศ. 2549 มีลักษณะตามแนวคิดดังต่อไปนี้คือ  (1) หลักนิติธรรมแบบไทย เอื้อให้เกิดการผลักดันให้สถาบันชนชั้นนำเป็นอำนาจหนึ่งในเหนือระบบการเมืองไทย (2) หลักนิติธรรมทำให้แวดวงนิติศาสตร์ไทยถูกเชิดชูในฐานะอันสูงส่งเกินจริง และการตรวจสอบถ่วงดุลกระทำได้อย่างยากลำบาก

เอกสารอ้างอิง

กฤษณ์พชร โสมณวัตร. “การประกอบสร้างอานาจตุลาการในสังคมไทยสมัยใหม่.” ดุษฎีนิพนธ์ ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2562.
กมลวรรณ ชื่นชูใจ. (2563) ความคิด “ปีศาจ”: นิติราษฎร์, พรรคอนาคตใหม่, กับการสร้างการเมืองแห่งความหวัง: CMU Journal of Law and Social Sciences. ปีที่ 13 ฉบับที่ 2 (2020): กรกฎาคม - ธันวาคม 2563
ธงชัย วินิจจะกุล.(2563) ปาฐกถาพิเศษ ป๋วย อึ้งภากรณ์ ครั้งที่ 17 เรื่องนิติรัฐอภิสิทธิ์ ราชนิติธรรม ประวัติศาสตร์ภูมิปัญญา rule by law วันที่ 9 มีนาคม 2563 ณ หอประชุมมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รังสิต.
ประมุข บัณฑุกุล และศิวัช ศรีโภคางกุล.(2560).บทบาทของศาลรัฐธรรมนูญท่ามกลางความขัดแย้งทางการเมือง.วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต.มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ปิยบุตร แสงกนกกุล.(2562).ศาลรัฐประหาร : ตุลาการ ระบอบเผด็จการ และนิติรัฐประหาร:
กรุงเทพฯ.ฟ้าเดียวกัน
วรเจตน์ ภาคีรัตน์.(2558).ด้วยกฎหมายและอุดมการณ์.กรุงเทพฯ.shine publishing.
วรเจตน์ ภาคีรัตน์ (2564) ประวัติศาสตร์ความคิดนิติปรัชญา. กรุงเทพ. อ่านกฎหมาย
Jackson, Peter A. “The Thai Regime of Image.” Sojourn: Journal of Social Issues in Southeast Asia 19, no. 2 (October 2004): 181-218.
Bourdieu, P. (1995). Outline of a Theory of Practice. (R. Nice Trans.). Cambridge: Cambridge University. (Original work published 1977)
Ran Hirschl, “The New Constitution and the Judicialization of Pure Politics Worldwide,”Fordham Law Review 75, 2 (2006) :721-53; Ran Hirschl, The Judicialization of Mega-Politics and the Rise of Political Courts,” Annual Review of Political science 11 (2008) :93-118

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-06-30

เวอร์ชัน

รูปแบบการอ้างอิง

สุทาวัน จ., & สิมมา พ. . . (2021). ผลของ “หลักนิติธรรมแบบไทย”ต่อระบบกฎหมายและการเมืองภายหลัง การรัฐประหาร พ.ศ. 2549. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 3(2), 47–58. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/husolru/article/view/249106