กลวิธีในการนำเสนอรูปแบบและเนื้อหาข่าวและภาพข่าวของสื่ออินเทอร์เน็ตมีม ในสังคมไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์รูปแบบและเนื้อหาการนำเสนอข่าวและภาพข่าวที่ปรากฏในสื่ออินเทอร์เน็ตมีม 2) เพื่อศึกษากลวิธีในการนำเสนอข่าวและภาพข่าวของสื่ออินเทอร์เน็ตมีม ตามกรอบแนวคิดเกี่ยวกับอินเทอร์เน็ตมีม แนวคิดเกี่ยวกับข่าวและคุณค่าข่าว ทฤษฎีการจัดวาระข่าวสาร และแนวคิดเรื่องวัฒนธรรมย่อยและกระบวนการตัดแปะ โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยวิธีการวิเคราะห์ตัวบทจากสื่ออินเทอร์เน็ตมีมใน Facebook Pages ของไทย จำนวน 4 เพจ ได้แก่ เพจคาราโอเกะชั้นใต้ดิน เพจไข่แมวX เพจหนังฝังมุก และเพจ Movie Gag
ผลการวิจัยพบว่า 1) รูปแบบการนำเสนอ (1.1) โครงสร้างการเขียนข่าวของมีมข่าว ประกอบด้วย เนื้อหาข่าวหลัก ที่มา ภาพประกอบ และความคิดเห็น (1.2) รูปแบบการโพสต์ ประกอบด้วย การนำเสนอตนเอง ดาราจำเป็น ข่าวลือ/ข่าวลวงในเมือง การโฆษณาและการตลาด การตัดต่อภาพ และการอิงกระแสวัฒนธรรมปัจจุบัน (1.3) ด้านประเภทของสื่ออินเทอร์เน็ตมีม ทั้งข้อความ รูปภาพ และรูปภาพผสมข้อความ 2) เนื้อหาการนำเสนอ (2.1) ระดับข่าว คือข่าวหนักและข่าวเบา (2.2) พื้นที่ขอบเขตการทำข่าวเน้นข่าวระดับชาติ (2.3) ลักษณะเนื้อหาข่าวของสื่ออินเทอร์เน็ตมีม ได้แก่ เหตุการณ์ปัจจุบัน ความตลกขบขันให้ความบันเทิง ความแพร่กระจาย/การเปิดโอกาสให้มีส่วนร่วม ภาพจำ และความคิดสร้างสรรค์ 3) กลวิธีในการนำเสนอ ได้แก่ การประเมินคุณค่าข่าว การจัดวาระข่าวสาร และกระบวนการตัดแปะ แต่ต้องมีความโดดเด่นกลายเป็นปรากฏการณ์สังคมที่สร้างการมีส่วนร่วมในสังคมออนไลน์ต่อยอดมาจนถึงโลกออฟไลน์
Article Details
เอกสารอ้างอิง
คริษฐ์ ลิ้มตระกูล. (2557). นวัตกรรมอินเทอร์เน็ตมีมในการสื่อสารทางการเมืองไทย: ศึกษากรณีการคัดค้านร่างพระราชบัญญัตินิรโทษกรรมในปี พ.ศ. 2556. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต). สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. กรุงเทพฯ.
ดาต้าเซ็ต สำนักข่าวอินโฟเควสท์. (2565). thailand-media-landscape-2021-2022. สืบค้นจาก https://www.dataxet.co/media-landscape/2022-th/facebook
ภูษณา ถนอมศักดิ์. (2558). กระบวนการสร้างและการแพร่กระจายของอินเทอร์เน็ตมีมในสังคมไทย. (วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.
วสันต์ มนต์ประเสริฐ์. (2564). องค์ประกอบและปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จของมีมในเฟซบุ๊ก. (การค้นคว้าอิสระวารสารศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ.
ศิรดา เหรียญวิทยากุล และ วิไลวรรณ จงวิไลเกษม. (2559). วัฒนธรรมการทำข่าวออนไลน์ผ่านเฟซบุ๊คแฟนเพจ โพสต์ทูเดย์ กรณีศึกษา อาการป่วยปอ ทฤษฎี สหวงษ์. วารสารสหวิทยาการ, 13(2), 79-110.
ศิริพร ปัญญาเมธีกุล, พิทยาภรณ์ แซ่อึ้ง, มิ่งกมล มั่นทรงธรรม และ อติกานต์ สำราญพันธ์. (2564). สติกเกอร์และมีม: การสื่อสารผ่านเครือข่ายสังคมออนไลน์. วารสารวจนะ, 9(1), 1-25.
สำนักข่าวอินโฟเควสท์. (2566). thailand-media-landscape-2023. สืบค้นจาก https://www.infoquest.co.th/tag/thailand-media-landscape-2023
เสริมศิริ นิลดำ. (2550). คุณค่าข่าวในภาวะวิกฤตทางสังคม. (วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ.
Brown, G. (2013). Web Culture: Using Memes to Spend and Manipulate Ideas on a Massive Scale. Retrieved from https://www.pacific.edu
Hebdige, D. (1987). Subculture: The Meaning of Style. London: Routledge.
McCombs, M. E., & Shaw, D. (1972). The agenda-setting Function of mass media. The Public Opinion Quarterly, 36(2), 176-187.
Mencher, M. (2010). Melvin Mencher's news reporting and writing (12th ed.). New York: McGraw-Hill Higher Education.
Octavita, A. I., & Zaimar, Y. S. (2018). Semiotic analysis of satire meme connecting women’s identity in Brillio Net. Journal of English Language Teaching, 3(1), 38-45.
Rambe, P. (2012). Critical discourse analysis of collaborative engagement in Facebook postings. Australasian Journal of Educational Technology, 28(2), 295-314.
Shifman, L. (2014). Meme in Digital Culture. Massachusetts: The MIT Press.
Shifman, L. & Thelwall, M. (2009). Assessing global diffusion with web memetics: The spread and evolution of a popular joke. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 60(12), 2567-2576.