การสร้างสรรค์นาฏศิลป์ร่วมสมัย จากคติแฝงในวรรณกรรมเรื่อง "ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่"

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้เป็นงานวิจัยเชิงสร้างสรรค์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์หาคติแฝงและเพื่อสร้างสรรค์ผลงาน                                                การแสดงนาฏศิลป์ร่วมสมัยชิ้นใหม่ที่มาจากคติแฝงในวรรณกรรมพื้นบ้านเรื่อง “ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่” ผู้วิจัยได้ทำการศึกษาวรรณกรรมพื้นบ้านเรื่องก่องข้าวน้อยฆ่าแม่และนำเอาคติแฝงจากวรรณกรรมมาทำการสร้างสรรค์เป็นการแสดงทางด้านนาฏศิลป์ในรูปแบบร่วมสมัยที่มีชื่อว่า “กาลครั้งหนึ่งนานมาแล้ว” 

ผลการวิจัยพบว่า จากการเล่าต่อๆ กันมาของวรรณกรรมเรื่องก่องข้าวน้อยฆ่าแม่ มีวัตถุประสงค์เพื่อสื่อสารคติแฝงที่ว่า การกระทำโดยขาดสติยั้งคิดถึงแม้ว่าจะสำนึกได้ในภายหลังก็ไม่สามารถกลับไปแก้ไขอตีตได้ และเพื่อถ่ายทอดคติแฝงดังกล่าวผ่านการแสดง ผู้วิจัยจึงแบ่งกระบวนการสร้างสรรค์ผลงานออกเป็น 3 ขั้นตอนดังนี้ 1.ขั้นเตรียมการแสดง ผู้วิจัยทำการดัดแปลง ปรับเปลี่ยนโครงเรื่อง และทำการเรียงลำดับโครงเรื่องขึ้นใหม่ให้มีความเข้ากับยุคสมัยและเหตุการณ์ในสังคมปัจจุบัน  แต่อย่างไรก็ตามจุดมุ่งหมายสำคัญที่บทวรรณกรรมต้องการสื่อสารก็ยังต้องคงอยู่ ในการคัดเลือกนักแสดงผู้วิจัยเลือกใช้วิธีการทรายเอาท์ (Try-out) เพื่อให้ได้นักแสดงที่เหมาะสมตามบทการแสดงมากที่สุด ในส่วนของการออกแบบลีลา ผู้วิจัยเริ่มต้นหาทิศทางการเคลื่อนไหวจากการด้นสดของนักแสดง โดยผู้วิจัยเป็นผู้กำหนดโจทย์ต่างๆ ให้กับนักแสดงและทำให้การเคลื่อนไหวมีความน่าสนใจมากยิ่งขึ้นโดยใช้เทคนิคลาบาน ในส่วนของการออกแบบดนตรีประกอบการแสดงและเครื่องแต่งกายนั้นจะต้องช่วยส่งเสริมลีลาท่าเต้นเป็นสำคัญ 2. ขั้นการแสดง จัดแสดงขึ้น ณ โรงละครคณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา ในวันพฤหัสบดีวันที่ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2560 เวลา 13.00 น. 3. ขั้นหลังการแสดง ผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านนาฏศิลป์ร่วมสมัย 5 ท่านให้ข้อวิพากษ์หลังจากรับชมการแสดง การวิจัยครั้งนี้สามารถใช้เป็นแนวทางสำหรับผู้ที่สนใจทำการดัดแปลงวรรณกรรมพื้นบ้านสู่การแสดงนาฏศิลป์ร่วมสมัยเพื่อผู้ชมในยุคปัจจุบันได้