การนำเสนอแนวทางการสอนศิลปะของอาเซียนระดับประถมศึกษา โดยใช้ศิลปศึกษาแบบพหุวัฒนธรรม PROPOSED GUIDELINES FOR ASEAN ART TEACHING AT ELEMENTARY EDUCATION LEVEL BY USING MULTICULTURAL ART EDUCATION

Abstract

        งานวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. เพื่อศึกษาการจัดการเรียนการสอนศิลปะของอาเซียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6  2. เพื่อนำเสนอแนวทางการสอนศิลปะของอาเซียนระดับประถมศึกษาโดยใช้ศิลปศึกษาแบบพหุวัฒนธรรม ในด้านการกำหนดวัตถุประสงค์ เนื้อหาสาระ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อการสอน และการวัดประเมินผล กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ครูผู้สอนสาระทัศนศิลป์ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ในโรงเรียนต้นแบบการพัฒนาสู่ประชาคมอาเซียน: Spirit of ASEAN จำนวน 134 คน แบ่งเป็น ครูผู้สอนที่ตอบแบบสอบถามจำนวน 122 คน โดยใช้การสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย ครูผู้สอนที่ให้สัมภาษณ์และสังเกตการสอน จำนวน 12 คน โดยใช้การสุ่มแบบเจาะจง และผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปะและวัฒนธรรมในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จำนวน 8 คน โดยใช้การสุ่มตัวอย่างแบบลูกโซ่ (Snowball Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบสังเกตการสอน สถิติที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยเลขคณิต () ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการวิเคราะห์เนื้อหา

            ผลการวิจัยพบว่า ครูผู้สอนศิลปะส่วนใหญ่จัดการสอนแบบบูรณาการเรื่องอาเซียน แต่ยังไม่มีความรู้ด้านงานศิลปกรรมของอาเซียน เนื่องจากขาดแหล่งข้อมูล และขาดคำแนะนำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ ในส่วนความคิดเห็นของครูผู้สอนและผู้เชี่ยวชาญต่อการสอนศิลปะของอาเซียนโดยใช้ศิลปศึกษาแบบพหุวัฒนธรรม สรุปได้ดังนี้ 1) ด้านวัตถุประสงค์ ควรมีเรื่องความรู้ ความเข้าใจในศิลปะที่มีความแตกต่างหลากหลาย มีความชื่นชมและยอมรับคุณค่างานศิลปะ 2) ด้านเนื้อหาสาระ ควรมีเรื่องรูปแบบและประเภทของงานศิลปะ อิทธิพลทางศาสนาและวัฒนธรรมที่ส่งผลต่อการสร้างสรรค์งานศิลปะ 3) ด้านการจัดกิจกรรม ควรมีการอภิปรายถึงแหล่งที่มาของงานศิลปะ อิทธิพลทางสังคม วัฒนธรรมที่ส่งผลต่อการสร้างงานศิลปะ การสร้างสรรค์งานศิลปะโดยกำหนดหัวข้อเกี่ยวกับประเพณี และวัฒนธรรม และควรมีการนำวัสดุในท้องถิ่นมาสร้างสรรค์งานศิลปะโดยใช้เทคนิควิธีการจากงานศิลปะของอาเซียน 4) ด้านสื่อการสอน ควรมีภาพตัวอย่างงานศิลปะ หนังสือภาพประกอบ แบบจำลอง การศึกษาจากแหล่งเรียนรู้นอกสถานที่ การใช้สื่อมัลติมีเดีย และการใช้สื่อประเภทเกม 5) ด้านการวัดประเมินผล ควรมีความรู้ ความเข้าใจ และยอมรับในความหลากหลายทางศิลปะ วัฒนธรรมทั้งไทยและอาเซียน ซึ่งผลการวิจัยข้างต้นนี้เป็นประเด็นที่ใช้ในการนำเสนอแนวทางการสอนศิลปะของอาเซียนระดับประถมศึกษาโดยใช้ศิลปศึกษาแบบพหุวัฒนธรรม

The purposes of this study were: to study ASEAN art teaching at elementary education level 4-6; to propose guidelines for ASEAN art teaching at elementary education level by using multicultural art education in the following aspects: objectives, content, instructional activities, media, and evaluation. The sample group comprised 134 grade 4-6 art teachers in the “ASEAN prototype schools: Spirit of ASEAN.”: 122 art teachers responded to the questionnaire by using simple random sampling and 12 art teachers were interviewed by using purposive sampling and 8 experts of art and culture in southeast Asia were interviewed by means of snowball sampling. The research instruments were questionnaire, interview, and teaching observation form. The data were analyzed by means of frequencies, arithmetic means (), standard deviation (S.D.) and content analysis.      

            The research results revealed that most of art teachers integrated teaching content concerning ASEAN in general in their lessons but not about ASEAN’s arts directly due to the teachers lacking the knowledge resources and suggestions from the specialists. The teachers and the specialism in ASEAN arts teaching by using multicultural art education that were as follows: 1) Objectives: the students should have knowledge and understanding of the diversity in ASEAN art, have appreciation and acceptance the values of ASEAN art. 2) Content: should have contents of style and type of arts including influence of religious and culture that affected art creation. 3) Instructional activity: should have discussion of art resources, influences of society and culture that affected arts creation, art making by specifying the topic of tradition and culture of ASEAN and should use local materials to create art works by using techniques in creation of ASEAN art. 4) Media: should have sample picture of artwork, illustration books, prototypes of study from learning resources outdoor, multimedia and game media using in teaching of ASEAN art. 5) Evaluation: the students learn, understand and accept the diversity arts and cultures of Thailand and ASEAN. These research results are used to propose guidelines for ASEAN art teaching at elementary education level using multicultural art education.