นาฏกรรมย่านพาหุรัด: ชุมชนลิตเติ้ลอินเดีย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์เรื่อง นาฏกรรมในกรุงเทพมหานคร มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบนาฏกรรมในชุมชนลิตเติ้ลอินเดียในย่านพาหุรัด โดยใช้วิธีการเก็บรวบรวมข้อมูลแบบผสมผสานจากแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ทั้งการศึกษาจากเอกสาร การสัมภาษณ์บุคคลที่เกี่ยวข้องกับนาฏกรรม ใช้เกณฑ์ในการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) รวมถึงการสังเกตการณ์ในช่วงเวลาที่มีการจัดแสดงนาฏกรรมในพื้นที่
ผลการศึกษาพบว่านาฏกรรมอินเดียที่เข้ามามีบทบาทในชุมชนลิตเติ้ลอินเดียไม่เพียงแต่เป็นการแสดงออกทางศิลปะที่งดงามและประณีตเท่านั้น แต่ยังเป็นเครื่องมือสำคัญในการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ภายในชุมชน สร้างความสามัคคี และสืบสานวัฒนธรรมดั้งเดิม จากการศึกษาแบ่งนาฏกรรมออกเป็นสองกลุ่มใหญ่ กลุ่มแรกคือ นาฏกรรมของชาวซิกข์ ซึ่งมีลักษณะเด่นในการแสดงออกผ่านบทสวดและการขับร้องคีร์ตันที่สะท้อนถึงค่านิยมของความเรียบง่าย เท่าเทียม และความกล้าหาญ มีการใช้เครื่องแต่งกายเฉพาะตัว เช่น ผ้าโพกศีรษะ ที่เน้นถึงเป็นเอกลักษณ์ของชุมชน ส่วนกลุ่มที่สองคือ นาฏกรรมของชาวฮินดูมุ่งเน้นการเล่าเรื่องราวของเทพเจ้าและตำนานผ่านการเคลื่อนไหวที่ประณีต โดยการใช้สัญลักษณ์และท่าทางที่แฝงไปด้วยคติธรรมและคุณค่าทางศาสนา อย่างไรก็ตามชุมชนลิตเติ้ลอินเดียยังมีส่วนร่วมในกิจกรรมและพระราชพิธีสำคัญของไทยอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดการแลกเปลี่ยนและผสมผสานทางวัฒนธรรมอย่างมีนัยสำคัญ การปรับตัวในลักษณะนี้แสดงให้เห็นถึงความสามารถในการอยู่ร่วมกับสังคมไทยที่มีความหลากหลายทั้งในด้านวัฒนธรรมและประเพณี ซึ่งเป็นข้อพิสูจน์ถึงความเข้มแข็งและความสามัคคีของชุมชนอินเดียในกรุงเทพมหานคร
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารศิลป์ปริทัศน์ ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรง ซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารศิลป์ปริทัศน์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารศิลป์ปริทัศน์
เอกสารอ้างอิง
เมธาพร คงคาน้อย. (2553). นโยบายและแนวทางส่งเสริมการปฏิบัติงานของสภาวัฒนธรรมในประเทศไทย. (วิทยานิพนธปริญญาดุษฎีบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร). https://shorturl.asia/CDQPU
มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. (2542). สัมพันธวงศ์, เขต. ใน สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคกลาง ( เล่ม 14, น. 6674 – 6680).
วรเดช อมรวรพิพัฒน์ และคณะ. (2556). วิถีชีวิต 5 ศาสนิกในประเทศไทย : พุทธ อิสลาม คริสต์ พราหมณ์-ฮินดู ซิกข์.
กรุงเทพฯ: กรมการศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม.
สำนักการวางผังและพัฒนาเมือง. (2567). การวางและจัดทำผังเมืองรวมกรุงเทพมหานคร (ปรับปรุงครั้งที่ 4). [PowerPoint
slides]. https://shorturl.asia/RWc8j.
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล. (2552). แผนพัฒนากรุงเทพมหานคร ระยะ 12 ปี (พ.ศ. 2552 – 2563) กรุงเทพฯ มหานคร
แห่งความน่าอยู่อย่างยั่งยืน. กรุงเทพมหานคร: ดาวฤกษ์ คอมมูนิเคชั่นส์ จำกัด.
_______. (ม.ป.ป.). แผนพัฒนากรุงเทพมหานคร ระยะ 20 ปี ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2566 - 2570). กรุงเทพมหานคร: (ม.ป.ท.)
สุภาภรณ์ จินดามณีโรจน์ และคณะ. (2554). ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นย่านเก่าในกรุงเทพมหานคร. กรุงเทพมหานคร:
หจก.เอรวัณการพิมพ์.
สุรพล วิรุฬห์รักษ์. (2547). วิวัฒนาการนาฏยศิลป์ไทยในกรุงรัตนโกสินทร์ พ.ศ. 2325 – 2477 (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพมหานคร:
สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
_______. (2547). หลักการแสดงนาฏยศิลป์ปริทรรศน์. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุรัตน์ โหราชัยกุล. (23 สิงหาคม 2565). “ลิตเติ้ลอินเดียเมืองไทย” ส่องย่านพาหุรัด ชมวัฒนธรรมอินเดีย [บทสัมภาษณ์]. BBC
News ไทย. https://www.bbc.com/thai/articles/c3g9g7e3ygdo
ศานนท์ หวังสร้างบุญ. (15 ธันวาคม 2565). ลิตเติ้ลอินเดีย: พาหุรัด แลนมาร์คประวัติศาสตร์ [บทสัมภาษณ์]. อิสรภาพแห่ง
ความคิดไทยโพสต์. https://www.thaipost.net/news-update/247827/
อภิรัฐ คำวัง. (2559). พหุลักษณ์ พาหุรัด : พ่อค้าชาวปัญจาบในสังคมไทย. วารสารอิเล็กทรอนิกส์สถาบันวิจัยภาษาและ
วัฒนธรรมเอเชีย มหาวิทยาลัยมหิดล. (กรกฎาคม): 71-93. https://shorturl.asia/tWzuS
Happinesssong Variety. (2022, October 22). ชมการรำของสาวอินเดีย ที่เทศกาลงานดีปาวาลี (Deepavali) ณ คลองโอ่งอ่าง กทม. 21-23 ต.ค.65 [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=eXOVCnhyis4
Hindu Samaj Bangkok วัดเทพมณเทียร สมาคมฮินดูสมาช. (2023). การแสดงนาฏกรรมบูชาพระแม่ลักษมี ในเทศกาลสาดสี
(Holi) โดย อิงครัตน์ ศิวเมธีวิทย์ บริเวณวัดเทพมณเฑียร [Image] Facebook. https://www.facebook.com/devmandirtemple
India in Thailand (Embassy of India, Bangkok). (2022). “Odissi” Indian classical dance [Image] Facebook.
https://www.facebook.com/IndianEmbassyThailand/
_______. (2024). การแสดง Gidda และ Bhangra [Image] Facebook.
https://www.facebook.com/IndianEmbassyThailand/
Kumar, P., & Prasad, S. (2019). Indian Classical Dance: Philosophy, practice and performance. Cultural Studies Review, 15(2), 45-62.
Sandhu, K. S., & Mani, A. (2020). Indian Communities in Thailand: Historical and contemporary perspectives. Asian Studies Journal, 28*(3), 112-134.
Supermom. (2023, November 12). Deepavali Bangkok 2022 คลองโอ่งอ่าง [Video]. YouTube.https://www.youtube.com/watch?v=eXOVCnhyis4