บทบาทกลุ่มผลประโยชน์การเมืองไทย: ศึกษากรณีกลุ่มผู้ประกอบการธุรกิจขายตรงแบบเครือข่ายในการเรียกร้องต่อนโยบายภาครัฐ พ.ศ. 2545-2566
คำสำคัญ:
บทบาทกลุ่มผลประโยชน์, ธุรกิจขายตรงแบบเครือข่าย, นโยบายภาครัฐบทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาพัฒนาการของกลุ่มธุรกิจขายตรงแบบเครือข่ายในประเทศแต่ละยุคสมัยการเมืองไทย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545–2566 2) เพื่อศึกษาตัวแสดงของหน่วยงานรัฐ กฎหมาย และนโยบายสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มธุรกิจขายตรงแบบเครือข่าย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545–2566 และ 3) เพื่อศึกษารูปแบบปฏิสัมพันธ์ในเชิงโครงสร้างของตัวแสดงที่เกี่ยวข้องตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545–2566 ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ทรงคุณวุฒิที่เกี่ยวข้อง จำนวน 16 คน
ผลการศึกษาพบว่า 1) การศึกษาพัฒนาการของกลุ่มผลประโยชน์ธุรกิจขายตรงแบบเครือข่ายในประเทศไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545–พ.ศ. 2566 พบว่า (1) ก่อตั้งเพื่อยกระดับธุรกิจขายตรงให้เป็นบริษัทที่มีความเป็นธรรมาภิบาลที่ถูกต้อง (2) ก่อตั้งขึ้นเพื่อให้เกิดการขับเคลื่อนด้านข้อกฎหมายให้มีความสอดคล้องกับธุรกิจ (3) ก่อตั้งเพื่อประสานงานกับหน่วยงานภาครัฐ และ (4) ก่อตั้งเพื่อต้องการให้ภาครัฐดำเนินการธุรกิจที่ผิดกฎหมาย 2) การศึกษาบทบาทตัวแสดงของหน่วยงานภาครัฐ กฎหมาย และนโยบายสาธารณะที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มธุรกิจขายตรงแบบเครือข่ายตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545–พ.ศ. 2566 พบว่าบทบาทของกลุ่มผลประโยชน์ที่เป็นตัวแสดงข้อเรียกร้องหลักที่กลุ่มสมาคมองค์กรกลุ่มผลประโยชน์ธุรกิจขายตรงและองค์กรที่ก่อตั้งขึ้นเรียกร้อง ประกอบไปด้วย (1) กฎหมาย (2) การต่อต้านการแชร์ลูกโซ่ (3) การขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะและ (4) การยกระดับมาตรฐานคุณวุฒิวิชาชีพของธุรกิจขายตรงและตลาดแบบตรง และ3) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มผลประโยชน์ธุรกิจขายตรงแบบเครือข่ายกับหน่วยงานภาครัฐและนโยบายภาครัฐที่เกี่ยวข้องตั้งแต่ปี พ.ศ. 2545–พ.ศ. 2566 พบว่า (1) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาคมกับสมาคม มีความสัมพันธ์แบบหลวม ๆ ยังขาดความเป็นเอกภาพและความร่วมมือกันอย่างจริงจัง (2) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาคมกับองค์กร พบว่า สมาคมกับองค์กรไม่ได้มีปฏิสัมพันธ์ต่อกันโดยตรง แต่บริษัทที่อยู่ภายใต้สมาคมมีการสนับสนุนองค์กรนี้ทางลับ และ (3) ปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาคมกับหน่วยงานภาครัฐ พบว่า มีปฏิสัมพันธ์ที่ดีแค่บางช่วงเวลาขึ้นอยู่กับนโยบายของเลขาธิการคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค
References
โกวิท วงศ์สุรวัฒน์. (2558). แนวคิดว่าด้วยสถาบันและกระบวนการทางการเมืองไทย. ใน สถาบันและกระบวนการทางการเมืองไทย (หน่วยที่ 1). สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช. ลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. 2558.
ชุดา สาธิตพร. (2562). เครือข่ายธุรกิจของนักการเมืองไทย. วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 11(2), 24-41.
ชณิสรา ดำคำ. (2566, กันยายน 8). ปิดช่องโหว่คดีแชร์ลูกโซ่ (Forex 3D). กรุงเทพธุรกิจ. https://www.bangkokbiznews.com/news/1025555
มะลิ ทิพพ์ประจง. (2562). อำนาจผลประโยชน์ทางการเมือง. วารสาร มจร เพชรบุรีปริทรรศน์, 2(2), 16–32.
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (2560). ราชกิจจานุเบกษา, 134(40 ก), 1–90.
ศุทธิกานต์ มีจั่น. (2564). พรรคการเมืองและการเลือกตั้ง. ใน เอกสารการสอน 1301403 หลักสูตรรัฐศาสตรบัณฑิต (ปรับปรุง พ.ศ. 2559). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, วิทยาลัยการเมืองการปกครอง.
สมาคมการขายตรงไทย. (ม.ป.ป.). WFDSA member. UNICITY. ค้นเมื่อ 10 มกราคม 2567. https://www.unicity.com/tha/wfdsa-member/
สมาคมพัฒนาการขายตรงไทย. (2557). การจัดตั้งสภาวิชาชีพขายตรง และตลาดแบบตรงไทย. ค้นเมื่อ 13 ธันวาคม 2565, จาก http://www.tsda.biz/page/train%20tsda %20no4.html
สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง. (2560). รัฐธรรมธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560.
อาจอง บิณศิรวานิช. (2561). ความเป็นสถาบันทางการเมือง ศึกษากรณีพรรคเพื่อไทยเปรียบเทียบพรรคกิจประชาชน. วารสารรัชต์ภาคย์, 12(27), 278-289.
Almond, G. A., & Powell, B. G. (1966). Comparative politics: A developmental approach. Little Brown and Company.
Eukeik.ee. (2565, กันยายน 19). ตลาดขายตรงไทยกำลังเจอกับความท้าทายของโลก
ที่เปลี่ยนไป. Marketee. https://marketeeronline.co/archives/233209
Magstadt, M. T. (2003). Understanding politics: Ideas, institutions, and issues. Wadsworth Press.
Ranney, A. (1972). Essays on the behavioral study of politics. University of Illinois Press.
The Standard Team. (2566, กันยายน 16). สรุปกรณี “Forex-3D” จากลงทุนตอบแทนสูง สู่แชร์ลูกโซ่ใหญ่ จากชีวิตคนรวยสู่คนร้าย. https://thestandard.co/forex-3d-
case-2/
Truman, D. (1951). The government of process. Knopf Press.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารการวิจัยการบริหารการพัฒนา
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by-nc-nd/4.0/88x31.png)
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว