การสื่อสารการตลาดผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการจังหวัดนครราชสีมาด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและยกระดับรายได้ชุมชน

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่อง การสื่อสารการตลาดผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการจังหวัดนครราชสีมาด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและยกระดับรายได้ชุมชน มีวัตถุประสงค์การวิจัย คือ 1) เพื่อศึกษาบริบทผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการจังหวัดนครราชสีมา และ 2) เพื่อสร้างสื่อในการสื่อสารการตลาดสำหรับผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการ จังหวัดนครราชสีมา ดำเนินการวิจัยด้วยวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) เป็นหลัก เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงาน ประกอบด้วย การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) กับผู้ให้ข้อมูลหลัก ได้แก่ นายกสมาคมคนพิการ จังหวัดนครราชสีมา และผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ของสมาคมคนพิการ จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 5 คน และการสนทนากลุ่ม (Focus Group) กับสมาชิกสมาคมคนพิการที่เป็นผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ของสมาคมพิการ จังหวัดนครราชสีมา จำนวน 15 คน แล้วนำข้อมูลที่ได้มาออกแบบสื่อในการสื่อสารการตลาดผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการ จังหวัดนครราชสีมา

ผลการวิจัยพบว่า 1) สมาคมคนพิการจังหวัดนครราชสีมามีศักยภาพในการประกอบอาชีพเพาะเห็ด และการแปรรูปเห็ด ซึ่งได้แก่ น้ำพริกเผาเห็ด น้ำพริกเห็ดสมุนไพร น้ำพริกนรกเห็ด เห็ดสามรส และข้าวเกรียบเห็ด ทั้งนี้สินค้าของมีสมาคมคนพิการจังหวัดนครราชสีมา มีจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคของผลิตภัณฑ์ดังนี้ จุดแข็ง คือ ผลิตภัณฑ์ปลอดสารกันบูด และปลอดเนื้อสัตว์ จุดอ่อน คือ มีกลิ่นหืนหากเก็บไว้นาน บรรจุภัณฑ์ขาดการออกแบบ และไม่มีตราสินค้า โอกาส คือ สามารถเติบโตได้ในตลาดกลุ่มผู้บริโภคมังสวิรัติ และอุปสรรค คือ มีแรงงานในสมาคมจำนวนน้อย ส่วนการผลิตสินค้าของสมาคมคนพิการ พบว่า กระบวนการผลิตสินค้าขาดความต่อเนื่อง เนื่องจากผลผลิตเห็ดในบางวันมีผลผลิตน้อย จึงทำให้มีวัตถุดิบในการแปรรูปสินค้าน้อย รวมทั้งการขยายสายของผลิตภัณฑ์ยังมีน้อย ประกอบกับข้อจำกัดของงบประมาณและแรงงานในสมาคมยังมีน้อย และ 2) การสร้างสื่อในการสื่อสารการตลาดสำหรับผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการ จังหวัดนครราชสีมา โดยกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนสมาคมคนพิการจังหวัดนครราชสีมา ได้แก่ การออกแบบตราสินค้าของผลิตภัณฑ์ สติ๊กเกอร์ติดบรรจุภัณฑ์ ประเภท เห็ดสามรส น้ำพริกเผาเห็ดน้ำพริกเห็ดสมุนไพร น้ำพริกนรกเห็ด ข้าวเกรียบเห็ด กล่องบรรจุภัณฑ์เซทน้ำพริก และสื่อออนไลน์ ประเภท QR Code เพื่อสร้างการจดจำของสินค้าและสร้างความแตกต่างของผลิตภัณฑ์แปรรูปเห็ดของสมาคมคนพิการในการสร้างมูลค่าเพิ่มและยกระดับรายได้ชุมชนอย่างยั่งยืน