ความหมายแฝงของตัวเลข “一” yī หนึ่ง ในภาษาจีน

Abstract

งานวิจัยนี้มุ่งศึกษาความหมายแฝงของตัวเลข “一”yī หนึ่ง ในภาษาจีนปัจจุบัน ผลการศึกษาวิเคราะห์ความหมายของตัวเลข “一”yī หนึ่ง แสดงให้เห็นว่าตัวเลข “一”yī หนึ่ง นอกจากจะสื่อความหมายพื้นฐานหมายถึง “หนึ่ง” จำนวนที่มีค่าน้อยที่สุดแล้ว ยังสื่อความหมายแฝงอื่นๆ อีกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อ “一”yī หนึ่ง ทำหน้าที่เป็นหน่วยคำเพื่อประกอบกับหน่วยคำอื่นสร้างคำประสมหรือสำนวนแล้ว “一”yī หนึ่ง จะสื่อความหมายได้หลากหลายยิ่งขึ้น ทั้งสื่อความหมายถึงจำนวนโดยตรง และความหมายแฝงต่างๆ ความหมายแฝงเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงความรู้สึกนึกคิดของคนจีนที่มีต่อตัวเลข “一”yī หนึ่ง เมื่อผู้ที่ศึกษาภาษาจีน ได้เรียนรู้ถึงความหมายแฝงเหล่านี้ จะช่วยให้การใช้ภาษามีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น汉语数字“一”的语义内涵

本文针对汉语里含数字“一”的词语展开系统研究，深入阐释了 数字“一”的语义类型。通过研究，我们发现，汉语数字“一”在语义 上除表示数目义的本义外，亦可引申表示多种非数目义，尤其在数字 “一”作为语素与其他语素共同构成合成词或固定词语时，意义甚为丰 富，既可表示基本义亦可表示引申义，丰富的引申义反映了中国人对数 字“一”概念的全面认识及所富有的想象力。对于学习汉语的外国人来 说，若能够清楚地了解和掌握这些数字“一”的含义，一定会有助于提 高汉语交际能力水平。

The Connotation of “Yi”; Number One in Chinese

This research aims to study about the connotation of “yi” which means “number one” in modern Chinese. The analytical results showed that “yi” thus not only convey basic or original meaning as the number one but also linguistic connotations. Especially, when “yi” uses as morpheme together with other morpheme for forming compound words and idioms, it would have a lot of meaning. It can be communicated to the number one and these connotations which give an expression of sentiment of the Chinese people towards the number one. When the people who learn Chinese have studied these connotations, the use of Chinese would be improved.