เพื่อสืบสานจึงสร้างสรรค์

บทคัดย่อ

             ศิลปะผ้าปักไทยโบราณแบบราชสำนัก  เป็นศิลปะรูปแบบไทยประเพณี  วิวัฒนาการสืบทอดมาสู่ปัจจุบัน  มีวิธีการปักและแบบแผนการสร้างลวดลายให้เกิดความงาม  การปฏิบัติให้ความสุขสงบในสมาธิ  แต่ในปัจจุบันมีผู้สืบทอดลดน้อยลง งานวิจัยนี้จึงศึกษาหลักการที่จะยืดอายุศิลปะดั้งเดิมให้อยู่ในความสนใจของคนปัจจุบัน ดำเนินการวิจัยโดยศึกษารวบรวมข้อมูลกับสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญวิเคราะห์ร่วมกับหลักศิลปะ นำกลวิธีการปักรูปแบบไทยประเพณีที่มีการปักวัสดุประดิษฐ์เป็นแม่ลาย  ประกอบเป็นลวดลายที่มีแบบแผนซ้ำๆ  ที่ให้ความรู้สึกสงบนิ่ง  มาประยุกต์สร้างสรรค์เป็นศิลปะร่วมสมัย  กำหนดเป็นกรอบแนวคิดความเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการเปลี่ยนแปรของรูปทรง โดยใช้หลักกฎเกณฑ์การเปลี่ยนแปรกับรูปทรงเป็นกรอบปฏิบัติ  ด้วยวิธีการเปลี่ยนแปรรูปทรงซ้ำให้แตกต่าง  4  แบบ  คือ  รูปร่าง  จังหวะ  ขนาด  ทิศทาง  จัดวางบนแบบรูปที่เกิดจากเส้นโค้งคด  ปักด้วยวัสดุที่มีค่าน้ำหนัก อ่อน – เข้ม  แสดงเนื้อหาความงามในเอกภาพแห่งสภาวการณ์ความเปลี่ยนแปลงของลวดลายตามการคลี่คลายแปรเปลี่ยนและจัดวางรูปทรง

            ผลการวิจัยพบว่า วิธีการสร้างสรรค์ผลงาน โดยการคลี่คลายรูปทรงให้แตกต่างจัดวางบนแบบรูปตารางที่เกิดจากเส้นโค้งคด ในสัดส่วน มาก-น้อย ส่งผลให้เกิดจังหวะเลื่อนไหลในระดับต่างๆ  ผู้ชมผลงานสามารถรับรู้ ถึงความเปลี่ยนแปลงเคลื่อนไหวนั้นได้ ก่อให้เกิดความงาม  ความสุข  บนพื้นฐานประสบการณ์ที่ต่างกัน  ประสานความคิดเชื่อมอดีตผ่านปัจจุบันไปสู่อนาคต  ก่อเกิดเป็นความรักและแรงดลใจในแนวทางอนุรักษ์พัฒนาศิลปะไทยประเพณี