泰中关系:文化融合与同化视角 Thai-Chinese Relations: A Study of Cultural Acceptance and Assimilation
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
摘要
泰中友好关系源远流长。长期以来华人得到泰国人民的爱戴,导致各地华人社区的形成,最初,他们集中在泰国的中部、东部,以及沿泰国湾的南部地区。由于早期福建和广东人民乘船赴泰定居。
有句话说“中泰两国相距不远,既是兄弟姐妹情”,传递着友谊的讯息。长期以来在泰国社会,有许多泰国男人娶中国女子,同时泰国女人也嫁给中国男人,使泰国文化流入到中国家庭,同样地中国文化也成为了泰国家庭的一部分。表明中泰文化上已经相互接受,文化关系上紧密相连、捆绑交织在一起。
由于泰中族群相近、民间传统与信仰相似,也发挥着重要的联系作用。导致文化涵化和同化,然而,社会现象及各个时代泰国精英的世界观、视角、价值观也是重要因素,让中泰文化间得到相互融合。
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
ผลงานทางวิชาการที่ลงตีพิมพ์ในวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เขียนหรือผู้แปลผลงานนั้น หากนำลงในวารสารจีนศึกษาเป็นครั้งแรก เจ้าของผลงานสามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารหรือหนังสืออื่นได้โดยมิต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า แต่หากผลงานที่ได้รับพิจารณานำลงในวารสารจีนศึกษา เป็นผลงานที่เคยตีพิมพ์ที่อื่นมาก่อนเจ้าของผลงานต้องจัดการเรื่องปัญหาลิขสิทธิ์กับแหล่งพิมพ์แรกเอง หากเกิดปัญหาทางกฎหมาย ถือว่าไม่อยู่ในความรับผิดชอบของวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทั้งนี้ ความคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่เกี่ยวกับกองบรรณาธิการวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
参考
กฤษฎา แก้วเกลี้ยง. (2555). ความเป็นท้องถิ่นกับวัฒนธรรมจีนที่เข้ามาในสังคมไทย : กรณีศึกษารูปแบบประเพณีและคติความเชื่อที่ผสมผสานระหว่างไทยกับจีน. วารสารร่มพฤกษ์ มหาวิทยาลัยเกริก, 30(2), 29-57.
กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2526). ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร (เล่ม 2). โรงพิมพ์การศาสนา.
กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2527). ประวัติวัดทั่วราชอาณาจักร (เล่ม 3). โรงพิมพ์การศาสนา.
กรมศิลปากร. (2555ก). รวบเรื่องแปลหนังสือและเอกสารทางประวัติศาสตร์ (ชุดที่ 1). กรมศิลปากร.
กรมศิลปากร. (2555ข). รวบเรื่องแปลหนังสือและเอกสารทางประวัติศาสตร์ (ชุดที่ 3). กรมศิลปากร.
กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร. (2549). ย้อนรอยราชสกุลวงศ์ วังหลวง. ดอกหญ้า.
ขจัดภัย บุรุษพัฒน์. (2517). ชาวจีนในประเทศไทย. แพร่พิทยา.
จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. (2556). พระราชพิธีสิบสองเดือน. แสงดาว.
จุลจักรพงษ์, พระองค์เจ้า. (2505). เจ้าชีวิต. คลังวิทยา.
ดารารัตน์ เมตตาริกานนท์ และ สมศักดิ์ ศรีสัติสุข. (2532). ชาวจีนในอำเภอสองแห่งของจังหวัดยโสธร : การศึกษาเปรียบเทียบเฉพาะกรณี. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
ดำรงค์ ฐานดี. (2558). ความสัมพันธ์ทางสังคมและวัฒนธรรมระหว่างอาเซียนกับเอเชียตะวันออก. โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ตะเกียงคู่. (2534). สายหยุดพุดจีบจีน. ยินหยาง.
ณรงค์ พ่วงพิศ. (2526). บทบาทของคนจีนในการประมูลภาษีอากรกับผลกระทบที่มีต่อเศรษฐกิจและสังคมไทย พ.ศ. 2325-2398. ใน ณรงค์ พ่วงพิศ และ พลศักดิ์ จิรไกรศิริ (บ.ก.), สังคมไทยใน 200 ปี (หน้า 73-93). งานตำราและคำสอน กองบริการวิชาการ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.
ณรงค์ พ่วงพิศ. (2517). พระวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลาภพฤฒิยากร และการดำเนินนโยบายเกี่ยวกับโรงเรียนจีนในประเทศไทย เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงธรรมการ. โรงพิมพ์พระจันทร์.
ทวี ธีระวงศ์เสรี. (2517). สถานภาพทางกฎหมายของชาวจีนในประเทศไทย. โอเดียนสโตร์.
ทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา. (2548). พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 4. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง.
เทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, สมเด็จพระ. (2549). บันทึกเรื่องการปกครองของไทยสมัยอยุธยาและต้นรัตนโกสินทร์/สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเรียบเรียงจากคำสอนของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช.จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธีระยุทธ์ สุวลักษณ์. (2554). พระอุโบสถในเมืองสงขลา สมัยการปกครองของเจ้าเมือง ณ สงขลา พ.ศ. 2318-2444 [วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศิลปากร]. สำนักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปกร.
http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?id=0000006886
นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2555). ปากไก่และใบเรือ. ฟ้าเดียวกัน.
“ประวัติสมเด็จพระพุฒาจารย์”, ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 11, ตอน 36, 2 ธันวาคม ร.ศ. 113.
พระยาวิเชียรคีรี (ชม). (2516). พงศาวดารเมืองสงขลา. ส.การพิมพ์.
พระราชบัญญัติโรงเรียนราษฎร์ พ.ศ. 2461 (2461, 9 มิถุนายน), ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 35.
พระสยามธุรานุรักษ์ (แอ็ม อา เดอ เกรอัง). (2543). Le Royaum De Siam [ราชอาณาจักรสยาม]. ต้นฉบับ.
พลกูล อังกินันทน์. (2515). บทบาทชาวจีนในประเทศไทยในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว.
วิทยาลัยวิชาการศึกษาประสานมิตร.
พิมพ์ประไพ พิศาลบุตร. (2544). สำเภาสยาม ตำนานเจ๊กบางกอก. นามมีบุ๊คส์.
สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์. (2559). เทพสตรีจีนในสังคมไทย : ว่าด้วยชื่อของเจ้าแม่มาจู่. ใน พิพัฒน์ กระแจะจันทร์ (บ.ก.), พลังผู้หญิง แม่เมีย และเทพสตรี : ความจริง และภาพแทน (น. 229-248). สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
พัชรพิมพ์ เสถบุตร และคณะ. (2556). ล่องสำเภาเข้าสยาม สืบสานสายสกุลแห่งพระประเสริฐวานิช (โป้) เศรษฐบุตรโปษยะจินดา ประนิช ภิรมย์ภักดี เสถบุตร. บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).
มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. (2554). นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย. มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา.
ยุพิน คล้ายมนต์. (2536). อิทธิพลวัฒนธรรมจีนที่มีต่อไทย. สถาบันเอเชียตะวันออกศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ยุวดี ต้นสกุลรุ่งเรือง. (2543). จากอาสำถึงหยำฉ่า ตำนานคนกวางตุ้งกรุงสยาม. ร้านนายอินทร์.
วรวิมล ชัยรัต. (2549). บ้านต้าวัดเกต. ชมพูการพิมพ์และถ่ายเอกสาร.
วรศักดิ์ มหัทธโนบล. (2551). คือ “ฮากกา” คือ “จีนแคะ”. มติชน.
ลำจุล ฮวบเจริญ. (2555). พระอารามหลวงแห่งราชอาณาจักรสยาม. ดวงกมลพับลิชชิ่ง.
ศรีศักร วัลลิโภดม. (2560). พุทธศาสนาและความเชื่อในสังคมไทย. มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์.
ศานติ-นวรัตน์ ภักดีคำ. (2549). สามก๊ก ศิลปกรรมจีนวัดไทยในบางกอก. มติชน.
ศุภการ สิริไพศาล และ อภิเชษฐ กาญจนดิฐ. (2551). พิธีกรรมและความเชื่อของชาวไทยเชื้อสายจีนบริเวณลุ่มทะเลสาบสงขลา จากอดีตถึงปัจจุบัน. คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ.
ส. พลายน้อย. (2537). ขุนนางสยาม. มติชน.
ส. พลายน้อย. (2560). ชีวิตตามคลอง. พิมพ์คำ.
ส. พลายน้อย. (2544). รู้ร้อยแปด (เล่ม 2). สารคดี.
สมบูรณ์ สุขสำราญ. (2530). ความเชื่อทางศาสนาและพิธีกรรมของชุมชนชาวจีน. โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สกินเนอร์, จี. วิลเลียม. (2548). Chinese Society in Thailand: An Analytical History [สังคมจีนในประเทศไทย : ประวัติศาสตร์เชิงวิเคราะห์]. มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.
สุชาดา ตันตสุรฤกษ์. (2532). โพยก๊วน : การส่งเงินกลับประเทศโดยชาวจีนโพ้นทะเลในประเทศไทย. โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุภางค์ จันทวานิช และคณะ. (2534). ชาวแต้จิ๋วในประเทศไทยและในภูมิลำเนาเดิมที่เฉาซ่าน : สมัยที่หนึ่ง ท่าเรือจางหลิน (2310-2393). โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วัลย์วิภา บุรุษรัตนพุทธุ์, หม่อมหลวง และ สวนีย์ วิเศษสินธุ์. (2559). สำเพ็งกับพระราชวงศ์จักรี. ใน สุภางค์ จันทวานิช (บ.ก.), สำเพ็ง : ประวัติศาสตร์ชุมชนชาวจีนในกรุงเทพฯ (น. 153-188). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุรสิทธิ์ อมรวณิชศักดิ์. (2565). ผู้คน การต่อสู้ และผีอารักษ์ : ว่าด้วยเรื่อง “อี้หมินเหยีย” ของกลุ่มคนแคะในไต้หวัน. ต้นฉบับ.
สารสิน วีระผล. (2548). Tribute and Profit: Sino-Siamese Trade, 1652-1853 [จิ้มก้องและกำไร : การค้าไทย-จีน 2195-2396]. มูลนิธิโครงการตำรสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.
เสถียรโกเศศ (พระยาอนุมานราชธน). (2530). การศึกษาเรื่องประเพณีไทยและชีวิตชาวไทยสมัยก่อน. คลังวิทยา.
แสงอรุณ กนกพงศ์ชัย. (2547). บ่บั๊ดบ่ย้งก้ง วัฒนธรรมไทยจีน : ไม่รู้ต้องแสวง. สีดา.
สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์. (2557). สยามและลาวในสายตามิชชันนารีชาวอเมริกัน. กรมศิลปากร.
ตระกูลคณานุรักษ์. (ม.ป.ป.). http://www.kananurak.com/ (เข้าถึงเมื่อวันที่ 25 สิงหาคม 2560).
ศาลเจ้าเล่าปุนเถ้ากง. (2553, 14 กุมภาพันธ์). เทศกาลตรุษจีน วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2553. http://laopuntaokong.org/
news/2553/1/index.asp
ไทยรัฐออนไลน์. (2556, 10 กุมภาพันธ์). สมเด็จพระเทพ เปิดงานตรุษจีนเยาวราช ทอดพระเนตรการแสดง. https://www.thairath.co.th/content/325822
ผู้จัดการออนไลน์. (2557, 31 มกราคม). สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เสด็จฯ เปิดงานตรุษจีนเยาวราช. http://www.manager.co.th/Home/ViewNews.aspx?NewsID=9570000012245
Zhang Yudong 张禹东 & Zhuang Guoshi 庄国土 主编. (2017). 华侨华人文献学刊·第四辑. 北京: 社会科学文献出版社.
Wang Yuchun 王俞春. (2003). 海南移民史志. 北京: 中国文联出版公司.
Huang Chongyan 黄重言 & Yu Dingbang 余定邦. (2016). 中国古籍中有关泰国资料汇编. 北京: 北京大学出版社.