การประเมินประสิทธิภาพของการแจ้งเบาะแส

บทคัดย่อ

การแจ้งเบาะแส (Whistleblower) เปรียบเสมือนเป็นการเป่านกหวีดเพื่อให้เห็นถึงพฤติกรรมการทุจริต
คอร์รัปชั่น โดยให้บุคคลในองค์กรทั้งในภาครัฐและเอกชนที่พบเห็นการทุจริตออกมาให้เบาะแสแก่หน่วยงาน
ที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำเบาะแสเหล่านั้นไปดำเนินการต่อไปให้เกิดธรรมาภิบาลและการบริหารจัดการที่ดีขององค์กร
ในส่วนของภาคเอกชนนั้น การแจ้งเบาะแสเป็นมาตรการที่สะท้อนให้เห็นหลักความรับผิดชอบต่อสังคม (Corporate Social Responsibility : CSR) ซึ่งแสดงถึงความโปร่งใสขององค์กร ในปัจจุบันประเทศไทยยังไม่มีพระราช
บัญญัติเฉพาะเกี่ยวกับการแจ้งเบาะแส แต่ปรากฏบทบัญญัติเกี่ยวกับการแจ้งเบาะแสแทรกซึมอยู่ในพระราชบัญญัติ
ต่าง ๆ การแจ้งเบาะแสในประเทศไทยจึงมีความแตกต่างกันทั้งในเรื่องเงื่อนไขของการแจ้งเบาะแส กระบวนการ
จัดการกับเบาะแส การคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส มาตรการเยียวยาผู้แจ้งเบาะแส ตลอดจนมาตรการส่งเสริมการแจ้ง
เบาะแส สถานการณ์ดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าระบบการแจ้งเบาะแสในประเทศไทยยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร
จึงจำาเป็นต้องศึกษาหาแนวทางเสริมสร้างประสิทธิภาพดังกล่าวอย่างเป็นรูปธรรม ในงานศึกษานี้พบว่า เกณฑ์
ประเมินประสิทธิภาพของการแจ้งเบาะแสอาจแบ่งออกเป็น 4 ประการ ได้แก่ แรงจูงใจในการแจ้งเบาะแส
ความครอบคลุมของการแจ้งเบาะแส กระบวนการในการแจ้งเบาะแส และความน่าเชื่อถือของข้อมูล โดยที่
“แรงจูงใจในการแจ้งเบาะแส” เป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดต่อประสิทธิภาพของการแจ้งเบาะแส ดังนี้ การตรากฎหมาย
เกี่ยวกับการแจ้งเบาะแสของประเทศไทยจึงต้องประกอบไปด้วยหลักการคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส การเยียวยาผู้แจ้ง
เบาะแสอย่างเป็นรูปธรรม และการนำมาตรการการให้เงินรางวัลมาใช้บังคับ