มาตรการทางกฎหมายคุ้มครองลูกจ้างหญิงหลังคลอด : ศึกษากรณีภาวะซึมเศร้าหลังคลอด

บทคัดย่อ

ช่วงเวลานับแต่ตั้งครรภ์ไปจนถึงช่วงเวลาหลังคลอดเป็นช่วงเปลี่ยนผ่านของผู้กำลังก้าวเข้าสู่บทบาทการเป็นมารดา โดยเฉพาะช่วงระยะหลังคลอดหญิงต้องเผชิญกับภาวะการเปลี่ยนแปลงด้านสภาพร่างกายอย่างรวดเร็ว ประกอบกับแรงกดดันทางสังคมจากคนใกล้ชิด และภาระหน้าที่ในสถานที่ทำงาน ล้วนเป็นปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจและอารมณ์ขณะกำลังปรับตัวดำรงบทบาทมารดา ปัญหาที่พบเจอบ่อยครั้งในกลุ่มมารดาที่ต้องทำงานในโลกปัจจุบัน คือ ปัญหาภาวะซึมเศร้าหลังคลอด จากการศึกษากฎหมายของประเทศไทยเฉพาะในภาคเอกชน พบว่ายังคงมีข้อบกพร่องในประเด็นปัญหาข้อกฎหมายที่สำคัญเกี่ยวกับสิทธิและความคุ้มครองแรงงานแก่กลุ่มลูกจ้างที่เป็นมารดา ดังนี้ ประการแรกเรื่องสิทธิวันลาคลอดบุตร ระยะเวลาที่กฎหมายกำหนดมีความเคร่งครัดมากเกินไป ประการที่สองเรื่องค่าตอบแทนช่วงวันลาคลอด กฎหมายจำกัดรายละเอียดเรื่องระยะเวลาการจ่าย และประการที่สามเรื่องสิทธิในการพักให้นมระหว่างวันของมารดา ยังไม่มีกฎหมายในเรื่องดังกล่าวแต่อย่างใด โดยศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายระหว่างประเทศที่สำคัญ คือ อนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองแรงงานหญิงเกี่ยวกับสิทธิความเป็นมารดาและการคลอดบุตร ค.ศ.2000 และกฎหมายต่างประเทศ ได้แก่ สาธารณรัฐสโลวัก สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี และประเทศสหรัฐอเมริกา มลรัฐแคลิฟอร์เนีย ซึ่งมีทั้งประเทศที่เข้าเป็นภาคีสมาชิกและไม่ได้เข้าเป็นภาคีสมาชิกแห่งอนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองแรงงานหญิงเกี่ยวกับสิทธิความเป็นมารดาและการคลอดบุตร ค.ศ.2000 ดังนั้น บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอแนวแนวทางแก้ไขพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงานของไทย เพื่อมุ่งหมายที่จะพัฒนาข้อกฎหมายให้สิทธิและความคุ้มครองลูกจ้างที่เป็นมารดาได้อย่างครอบคลุม และชัดเจนมากขึ้นกว่าที่มีอยู่