หัวนายแรง :การสื่อสารเชิงสังคมผ่านวรรณกรรมพื้นบ้าน
คำสำคัญ:
หัวนายแรง, สื่อสารเชิงสังคม, วรรณกรรมพื้นบ้านบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยเรื่องหัวนายแรง : การสื่อสารเชิงสังคมผ่านวรรณกรรมพื้นบ้าน มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาวิเคราะห์การสื่อสารเชิงสังคมผ่านวรรณกรรมพื้นบ้านภาคใต้ เรื่อง หัวนายแรง เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยเก็บข้อมูลภาคสนาม จากการสัมภาษณ์และสังเกตุการณ์ ซึ่งมีกลุ่มผู้ให้ข้อมูล คือ คนในชุมชน คนที่เข้าร่วมพิธีกรรม และปราชญ์ชาวบ้าน แล้วรวบรวมข้อมูล นำมาวิเคราะห์และสังเคราะห์ มาเรียบเรียงเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า การสื่อสารในหลากหลายบริบททางสังคมของชุมชนผ่านวรรณกรรม ดังนี้ 1. ความเชื่อและความศรัทธาปรากฏในรูปแบบพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ สัญลักษณ์รูปปั้นจำลอง “ทวดนายแรง” และอนุสรณ์ในทางสถาปัตยกรรม “หินหัวนายแรง” เพื่อเป็นการระลึกถึงวีรบุรุษ และเป็นหลักฐานที่สะท้อนความเชื่อความศรัทธาของคนในชุมชน 2. ขนบธรรมเนียม (พิธีกรรม) ในรูปแบบการบนบาน และการบวงสรวง จนก่อให้เกิดขนบธรรมเนียมปฏิบัติสืบต่อกันมา มีลักษณะของการผสมผสานระหว่างความเชื่อเรื่องผี และความเชื่อของพระพุทธศาสนาดำรงอยู่ด้วยกัน สร้างความคาดหวัง สัญลักษณ์ และพลังในเชิงบวกให้กับคนในชุมชน วรรณกรรมพื้นบ้านภาคใต้เรื่องนี้ยังสอดแทรกความเข้มแข็งทางด้านวัฒนธรรมและวิถีชีวิตชุมชน รวมไปถึงสัญลักษณ์ ขนบ และอัตลักษณ์ของความเป็นภาคใต้ไว้อย่างชัดเจน
เอกสารอ้างอิง
กรกนก นิลดำ. การสร้างการเล่าเรื่องของแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดเชียงราย. วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์, 14(2), (109-135), 2563.
เจตนา นาควัชระ. “วรรณคดีวิจารณ์และการศึกษาวรรณคดี.” ใน วรรณไวทยากร. กรุงเทพฯ : โครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์, 2514.
ดวงมน จิตร์จำนงค์. สุนทรียภาพในภาษาไทย. กรุงเทพฯ : เคล็ดไทย, 2523.
ธรรมนิตย์ นิยมรัตน์. สัมภาษณ์. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ วิชาเอกโนรา สาขาศิลปะการแสดง มหาวิทยาลัยทักษิณ, 12 มิถุนายน 2562.
บุษกร บิณฑสันต์. ดนตรีภาคใต้ ศิลปิน การถ่ายทอดความรู้ พิธีกรรมและความเชื่อ. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2554.
เปี้ยน สุวรรณทวี. สัมภาษณ์. ปราชญ์ชาวบ้าน, 12 มิถุนายน 2562.
มนัสสวาส กุลวงศ์. สัมภาษณ์. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สาขาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีศรีวิชัย, 14 มิถุนายน 2562.
สรณัฐ ไตลังคะ. ศาสตร์และศิลป์แห่งการเล่าเรื่อง. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้ง, 2560.
สุจิรา หาผล และคณะ. องค์ความรู้เกี่ยวกับเรื่องเล่าชุมชนเพื่อสร้างจุดเด่นของแหล่งท่องเที่ยวในจังหวัดลำปาง. รายงานการวิจัย: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2556.
ศรายุทธ สุขศรีราช. สัมภาษณ์. ผู้ก่อตั้งชมรมบ้านเขาออก, 12 มิถุนายน 2562.
ศรีศักร วัลลิโภดม. พัฒนาการทางสังคม-วัฒนธรรมและพิธีกรรม. กรุงเทพฯ : อัมรินทร์พริ้นติ้ง, 2544.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 สำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารศิลปวัฒนธรรมสวนสุนันทา เป็นวารสารในรูปแบบเปิด (Open Access) ผู้ใช้ทั่วไปหรือระบบสารสนเทศของหน่วยงาน ฐานข้อมูลอัตโนมัติ ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สามารถเข้าถึง ดาวน์โหลด เอกสารไฟล์บทความบนเว็บไซต์วารสาร โดยไม่มีค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารศิลปวัฒนธรรมสวนสุนันทาทั้งหมด รวมถึงรูปภาพประกอบ ตาราง เป็นลิขสิทธิ์ของสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็น รูปภาพ ตาราง ของบทความไปจัดพิมพ์เผยแพร่ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสารอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรอนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไข สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอน (Creative Commons License: CC) และ ต้องแสดงที่มาจากวารสาร – ไม่ใช้เพื่อการค้า – ห้ามแก้ไขดัดแปลง, Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
ข้อความที่ปรากฏในบทความในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และบุคลากร คณาจารย์ท่านอื่น ๆ ในราชวิทยาลัยฯแต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้เขียน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการ
