มาตรการทางกฎหมายในการควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชน

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ทฤษฎีเกี่ยวกับการสื่อสารมวลชน และการควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชน 2) ปัญหากฎหมายในการควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชน 3) ศึกษาเชิงเปรียบเทียบตามกฎหมายไทยและต่างประเทศตลอดจนกฎหมายและบทบัญญัติที่เกี่ยวข้อง 4) รวมทั้งการนำมาพัฒนากฎหมายโดยการร่างกฎหมายตามรูปแบบและแนวทางที่เหมาะสม

จากผลการวิจัยพบว่า 1) แนวคิดทฤษฎีเกี่ยวกับสื่อสารมวลชนของไทยให้สิทธิเสรีภาพกับสื่อสารมวลชนอย่างมาก ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2560 จึงควรมีการจำกัดสิทธิเสรีภาพสื่อสารมวลชน  2) สื่อสารมวลชนที่เป็นหนังสือพิมพ์และออนไลน์ ในประเทศไทยไม่สามารถควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชนที่กระทำผิดจรรยาบรรณโดยรูปแบบการควบคุมกันเอง (Self-Regulate) ได้ เพราะไม่มีสภาพบังคับตามกฎหมาย 3) เมื่อมีการเปรียบเทียบกฎหมายในการควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชนของสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และประเทศญี่ปุ่น มีกฎหมายและหน่วยงานของรัฐที่ควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชน นอกจากนี้หนังสือพิมพ์ของสหรัฐอเมริกามีการตรวจสอบการทำงานระหว่างกันเอง ในสหราชอาณาจักรและประเทศญี่ปุ่นมีการรวมกลุ่มในการควบคุมกันเองของหนังสือพิมพ์ ซึ่งสามารถควบคุมการกระทำผิดจรรยาบรรณได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ทั้งสามประเทศไม่มีการควบคุมการทำงานของสื่อสารมวลชนออนไลน์ จึงได้มีการใช้แนวทางการบังคับให้เป็นสมาชิกของสื่อสารมวลชนหนังสือพิมพ์ ในสหราชอาณาจักร และญี่ปุ่น นำมาประกอบกับรูปแบบของ 18 องค์กรวิชาชีพที่จัดตั้งตามกฎหมายในประเทศไทย เพื่อใช้พัฒนาเป็นร่างกฎหมาย 4) พัฒนากฎหมายโดยร่างพระราชบัญญัติสภาวิชาชีพสื่อสารมวลชนด้านสิ่งพิมพ์และสื่อสารมวลชนออนไลน์ พ.ศ. .... เพื่อให้เป็นองค์กรวิชาชีพหรือสภาวิชาชีพที่สามารถควบคุมกำกับดูแลสื่อสารมวลชนที่ได้รับมอบอำนาจทางกฎหมายมหาชนจากภาครัฐ และสามารถควบคุมการกระทำผิดจรรยาบรรณของสื่อสารมวลชนได้ จะทำให้เกิดผลในทางกฎหมายได้อย่างแท้จริง