แนวคิดและรูปแบบในการสร้างมิวสิกวิดีโอไทยที่ประสบความสำเร็จ บนแพลตฟอร์มยูทูบ

Main Article Content

ปานชีวา ไชยสาน
อภิเชฐ กำภู ณ อยุธยา

บทคัดย่อ

                   งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ แนวคิดและรูปแบบของมิวสิกวิดีโอไทยที่ประสบความสำเร็จบนแพลตฟอร์มยูทูบ โดยศึกษาจากมิวสิกวิดีโอ 9 ชิ้นที่มียอดผู้ชมมากกว่า 10 ล้านวิว และได้รับรางวัลหรือความนิยมบนยูทูบ ระหว่างปี พ.ศ. 2562 – 2565 โดยเน้นการวิเคราะห์รูปแบบ (เน้นศิลปิน/เน้นเรื่องราว) กลวิธีการเล่าเรื่อง (ลำดับ/ไม่ลำดับ, มุมมอง,
การจบ) การจัดองค์ประกอบภาพในฉาก (ช่วงเวลา, ฉาก, เครื่องแต่งกาย) และเทคนิคการถ่ายทำ/นำเสนอ (การตัดต่อ) ร่วมกับการสัมภาษณ์เชิงลึกผู้กำกับทั้ง 9 ท่าน เพื่อศึกษาแนวคิดในการสร้างสรรค์ผลงานที่ประสบความสำเร็จ ผลการวิเคราะห์พบว่า มิวสิกวิดีโอที่ประสบความสำเร็จบนยูทูบมีแนวโน้มที่จะสร้างการจดจำภาพลักษณ์ศิลปินและเสริมอารมณ์เพลง โดยมีรูปแบบ
ที่เน้นศิลปินซึ่งให้ความสำคัญกับการแสดงของศิลปิน และแบบเน้นเรื่องราวที่นำเสนอเนื้อหา
ที่น่าสนใจและเชื่อมโยงกับเพลง สำหรับกลวิธีการเล่าเรื่องนั้น พบการใช้ทั้งแบบลำดับเหตุการณ์และไม่เรียงตามลำดับเหตุการณ์ โดยมีมุมมองบุคคลที่สามเป็นหลักแต่มีการจบแบบเปิดและปิด
ที่แตกต่างกัน การจัดองค์ประกอบภาพมักสะท้อนบริบทของเพลงและภาพลักษณ์ศิลปินผ่านการเลือกใช้ช่วงเวลา ฉาก และเครื่องแต่งกายที่สอดคล้องกัน เทคนิคการถ่ายทำและการนำเสนอที่
โดดเด่นคือการตัดต่อที่กระชับและสอดคล้องกับจังหวะเพลง นอกจากนี้ ผู้กำกับส่วนใหญ่ให้ความสำคัญกับความคิดสร้างสรรค์ในการเล่าเรื่อง แต่ประสบปัญหาหลักจากงบประมาณที่จำกัด

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กาญจนา แก้วเทพ และ อมรรัตน์ ทิพย์เลิศ. (2545). เมื่อสื่อส่งและสร้างวัฒนธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ : ศิลาแดง.

กิตติพันธ์ ธัญพิทยาพาณิชย์. (2556). การสร้างสรรค์มิวสิควิดีโอโดยใช้เทคนิคการตัดต่อแบบรีเวิร์สและเทคนิครีเวิร์สลิปซิงค์. กรุงเทพฯ : คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มหาวิทยาลัยศิลปากร.

ณิตา ทรัพย์สินวิวัฒน์. (2560). อุตสาหกรรมเพลงไทยในยุคประเทศไทย 4.0. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 5(1), 157-167.

ณปภา สุวรรณรงค์ และ วิเชียร ลัทธิพงศ์พันธ์. (2562). กระบวนการความคิดสร้างสรรค์มิวสิควิดีโอเพลงไทยสากล : การประกอบสร้างความหมายสัญญะทางเพศและบทอัศจรรย์. วารสารนิเทศศาสต์, 37(1), 70-85.

ธนะปิติ ธิป๋า. (2565). ความเป็นไทยใน 'ที - ป๊อป' : การนำเสนอศิลปะและวัฒนธรรมที่ปรากฏในมิวสิควิดีโอเพลงไทยสมัยนิยม กรณีศึกษามิวสิควิดีโอของกลุ่มศิลปินหญิง และกลุ่มศิลปินไอดอลหญิงไทย ระหว่าง พ.ศ. 2554 - 2564. วารสารไทยคดีศึกษา, 19(2), 1-45.

ปาพจน์ หนุนภักดี. (2551). การศึกษาวิธีการเล่าเรื่องแบบไม่เป็นเส้นตรงของภาพยนตร์ยุคหลังการแพร่หลายของอินเตอร์เน็ต ค.ศ. 1993 เพื่อการออกแบบไดอารี่. (วิทยานิพนธ์นิเทศศาสตรมหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. กรุงเทพฯ.

อาทิตยา ทรัพย์สินวิวัฒน์ และ รัตนวดี เศรษฐจิตร. (2562). รูปแบบการสื่อสารของมิวสิควิดีโอทางยูทูบกับปรากฎการณ์ 100 ล้านวิว. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, 7(2), 194-204.

อินทิรา เฮ็งทับทิม. (2554). โครงการออกแบบมิวสิควิดีโอเพลง ลมเบาเบา ของวง Scrubb อัลบัม Kid. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์.

อิศราวุฒิ กิจเจริญ และ อัศวิน เนตรโพธิ์แก้ว. (2560). กลยุทธ์การสื่อสารช่อง Gutumdai เพื่อสร้างรายได้ผ่านเว็บไซต์ ยูทูบ ในรูปแบบรายการโทรทัศน์. วารสารนิเทศศาสตร์และนวัตกรรม คณะนิเทศศาสตร์และนวัตกรรม นิด้า, 2(2), 56-77.

อุไรพร ชลสิริรุ่งสกุล. (2555). Digital commerce: Ture browsers to buyers. กรุงเทพฯ: กรุงเทพธุรกิจ.

Frantz, J. P. (1994). Video Cinema: Techniques and Projects for Beginning Filmmakers. Chicago: Chicago Review Press.

Amabile, T. M. (1988). A model of creativity and innovation in organizations. Research in Organizational Behavior, 10, 123-167.

Anderson, C. (2009). Free: The future of a radical price. New York: Hyperion Books.

Bordwell, D., & Thompson, K. (2017). Film art: An introduction. New York: McGraw-Hill Education.

Christensen, C. M. (1997). The innovator's dilemma: When new technologies cause great firms to fail. Harvard Business School Press.

Van Dijck, J. (2013). The culture of connectivity: A critical history of social media. (1st ed.). Oxford: Oxford University Press.

Vernallis, C. (2004). Experiencing music video: Aesthetics and cultural context. New York: Columbia University Press.