การศึกษา “ถังเฮ่า” เครื่องบ่งชี้ความสัมพันธ์สกุลแซ่ของชาวจีนโพ้นทะเลในจังหวัดภูเก็ต The study of “Tang Hao” as an indicator of the relationship between surnames of overseas Chinese in Phuket Province
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
“ถังเฮ่า” คือป้ายอักษรจีนที่แขวนเหนือประตูบ้าน มีความสำคัญเป็นเครื่องบ่งชี้ความสัมพันธ์สกุลแซ่ของชาวจีนและชาวจีนโพ้นทะเล งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสกุลแซ่ของชาวจีนโพ้นทะเลในจังหวัดภูเก็ตกับป้าย “ถังเฮ่า” ที่ปรากฏเป็นสาธารณะบนอาคารหรือที่พักอาศัยในเขตพื้นที่จังหวัดภูเก็ต โดยการจดบันทึกข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ตั้ง และบันทึกภาพป้ายถังเฮ่าในชุมชนชาวจีนโพ้นทะเลเขตอำเภอเมืองภูเก็ต อำเภอกะทู้ และอำเภอถลาง ระหว่างเดือนเมษายน-กรกฎาคม 2567 ผลการศึกษาพบว่า ปรากฏป้ายถังเฮ่าในเขตจังหวัดภูเก็ตจำนวน 111 ป้าย และมี ความหลากหลายของอักษรจีนในป้ายถังเฮ่า 41 รูปแบบ รูปแบบอักษรจีนในป้ายถังเฮ่ามีความสัมพันธ์กับสกุลแซ่ของชาวจีนโพ้นทะเลในจังหวัดภูเก็ตจำนวน 28 สกุลแซ่ พบป้ายถังเฮ่าประเภทต่าง ๆ ดังนี้ 1) ป้ายถังเฮ่าที่บ่งชี้ถึงที่ตั้งในการสถาปนาเชิงพื้นที่ในอดีตของตระกูล 2) ป้ายถังเฮ่าที่เกี่ยวข้องกับการตั้งถิ่นฐานของบรรพบุรุษโดยการนำชื่อของพื้นที่นั้น ๆ ตั้งเป็นถังเฮ่าของตระกูล 3) ป้ายถังเฮ่าที่มีลักษณะเด่นบ่งชี้ถึงอัตลักษณ์ของตระกูล กล่าวรวมถึงวัฒนธรรม คุณธรรมจรรยา ความรุ่งเรืองและการเปลี่ยนผ่านต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นกับตระกูล และ 4) ป้ายถังเฮ่าที่เกี่ยวข้องกับจิตวิญญาณทางการศึกษา เพื่อใช้เตือนสติหรือดำรงไว้ซึ่งอัตลักษณ์ของตระกูล นอกจากนี้ พบถังเฮ่านอกรูปแบบจำนวน 1 รูปแบบ ในมิติของ ความหนาแน่นเมื่อเรียงลำดับพบป้ายถังเฮ่ามากที่สุดถึงน้อยที่สุด คือ 1) พื้นที่อำเภอเมืองภูเก็ต 2) พื้นที่อำเภอกะทู้ และ 3) พื้นที่อำเภอถลาง ตามลำดับ โดยป้ายถังเฮ่าที่พบทั้งหมดสะท้อนให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างสกุลแซ่ของชาวจีน โพ้นทะเลจังหวัดภูเก็ตในมิติต่าง ๆ กับการดำรงอยู่และบทบาทของ “ถังเฮ่า” ที่เป็นอัตลักษณ์และสัญลักษณ์บ่งชี้ถึงชาติพันธุ์ของชาวจีนโพ้นทะเลจังหวัดภูเก็ตตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันอย่างแนบแน่น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลงานทางวิชาการที่ลงตีพิมพ์ในวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เขียนหรือผู้แปลผลงานนั้น หากนำลงในวารสารจีนศึกษาเป็นครั้งแรก เจ้าของผลงานสามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารหรือหนังสืออื่นได้โดยมิต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า แต่หากผลงานที่ได้รับพิจารณานำลงในวารสารจีนศึกษา เป็นผลงานที่เคยตีพิมพ์ที่อื่นมาก่อนเจ้าของผลงานต้องจัดการเรื่องปัญหาลิขสิทธิ์กับแหล่งพิมพ์แรกเอง หากเกิดปัญหาทางกฎหมาย ถือว่าไม่อยู่ในความรับผิดชอบของวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทั้งนี้ ความคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่เกี่ยวกับกองบรรณาธิการวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
เอกสารอ้างอิง
Hong Yan 鴻雁. (2015). 色彩圖解中華姓氏. 北京：中國華僑出版社.
Li Qiao 李喬. (2010). 百姓堂聯. 南昌：江西人民出版社.
Li Qiao 李喬. (2018). 固始與閩台. 鄭州：河南人民出版社.
Niu Jingxuan 牛晶軒. (2016). 中華姓氏. 南京：江蘇鳳凰美術出版社.
Qiao Zhixia 喬志霞. (2015). 中國古代姓氏. 北京：中國商業出版社.
Qing Tian 晴天. (2015). 中華姓氏全書. 北京：中國華僑出版社.
Quanzhou Kaimin sanwang wenwu baohu guanlichu 泉州開閩三王文物保護管理處. (2011). 泉州開閩三王文物保護管理處成立五周年特刊. 泉州：泉州開閩三王文物保護管理處.
Wang Quangen 王泉根. (1993). 中國民間姓氏堂號堂聯的文化透視. 西南民族學院學報（哲學社會科學版）, 5(1), 1-8.
Wu Fan 吳凡. (2019). 晚唐郡望：杜氏家族傳. 武漢：華中科技大學出版社.
Xu Zaiquan許在全 & Lin Zhonghe林忠和, (2006). 泉州姓氏堂號. 福州：福建人民出版社.
Zeng Meiqing 曾美清 & Li Runtian 李潤添. (2019). 峇峇娘惹祖屋博物館. 馬來西亞：Print Reaction Enterprise.
Lee, Y. T. (2023). The Baba & Nyonya Renaissance - Identity Maintenance & Shifts. Percetakan Kam Heng Sdn Bhd.
ด่านศุลกากรภูเก็ต. (2563, 19 พฤษภาคม). แผนที่ที่ตั้ง.https://phuket.customs.go.th/content.php?
ini_menu=menu_about&ini_content=about_180129_10&left_menu=menu_about_180129_08&top_menu=menu_about&lang=th&root_left_menu=menu_about&left_menu=menu_about_180129_08
Qiong Yan 瓊煙. (2012). 話說堂號. 參考網. Retrieved October 12, 2024 From https://www.fx361.cc/page/2012/0624/24365466.shtml.
Yang Liu 楊柳. (2024). 陳井：燈號銮井開枝散葉.東南網. Retrieved December 8, 2024 From https://xm.fjsen.com/2024-04/30/content_31634469.htm.
