การศึกษาลวดลายและกระบวนการทอผ้าด้วยกี่โบราณนาหมื่นศรี ต.นาหมื่นศรี อ.นาโยง จ.ตรัง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาลายผ้าทอและกระบวนการทอผ้าด้วยกี่โบราณนาหมื่นศรี ต.นาหมื่นศรี อ.นาโยง จ.ตรัง เพื่อเป็นแนวทางหนึ่งในการอนุรักษ์และส่งเสริมภูมิปัญญาการทอผ้าด้วยกี่โบราณบ้านนาหมื่นศรี ซึ่งปัจจุบันประสบปัญหาช่างทอที่สามารถเก็บลายได้มีจำนวนน้อยมากและมีแนวโน้มลดลงให้คงอยู่และพัฒนาต่อไป เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมีทั้งแบบสังเกตและแบบสัมภาษณ์ ผลการวิจัยสามารถศึกษากระบวนการทอผ้าและลายผ้าทอโบราณนาหมื่นศรี  บรรจุตัวเลขยกและข่มในการเก็บตะกอลายผ้าและลำดับการยกตะกอ พบว่าระบบโครงสร้างลายที่ใช้สีต่างกันส่งผลสำคัญต่อความเข้าใจและการสื่อสารของช่างทอ ทำให้ช่างทอเข้าใจโครงสร้าง การต่อเนื่องของลวดลายและลำดับการยกตะกอ ช่วยลดระยะเวลาในกระบวนการเก็บลายได้ถูกต้องรวดเร็วมากขึ้น ผลจากการวิจัยนี้สามารถจัดทำฐานข้อมูลลายผ้าทอกี่โบราณบ้านนาหมื่นศรีและข้อมูลที่เกี่ยวข้องผ่านระบบออนไลน์ที่  http://www.tutextile.com/na  เผยแพร่องค์ความรู้สู่สังคมในวงกว้าง ผู้ที่สนใจและช่างทอเข้าถึงข้อมูลได้สะดวกทุกเวลาด้วย QR code สามารถเลือกที่จะเปิดภาพหรือดาวน์โหลดไฟล์ PDF การเก็บตะกอลายผ้าและลำดับการยกตะกอในการทอ ปรับย่อหรือขยายให้เหมาะสมตามระดับสายตาของช่างทอแต่ละคน สามารถเรียนรู้พัฒนาทักษะการเก็บลาย เก็บตะกอและทอผ้าได้ด้วยตนเอง ฐานข้อมูลลายผ้าทอกี่โบราณยังเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาวิจัยสร้างสรรค์พัฒนาผ้าทอนาหมื่นศรีต่อไปได้ในอนาคต