ความคุ้มกันของรัฐจากเขตอำนาจศาลในการบังคับตามคำวินิจฉัยของอนุญาโตตุลาการ

บทคัดย่อ

แม้ว่าการอนุญาโตตุลาการจะเป็นการระงับข้อพิพาทแบบเอกชนก็ตาม แต่ศาลภายในก็มีบทบาทในการบังคับตามคำวินิจฉัยของอนุญาโตตุลาการดังกล่าว ในกรณีที่รัฐต่างประเทศเป็นคู่กรณีในการอนุญาโตตุลาการ รัฐต่างประเทศนั้นอาจกล่าวอ้างความคุ้มกันจากเขตอำนาจศาลในการบังคับตามคำวินิจฉัยของอนุญาโตตุลาการดังกล่าวได้ ทั้งความคุ้มกันจากการพิจารณาคดีและความคุ้มกันจากมาตรการบังคับ ทั้งนี้ กฎหมายจารีตประเพณีระหว่างประเทศว่าด้วยความคุ้มกันของรัฐจากเขตอำนาจศาลมีผลผูกพันแต่เพียงในหลักการเท่านั้นและปราศจากความเฉพาะเจาะจง รัฐของศาลที่จะบังคับตามคำวินิจฉัยของอนุญาโตตุลาการจึงอาจมีหลักเกณฑ์ทางกฎหมายในรายละเอียดเพื่อให้ผลแก่กฎหมายระหว่างประเทศในเรื่องดังกล่าว อย่างไรก็ดี ประเทศไทยในปัจจุบันยังไม่มีบทบัญญัติแห่งกฎหมายว่าด้วยความคุ้มกันของรัฐ ทำให้ศาลไทยปราศจากหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนในการพิจารณาประเด็นเรื่องความคุ้มกันของรัฐต่างประเทศจากเขตอำนาจศาลไทยในการบังคับตามคำวินิจฉัยของอนุญาโตตุลาการ บทความนี้จึงมุ่งศึกษาวิเคราะห์แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนแนวทางของกฎหมายระหว่างประเทศและกฎหมายต่างประเทศในเรื่องดังกล่าว เพื่อเสนอแนะแนวทางสำหรับศาลไทยในการพิจารณาประเด็นเกี่ยวกับความคุ้มกันของรัฐจากเขตอำนาจศาลในการบังคับตามคำวินิจฉัยของอนุญาโตตุลาการ