Application of the social network approach on community studies in Thailand: Literature Review and suggestions

Authors

  • Poome Petkanjanapong สาขาวิชาพัฒนาชุมชน ภาควิชาสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลียราชภัฏเลย

Keywords:

Community, Social network, Area-based collaborative research

Abstract

The social network is one of the most developed approaches and tools in social studies including community studies. The social network approach can illustrate embedded resources in studied communities, such as help, knowledge, financial, and power. Some of these resources cannot be tracked by other approaches.  In Thailand, although it is over a decade that the social network approach has been used for studies community, this approach is still inefficient in community studies. An important factor of this inefficiency is a legacy of the colonial period and the Cold War period in Thai community studies. This legacy sees local communities as unpleasant places with low living standard, and it is a duty of central government to develop them. By this bias, the social network approach is useก in community studies in Thailand mostly for empowering community development policy of the national government. Abandoning this bias is a requirement for improving the social network approach for community studies in Thailand.

References

เก่งกิจ กิติเรียงลาภ และคณะ. (2561). เครือข่ายและทุนทางสังคมของแรงงานข้ามชาติ: บทบาทองค์กรชุมชนและการสร้างกลไกพัฒนาภาคีเครือข่ายการจัดสวัสดิการชายแดนแม่สอด ชายแดนไทย-เมียร์มาร์ (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย
เมทินา อุทารส. (2552). พัฒนาการและการดำรงอยู่ของอัตลักษณ์ชุมชนวัดโรมันคาทอลิก จังหวัดจันทบุรี (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยบูรพา. ชลบุรี.
เสริมสุข บัวเจริญ และคณะ. (2552). การพัฒนาเครือข่ายความร่วมมือด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และพลังงานทางเลือกเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงในพื้นที่ตามแนวชายแดน อำเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

เอี่ยม ปัญญา และคณะ. (2560) การบูรณาการสายสัมพันธ์และมรดกวัฒนธรรมชุมชนไทยชนะศึกสู่การพัฒนาการจัดการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนและองค์การบริหารส่วนตำบลไทยชนะศึก อำเภอทุ่งเสลี่ยม จังหวัดสุโขทัย (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

แก้ว สังข์ชู. (2556) การวิจัยเพื่อการพัฒนาการบริหารจัดการน้ำ ตามวิถีวัฒนธรรมชุมชนแบบมีส่วนร่วมสู่การ แก้ปัญหาภัยพิบัติสังคม เศรษฐกิจและการจัดการทรัพยากร จังหวัดพัทลุง (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

กนกพร รัตนสุธีระกุล. (2554). ด่านประเพณี: ระบบ กลไก และเครือข่ายความสัมพันธ์ของท้องถิ่นในการจัดการแรงงานข้ามชาติ (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

กิตติ สัจจาวัฒนา และ ณัฐ โฆษิวากาญจน์. (2553). การพัฒนาและขยายผลระบบการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดพันธุ์ผสมเปิดเพื่อการพึ่งพาตนเองอย่างยั่งยืนของเครือข่ายเกษตรกรภาคเหนือตอนบน (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

ขวัญหญิง ศรีประเสริฐภาพ (2556) การพัฒนาชุมชนออนไลน์เครือข่ายครูไทยหัวใจไอซีที (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

ชัยณรงค์ เครือนวน. (2559) การเคลื่อนไหวสังคมของเครือข่ายขบวนที่ดินและที่อยู่อาศัยตำบลคลองหินปูน อำเภอวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว. วารสารร่มพฤกษ์, 34(1), 165-187

ชัยยนต์ ประดิษฐ์ศิลป์ และคณะ. (2556). เครือข่ายชนชั้นนาทางเศรษฐกิจการเมืองและผลกระทบของบ่อนคาสิโน ตามชายแดนไทย-กัมพูชา ในเขตจังหวัดภาคตะวันออก (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการเสริมสร้างสุขภาพ (สสส.)

ทิพย์พธู กฤษสุนทร. (2560). บทบาทหน้าที่ การธำรงรักษา และการขยายผลการทำงานของเครือข่ายสุขภาพเพื่อสร้างสุขภาวะผู้สูงอายุ ศึกษากรณีชุมชนบ้านสันทรายหลวง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย

ธีรวุฒิ ก่ายแก้ว. (2556). การสร้างเครือข่ายทางสังคม: กรณีศึกษา นักฟุตบอลสมัครเล่น ในกลุ่มกรุงเทพเหนือ (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์. กรุงเทพมหานคร

นพรัตน์ พาทีทิน. (2561) บทเรียนการจัดการตนเองของเครือข่ายองค์กรชุมชน จังหวัดอำนาจเจริญในการสร้างเสริมการปกครองตนเองของท้องถิ่น (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

นารถพงศ์ สุนทรนนท์ และคณะ. (2552). โครงการวิจัยเครือข่ายท่องเที่ยวชุมชนเชิงอนุรักษ์จังหวัดพังงา (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย

บรรเจต นะแส. (2556). โครงการประสานภาคีความร่วมมือในการสร้างความรู้ที่เหมาะสมระดับท้องถิ่น ในการจัดการภัยพิบัติจังหวัดสงขลา (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

ปิยะพงษ์ บุษบงก์ และ พบสุข ช่ำ ชอง. (2561). การให้ความสำคัญกับเครือข่ายในทางนโยบายสาธารณะและการบริหารจัดการ: มุมมองเชิงวิพากษ์และกรอบการวิเคราะห์สำหรับข้ามพ้นสัญญะที่กลวงเปล่า. วารสารสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 14(2), 113-136.

พรพันธุ์ เขมคุณาศัย. (2552). ความสัมพันธ์ของคนชายแดนผ่านเครือข่ายการค้าข้าวข้ามรัฐ: ชุมชนนูโร๊ะ อำเภอแว้ง จังหวัดนราธิวาส (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

พัทยา เรือนแก้ว. (2556). ศึกษาวิจัยเพื่อรวบรวมข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับคนไทยและการก่อตัวเป็นชุมชนไทยในประเทศสิงคโปร์ มาเลเซีย เวียดนาม ไต้หวัน และญี่ปุ่น และสร้างเครือข่ายทางวิชาการ (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

พิตรพิบูล ไชยเมือง และคณะ (2558). รูปแบบการเสริมสร้างเครือข่ายทางสังคมที่มีอิทธิพลต่อคุณภาพการบริหารจัดการ ในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดหนองบัวลำภู (รายงานผลการวิจัย). วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม, 5(1), 44-52.

วรสิทธิ์ เจริญศิลป์ และ ธันยวัฒน์ รัตนสัค. (2561). กระบวนการดำเนินงานของเครือข่ายชุมชนในพื้นที่ตำบลสะเอียบ อำเภอสอง จังหวัดแพร่. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 26(51), 145-169.

ศุภางค์ นันตา . (2548). การสื่อสารทางเลือกใหม่กับการพัฒนาเครือข่ายกลุ่มออมทรัพย์ จ.สุรินทร์ (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

สมเกียรติ ฉายโซ้น . (2548). แนวทางการพัฒนาเครือข่ายกลุ่ม/องค์กรประชาชนในพื้นที่จังหวัดตรัง (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.). (2552). การบริหารงานภาครัฐในรูปแบบเครือข่าย (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.).

สุทธิพร บุญมาก. (2554). การบริหารจัดการเงินส่งกลับบ้านของครอบครัวในจังหวัดชายแดนภาคใต้ที่มีสมาชิกครอบครัวไปทำงานในประเทศมาเลเซีย (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย






สุมิตร สุวรรณและคณะ. (2558). รายงานโครงการสรางเครือข่ายความร่วมมือพหุภาคีเพื่อการพัฒนาคุณภาพการศึกษาของโรงเรียนขนาดเล็กจังหวัดนครปฐม (รายงานผลการวิจัย). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

Burt, Ronald S. (1995). Structural Holes: The Social Structure of Competition. Cambridge: Harvard University Press. ISBN 978-0-674-84372-1.

Casey, C. (2015). Public values in governance networks: Management approaches and social policy tools in local community and economic development. The American Review of Public Administration, 45(1), 106-127. doi:10.1177/0275074014531072.

Clark, L. (2011;2010;). Seeing the social capital in agricultural innovation systems: Using SNA to visualise bonding and bridging ties in rural communities. Knowledge Management for Development Journal, 6(3), 206-218. doi:10.1080/19474199.2011.554324.

Croucher, S. M. (2011). Social networking and cultural adaptation: A theoretical model. Journal of International and Intercultural Communication, 4(4), 259-264. doi:10.1080/17513057.2011.598046.

Jarman, D. (2018). Social network analysis and the hunt for homophily: Diversity and equality within festival communities. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 10(2), 117-133. doi:10.1080/19407963.2018.1414987.

Lee, Y., Burnette, C. E., Liddell, J., & Roh, S. (2018). Understanding the social and community support networks of american indian women cancer survivors. Journal of Evidence-Informed Social Work, 15(5), 481.

Pena-López, J. A., & Sánchez-Santos, J. M. (2017). Individual social capital: Accessibility and mobilization of resources embedded in social networks. Social Networks, 49, 1-11. doi:10.1016/j.socnet.2016.11.003

Petkanjanapong, P. (2014). Decentralization, social capital, and capability in environmental management : Case study of tambon maeta, chiang mai, Thailand.

Rockenbauch, T., & Sakdapolrak, P. (2017). Social networks and the resilience of rural communities in the global south: A critical review and conceptual reflections. Ecology and Society, 22(1), 10. doi:10.5751/ES-09009-220110.

Scott, J. (1996). Wasserman, S. and galarkiewicz, J. (eds) "advances in social network analysis in the social and behavioural sciences" (book review). London: Routledge and Kegan Paul.

Sundaram, H., Lin, Y., De Choudhury, M., & Kelliher, A. (2012). Understanding community dynamics in online social networks: A multidisciplinary review. IEEE Signal Processing Magazine, 29(2), 33-40. doi:10.1109/MSP.2011.943583.

Taha, N., & Cox, A. (2016). International students' networks: A case study in a UK university. Studies in Higher Education, 41(1), 182-198. doi:10.1080/03075079.2014.927851.

Published

2019-04-30

How to Cite

Petkanjanapong, P. (2019). Application of the social network approach on community studies in Thailand: Literature Review and suggestions. Journal of Humanities and Social Sciences Loei Rajabhat University, 1(3), 54–67. Retrieved from https://so01.tci-thaijo.org/index.php/husolru/article/view/245636