มาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองตามหลักสิทธิมนุษยชนแก่บุคคลผู้เรียกร้องสิทธิทางการเมือง

บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษามาตรการทางกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในทางอาญาแก่บุคคลผู้เรียกร้องสิทธิทางการเมืองโดยสงบและปราศจากอาวุธที่ได้รับการรับรองและคุ้มครองสิทธิตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองขององค์การสหประชาชาติ และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และการเรียกร้องสิทธิทางการเมืองเป็นเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นซึ่งมิใช่อาชญากรรมตามกฎหมายอาญาที่จะต้องไม่ถูกออกหมายอาญาหรือการดำเนินคดีแก่บุคคลดังกล่าวได้

               จากการศึกษาพบว่า กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองขององค์การสหประชาชาติ และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560ได้รับรองสิทธิเสรีภาพในทางการเมืองกรณีการชุมนุมโดยสงบปราศจากอาวุธไว้ แต่มิได้บัญญัติรับรองสิทธิในการที่จะต้องได้รับความคุ้มกันตามกฎหมายของบุคคลผู้เรียกร้องสิทธิทางการเมืองเกี่ยวกับมาตรการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในทางอาญาทั้งกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมืองขององค์การสหประชาชาติกำหนดให้การเรียกร้องทางการเมืองเป็นเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นมิใช่อาชญากรรมตามกฎหมายอาญา จึงไม่อาจที่จะถูกปฏิบัติอย่างบุคคลที่กระทำความผิดในทางอาญา

               จากการศึกษาขอเสนอแนะว่า ควรแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เกี่ยวกับสิทธิในกระบวนการยุติธรรมโดยให้การเรียกร้องสิทธิทางการเมืองเป็นเหตุที่ไม่อาจออกหมายอาญาหรือดำเนินคดีแก่บุคคลผู้เรียกร้องสิทธิทางการเมืองได้ และให้เพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาและพระราชบัญญัติชุมนุมสาธารณะ พ.ศ. 2558 บัญญัติให้ประเภทคดีเหล่านี้ไม่อาจออกหมายอาญาหรือดำเนินคดีแก่บุคคลผู้เรียกร้องสิทธิทางการเมืองได้ ได้แก่ ความผิดที่เป็นการเรียกร้องสิทธิทางการเมืองโดยแท้ (purely political offences) ความผิดที่มีลักษณะเกี่ยวข้องหรือสัมพันธ์กับการเมือง (Relative political offences) หรือความผิดที่เกี่ยวข้องหรือเชื่อมโยงกับความผิดทางการเมืองโดยมีสาเหตุมาจากเชื้อชาติ ศาสนา และสัญชาติของบุคคลผู้เรียกร้องสิทธิทางการเมือง