Thai-Chinese Relations: A Study of Cultural Acceptance and Assimilation ความสัมพันธ์ไทย-จีน : ว่าด้วยเรื่องการกลมเกลียวและกลืนกลายทางวัฒนธรรม

Main Article Content

Surasit Amornwanitsak

Abstract

A significant number of Chinese immigrants had sought refuge in Thailand for an extended period, giving rise to Chinese communities in Thailand. Initially, these communities were concentrated in the central and eastern regions, and southern coastal provinces along the Gulf of Thailand. This migration pattern is attributed to the maritime activities of the Hokkien and Cantonese people who used junk boats as their primary mode of transportation.


The sentence “The Chinese and Thai are as close as siblings” underscores the deep-rooted friendship, particularly in the context of cultural relations. This strong bond is a result of long-standing mutual cultural acceptance, exemplified by intermarriages between Thai men and Chinese women,           as well as between Thai women and Chinese men. Thai culture has permeated Chinese families, just as Chinese culture has become an integral part of Thai households. In addition, their shared ancestry, customs, and beliefs have significantly contributed to their integration, leading to cultural acceptance and assimilation. However, societal phenomena, including the worldviews, perspectives, and values of the Thai elite in each era, have also played a crucial role in this process.

Article Details

Section
Articles

References

กฤษฎา แก้วเกลี้ยง. (2555). ความเป็นท้องถิ่นกับวัฒนธรรมจีนที่เข้ามาในสังคมไทย : กรณีศึกษารูปแบบประเพณีและคติความเชื่อที่ผสมผสานระหว่างไทยกับจีน. วารสารร่มพฤกษ์ มหาวิทยาลัยเกริก, 30(2), 29-57.

กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2526). ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร (เล่ม 2). โรงพิมพ์การศาสนา.

กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2527). ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร (เล่ม 3). โรงพิมพ์การศาสนา.

กรมศิลปากร. (2555ก). รวบเรื่องแปลหนังสือและเอกสารทางประวัติศาสตร์ (ชุดที่ 1). กรมศิลปากร.

กรมศิลปากร. (2555ข). รวบเรื่องแปลหนังสือและเอกสารทางประวัติศาสตร์ (ชุดที่ 3). กรมศิลปากร.

กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร. (2549). ย้อนรอยราชสกุลวงศ์ วังหลวง. ดอกหญ้า.

ขจัดภัย บุรุษพัฒน์. (2517). ชาวจีนในประเทศไทย. แพร่พิทยา.

จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. (2556). พระราชพิธีสิบสองเดือน. แสงดาว.

จุลจักรพงษ์, พระองค์เจ้า. (2505). เจ้าชีวิต. คลังวิทยา.

ดารารัตน์ เมตตาริกานนท์ และ สมศักดิ์ ศรีสัติสุข. (2532). ชาวจีนในอำเภอสองแห่งของจังหวัดยโสธร : การศึกษาเปรียบเทียบเฉพาะกรณี. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ดำรงค์ ฐานดี. (2558). ความสัมพันธ์ทางสังคมและวัฒนธรรมระหว่างอาเซียนกับเอเชียตะวันออก. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ตะเกียงคู่. (2534). สายหยุดพุดจีบจีน. ยินหยาง.

ณรงค์ พ่วงพิศ. (2526). บทบาทของคนจีนในการประมูลภาษีอากรกับผลกระทบที่มีต่อเศรษฐกิจและสังคมไทย พ.ศ. 2325-2398. ใน ณรงค์ พ่วงพิศ และ พลศักดิ์ จิรไกรศิริ (บ.ก.), สังคมไทยใน 200 ปี (หน้า 73-93). งานตำราและคำสอน กองบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

ณรงค์ พ่วงพิศ. (2517). พระวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลาภพฤฒิยากร และการดำเนินนโยบายเกี่ยวกับโรงเรียนจีนในประเทศไทย เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงธรรมการ. โรงพิมพ์พระจันทร์.

ทวี ธีระวงศ์เสรี. (2517). สถานภาพทางกฎหมายของชาวจีนในประเทศไทย. โอเดียนสโตร์.

ทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา. (2548). พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.

เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. (2549). บันทึกเรื่องการปกครองของไทยสมัยอยุธยาและต้นรัตนโกสินทร์/สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเรียบเรียงจากคำสอนของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช.จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธีระยุทธ์ สุวลักษณ์. (2554). พระอุโบสถในเมืองสงขลา สมัยการปกครองของเจ้าเมือง ณ สงขลา พ.ศ. 2318-2444 [วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปกร.

http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?id=0000006886

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2555). ปากไก่และใบเรือ. ฟ้าเดียวกัน.

“ประวัติสมเด็จพระพุฒาจารย์”, ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 11, ตอน 36, 2 ธันวาคม ร.ศ. 113.

พระยาวิเชียรคีรี (ชม). (2516). พงศาวดารเมืองสงขลา. ส.การพิมพ์.

พระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร์ พ.ศ. 2461 (2461, 9 มิถุนายน), ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 35.

พระสยามธุรานุรักษ์ (แอ็ม อา เดอ เกรอัง). (2543). Le Royaum De Siam [ราชอาณาจักรสยาม]. ต้นฉบับ.

พลกูล อังกินันทน์. (2515). บทบาทชาวจีนในประเทศไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว.

วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร.

พิมพ์ประไพ พิศาลบุตร. (2544). สำเภาสยาม ตำนานเจ๊กบางกอก. นามมีบุ๊คส์.

สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์. (2559). เทพสตรีจีนในสังคมไทย : ว่าด้วยชื่อของเจ้าแม่มาจู่. ใน พิพัฒน์ กระแจะจันทร์ (บ.ก.), พลังผู้หญิง แม่เมีย และเทพสตรี : ความจริง และภาพแทน (น. 229-248). สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

พัชรพิมพ์ เสถบุตร และคณะ. (2556). ล่องสำเภาเข้าสยาม สืบสานสายสกุลแห่งพระประเสริฐวานิช (โป้) เศรษฐบุตรโปษยะจินดา ประนิช ภิรมย์ภักดี เสถบุตร. บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).

มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. (2554). นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย. มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา.

ยุพิน คล้ายมนต์. (2536). อิทธิพลวัฒนธรรมจีนที่มีต่อไทย. สถาบันเอเชียตะวันออกศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ยุวดี ต้นสกุลรุ่งเรือง. (2543). จากอาสำถึงหยำฉ่า ตำนานคนกวางตุ้งกรุงสยาม. ร้านนายอินทร์.

วรวิมล ชัยรัต. (2549). บ้านต้าวัดเกต. ชมพูการพิมพ์และถ่ายเอกสาร.

วรศักดิ์ มหัทธโนบล. (2551). คือ “ฮากกา” คือ “จีนแคะ”. มติชน.

ลำจุล ฮวบเจริญ. (2555). พระอารามหลวงแห่งราชอาณาจักรสยาม. ดวงกมลพับลิชชิ่ง.

ศรีศักร วัลลิโภดม. (2560). พุทธศาสนาและความเชื่อในสังคมไทย. มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์.

ศานติ-นวรัตน์ ภักดีคำ. (2549). สามก๊ก ศิลปกรรมจีนวัดไทยในบางกอก. มติชน.

ศุภการ สิริไพศาล และ อภิเชษฐ กาญจนดิฐ. (2551). พิธีกรรมและความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีนบริเวณลุ่มทะเลสาบสงขลา จากอดีตถึงปัจจุบัน. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ.

ส. พลายน้อย. (2537). ขุนนางสยาม. มติชน.

ส. พลายน้อย. (2560). ชีวิตตามคลอง. พิมพ์คำ.

ส. พลายน้อย. (2544). รู้ร้อยแปด (เล่ม 2). สารคดี.

สมบูรณ์ สุขสำราญ. (2530). ความเชื่อทางศาสนาและพิธีกรรมของชุมชนชาวจีน. โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สกินเนอร์, จี. วิลเลียม. (2548). Chinese Society in Thailand: An Analytical History [สังคมจีนในประเทศไทย : ประวัติศาสตร์เชิงวิเคราะห์]. มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

สุชาดา ตันตสุรฤกษ์. (2532). โพยก๊วน : การส่งเงินกลับประเทศโดยชาวจีนโพ้นทะเลในประเทศไทย. โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุภางค์ จันทวานิช และคณะ. (2534). ชาวแต้จิ๋วในประเทศไทยและในภูมิลำเนาเดิมที่เฉาซ่าน : สมัยที่หนึ่ง ท่าเรือจางหลิน (2310-2393). โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วัลย์วิภา บุรุษรัตนพุทธุ์, หม่อมหลวง และ สวนีย์ วิเศษสินธุ์. (2559). สำเพ็งกับพระราชวงศ์จักรี. ใน สุภางค์ จันทวานิช (บ.ก.), สำเพ็ง : ประวัติศาสตร์ชุมชนชาวจีนในกรุงเทพฯ (น. 153-188). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์. (2565). ผู้คน การต่อสู้ และผีอารักษ์ : ว่าด้วยเรื่อง “อี้หมินเหยีย” ของกลุ่มคนแคะในไต้หวัน. ต้นฉบับ.

สารสิน วีระผล. (2548). Tribute and Profit: Sino-Siamese Trade, 1652-1853 [จิ้มก้องและกำไร : การค้าไทย-จีน 2195-2396]. มูลนิธิโครงการตำรสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

เสถียรโกเศศ (พระยาอนุมานราชธน). (2530). การศึกษาเรื่องประเพณีไทยและชีวิตชาวไทยสมัยก่อน. คลังวิทยา.

แสงอรุณ กนกพงศ์ชัย. (2547). บ่บั๊ดบ่ย้งก้ง วัฒนธรรมไทยจีน : ไม่รู้ต้องแสวง. สีดา.

สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. (2557). สยามและลาวในสายตามิชชันนารีชาวอเมริกัน. กรมศิลปากร.

ตระกูลคณานุรักษ์. (ม.ป.ป.). http://www.kananurak.com/ (เข้าถึงเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2560).

ศาลเจ้าเล่าปุนเถ้ากง. (2553, 14 กุมภาพันธ์). เทศกาลตรุษจีน วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2553. http://laopuntaokong.org/

news/2553/1/index.asp

ไทยรัฐออนไลน์. (2556, 10 กุมภาพันธ์). สมเด็จพระเทพ เปิดงานตรุษจีนเยาวราช ทอดพระเนตรการแสดง. https://www.thairath.co.th/content/325822

ผู้จัดการออนไลน์. (2557, 31 มกราคม). สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จฯ เปิดงานตรุษจีนเยาวราช. http://www.manager.co.th/Home/ViewNews.aspx?NewsID=9570000012245

Zhang Yudong 张禹东 & Zhuang Guoshi 庄国土 主编. (2017). 华侨华人文献学刊·第四辑. 北京: 社会科学文献出版社.

Wang Yuchun 王俞春. (2003). 海南移民史志. 北京: 中国文联出版公司.

Huang Chongyan 黄重言 & Yu Dingbang 余定邦. (2016). 中国古籍中有关泰国资料汇编. 北京: 北京大学出版社.