การพัฒนาชุดความรู้ “เรื่องเล่าเรา...เขารูปช้าง” เพื่อสร้างการเรียนรู้ของเยาวชน ในตำบลเขารูปช้าง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา

ผู้แต่ง

  • ศดานนท์ วัตตธรรม คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • บุณิกา จันทร์เกตุ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • สิทธิพร ศรีผ่อง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • โชติกา รติชลิยกุล คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • วรวรรณ สุขใส คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • พัชราวดี อักษรพิมพ์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา
  • อมรรัตน์ จิรันดร คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา

คำสำคัญ:

ชุดความรู้, เรื่องเล่า, บริบทท้องถิ่น, เขารูปช้าง, การเรียนรู้ของเยาวชน

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงผสมผสานที่มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สำรวจสภาพบริบทพื้นที่ของตำบลเขารูปช้าง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา 2) ออกแบบและจัดทำชุดความรู้ “เรื่องเล่าเรา...เขารูปช้าง” และ 3) ตรวจสอบความเหมาะสมของชุดความรู้ “เรื่องเล่าเรา...เขารูปช้าง” โดยการศึกษาเอกสาร
การสัมภาษณ์ จำนวน 5 คน และการประชุมกลุ่มย่อย จำนวน 16 คน โดยวิธีการกำหนดแบบเฉพาะเจาะจง จากผู้เชี่ยวชาญ ผู้มีประสบการณ์ และปราชญ์ชุมชน และนำข้อมูลที่ได้ไปวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา จากนั้น นำชุดความรู้ที่ได้มาตรวจสอบความเหมาะสมโดยกลุ่มนักวิชาการหรือผู้เชี่ยวชาญในการเขียนชุดเรื่องเล่า จำนวน 3 คน โดยวิธีการกำหนดแบบเฉพาะเจาะจง และนำผลที่ได้มาประเมินเพื่อหาค่าดัชนีความสอดคล้องที่ต้องมีค่าตั้งแต่ 0.50 ขึ้นไป

ผลการศึกษา พบว่า 1) สภาพบริบทพื้นที่ของตำบลเขารูปช้าง ประกอบไปด้วย 1.1) ด้านประวัติศาสตร์ มีเรื่องเล่าเกี่ยวกับทวดลักเก้าที่จะเดินทางไปร่วมสร้างเจดีย์ที่เมืองนครศรีธรรมราช และได้เป็นจุดแวะพักจนกลายเป็นชุมชนที่มีผู้คนเข้ามาอยู่อาศัย 1.2) ด้านกายภาพและทรัพยากรธรรมชาติ ตำบลเขารูปช้างเป็นที่ราบ ที่ราบสูง ที่ราบลุ่มนาข้าว มีคลองสำโรง เขาเทียมดา และเขาสำโรง เป็นอาณาเขต 1.3) ด้านวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพรับจ้าง รับราชการ ค้าขาย และเกษตรกรรม และ 1.4) ศิลปวัฒนธรรมและแหล่งท่องเที่ยว เป็นชุมชนที่มีความเป็นถิ่นไทยใต้ และมีแหล่งท่องเที่ยวที่หลากหลาย  2) ออกแบบและจัดทำชุดความรู้ ประกอบไปด้วย 2.1) ด้านเนื้อหา ควรมีข้อมูลแหล่งท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ วิถีชีวิต และกิจกรรมการท่องเที่ยว และ 2.2) ด้านรูปแบบชุดความรู้ จัดทำเป็นรูปเล่มขนาด A5 โดยผ่านการสมมติตัวละครให้เป็นเยาวชน และเลือกใช้ภาษาที่เหมาะสมกับวัย และ 3) ตรวจสอบความเหมาะสมของชุดความรู้ พบว่า มีความเหมาะสมในประเด็นความครบถ้วนในเชิงวิชาการ ความเหมาะสมของวิธีการเขียนเรื่องเล่า ความน่าสนใจของวิธีการเล่าเรื่อง และความทันสมัยของเนื้อหาในการถ่ายทอด และต้องปรับปรุงในประเด็นความสมบูรณ์ตามแหล่งข้อมูล

เอกสารอ้างอิง

กรกนก นิลดำ. (2563). การสร้างการเล่าเรื่องของแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดเชียงราย.

วารสารนิเทศศาสตร์ธุรกิจบัณฑิตย์. 14(2), 109 - 135.

กรมประชาสัมพันธ์. (2565). วิถีชีวิต. สืบค้น 10 กุมภาพันธ์ 2565, จาก https://thainews. prd.go.th/

banner/th/culture_th/life.php

กรมศิลปกร. (2551). จดหมายเหตุเสด็จพระราชดำเนินหัวเมืองปักษ์ใต้. กรุงเทพฯ: กรมศิลปกร.

ฉลองรัฐ เฌอมาลย์ ชลมารค. (2553). ความสัมพันธ์ระหว่างเรื่องเล่า สัมพันธบท และเภทกะ

ในภาพยนตร์ผีไทย. (วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชานิเทศศาสตร์). วิทยาลัย

นิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต. กรุงเทพฯ.

นพพร ประชากุล. (2537). การอภิปรายเชิงวิชาการนิเทศศาสตรกับทิศทางการศึกษาเรื่องเล่าสมัยใหม่.

ใน ถิรนันท อนวัชศิริวงศ และคณะ (บ.ก.), สุนทรียศาสตร : การศึกษาสื่อสารการแสดง

และสื่อจินตคดี. 237-268. โครงการพัฒนาองคความรูนิเทศศาสตร์ตะวันออก ภาควิชาวาทวิทยา

และสื่อสารการแสดงร่วมกับโครงการสื่อสันติภาพ คณะนิเทศศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย.

ปวีณอร พรหมณี. (2555). เทคนิคการเล่าเรื่อง. สืบค้น 31 ตุลาคม 2564, จาก https:// www.gotoknow.

org/posts/456068.

ปัญญา เทพสิงห์ และเก็ตถวา บุญปราการ. (2558). การจัดการแหล่งศิลปวัฒนธรรม เพื่อการท่องเที่ยว

ชายแดนไทย-มาเลเซีย. โครงการวิจัยได้รับทุนสนับสนุนจากงบประมาณแผ่นดิน มหาวิทยาลัย

สงขลานครินทร์ ประจำปีงบประมาณ 2558.

มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา. (2549). เก้าสู่ศตวรรษที่เก้า มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา. สงขลา: โรงพิมพ์

ภาพพิมพ์.

ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. 2561 - 2580. (2561, 13 ตุลาคม). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 135, ตอนที่ 82 ก,

หน้า 1 - 61.

ลักษณ์สุภา พึ่งผล. (2560). การใช้เรื่องเล่าในการพัฒนาทักษะการขาย. (การค้นคว้าอิสระบริหารธุรกิจ

มหาบัณฑิต). คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ:

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ศิริชัย พงษ์วิชัย. (2544). การวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วยคอมพิวเตอร์. (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ:

สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สนิท สุขกระจ่าง. (2547). ตำนานพ่อทวดช้างและพระเจดีย์ศักดิ์สิทธิ์. สงขลา: มปท.

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2562). หอดูดาวฯ สงขลา. สืบค้น 12 กันยายน

, จาก https://www.narit.or.th/index.php/songkhla-observatory

สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2564). รายงานสรุปผลการดำเนินการตาม

ยุทธศาสตร์ชาติประจำปี 2563. กรุงเทพฯ: สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

สำนักวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. (2564). วิถีชน...คนเลสาบ. สืบค้น 10 กุมภาพันธ์

, จาก https://rdo.psu.ac.th/th/images/D3/PR-news/2564 /Research/Songkhla-

Lake-4.pdf

สุภางค์ จันทวานิช. (2559). การวิเคราะห์ข้อมูลในการวิจัยเชิงคุณภาพ. (พิมพ์ครั้งที่ 12). กรุงเทพฯ:

สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อารยา องค์เอี่ยม และพงศ์ธารา วิจิตเวชไพศาล. (2561). การตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือวิจัย.

วิสัญญีสาร, 44(1). 36 - 42.

อุมาวัลย์ ชีช้าง. (2555). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับอุดมการณ์ในเรื่องเล่าสำหรับเด็กในหนังสือวันเด็ก

แห่งชาติ พ.ศ. 2523 - 2553. (วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย). คณะ

อักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. กรุงเทพฯ:

Creswell, J. W. (2014). Research Design Qualitative, Quantitative and Mixed Methods

Approaches. (4th ed.). Thousand Oaks: CA Sage.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2023-12-25

รูปแบบการอ้างอิง

วัตตธรรม ศ., จันทร์เกตุ บ. ., ศรีผ่อง ส. ., รติชลิยกุล โ., สุขใส ว., อักษรพิมพ์ พ., & จิรันดร อ. . (2023). การพัฒนาชุดความรู้ “เรื่องเล่าเรา.เขารูปช้าง” เพื่อสร้างการเรียนรู้ของเยาวชน ในตำบลเขารูปช้าง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 6(1), 32–47. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/husolru/article/view/269499