汉语“脸，面”成语的概念隐喻
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
已出版:
7月 9, 2019
关键词:
脸 面 概念隐喻 汉语成语
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
摘要
为了学习与研究“脸，面” 成语的概念隐喻，笔者以Lakoff&Johnson的理论为基础，对“脸，面”成语的概念隐喻进行解读，发现出可以分为两种：实体隐喻包括“脸，面是容器”、“脸，面是物体”、“脸，面是食物”、“脸，面是植物”、“脸，面是动物”；结构隐喻的是“脸，面是宝物”，还表现出最常用的是隐喻“物体”，以及为了更加了解中国人对脸与面的概念，笔者进行解释始源域的各种属性，如物体、食物、植物、动物及宝物等如何投射到目标域的脸与面
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
栏目
Articles
ผลงานทางวิชาการที่ลงตีพิมพ์ในวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เขียนหรือผู้แปลผลงานนั้น หากนำลงในวารสารจีนศึกษาเป็นครั้งแรก เจ้าของผลงานสามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารหรือหนังสืออื่นได้โดยมิต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า แต่หากผลงานที่ได้รับพิจารณานำลงในวารสารจีนศึกษา เป็นผลงานที่เคยตีพิมพ์ที่อื่นมาก่อนเจ้าของผลงานต้องจัดการเรื่องปัญหาลิขสิทธิ์กับแหล่งพิมพ์แรกเอง หากเกิดปัญหาทางกฎหมาย ถือว่าไม่อยู่ในความรับผิดชอบของวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทั้งนี้ ความคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่เกี่ยวกับกองบรรณาธิการวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
参考
ภาษาไทย
จารุณี คำกำจร.(2556). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์อารมณ์โกรธในสำนวนญี่ปุ่น (วิทยานิพนธ์
มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ชนิกานต์ วงศ์ปิยะ. (2556). การศึกษาเปรียบเทียบอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ที่เกี่ยวกับคนที่พบ
ในสำนวนฝรั่งเศสและสำนวนไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย
ศรีนครินทรวิโรฒ.
เชิดชัย อุดมพันธ์. (2555). อุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคในภาษาไทยถิ่นใต้ (วิทยานิพนธ์ดุษฎี
บัณฑิต). สงขลา:มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
นครินทร์ นาคนาวา. (2558). อุปลักษณ์มโนทัศน์อวัยวะร่างกายจากรูปภาษาแสดงอารมณ์ใน
ภาษาไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ภัทรา งามจิตวงศ์สกุล. (2548). การศึกษาอุปลักษณ์ความรักจากบทเพลงไทยสากล. วารสาร
มนุษยศาสตร์ 8 (2548) : (14-29).
ภัทรา พิเชษฐศิลป์. (2556). มโนทัศน์ของ “XIN” ในภาษาจีนและ “ใจ” ในภาษาไทย:
การศึกษาตามแนวทางอรรถศาสตร์ปริชาน (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ:
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มาร์การเร็ต อุโฆษกุล. (2542). มโนอุปลักษณ์ซึ่งเป็นที่มาของการใช้คำว่า “หน้า”
(วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต), มหาวิทยาลัยพายัพ.
รัชณีย์ญา กลิ่นหอม. (2551). อุปลักษณ์ที่นักการเมืองไทยใช้ : การศึกษาตามแนว
อรรถศาสตร์ปริชานและวัจนปฏิบัติศาสตร์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ:
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรรณา ชินวิกัย. (2546). ความหมายเปรียบ “หน้า”เปรียบเทียบภาษาไทยกับภาษาญี่ปุ่น
(วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต) ) กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วรวรรณา เพ็ชรกิจ. (2551). การศึกษาอุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคมะเร็งในภาษาไทยตามแนวปริ
ชานศาสตร์และวัจนปฏิบัติศาสตร์. วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต, กรุงเทพฯ:จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย.
ศศรักษ์ เพชรเชิดชู. (2560). อุปลักษณ์เวลาในสำนวนจีน.วารสารมนุษยศาสตร์, 36(2), 83-100.
สนิท สมัครการ. (2518). เรื่อง “หน้า”ของคนไทย วิเคราะห์ตามแนวคิดทางมานุษยวิทยา
ภาษาศาสตร์.วารสารพัฒนบริหารศาสตร์, 492-505.
สุกัญญา รุ่งแจ้ง. (2548). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของการใช้คำว่า “ใจ” ในภาษาไทย
(วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต), กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อ๋อง เทาจิน. พจนานุกรมจีน-ไทย ฉับทันสมัย. กรุงเทพฯ: แสงดาว, 2555.
ภาษาอังกฤษ
Glucksberg, Sam, and Matthew S. McGlone.1999. When love is not a journey:
What metaphors mean. Journal of Pragmatics 31: 1541-1558.
Lakoff, George. 1993. The contemporary theory of metaphor. In Andrew
Ortony (ed.), Metaphor and thought (second ed.). Cambridge: Cambridge
University Press.
Lakoff, G., & Johnson, M. (2003). Metaphor we live by. Chicago: University of
Chicago.
Zoltan Kövecses, (2010). Metaphor: a practical introduction (second ed.).
Oxford: Oxford University Press.
ภาษาจีน
北京大学.2018.北京大学语料库(คลังข้อมูลของมหาวิทยาลัยปักกิ่ง) 来自：
http://ccl.pku.edu.cn:8080/ccl_corpus/
北京语言大学.2018.北京语言大学语料库(คลังข้อมูลของมหาวิทยาลัยภาษาและ
วัฒนธรรมปักกิ่ง)来自： http://bcc.blcu.edu.cn/
编委会.(2009).多功能汉语成语词典. 广州：广州世界图书出版公司.
丁欢.(2016). 面“相”：一个关于“脸”的美学阐释.南京师范大学硕士论文.
韩平.(2013). 汉泰脸部器官词语的认知对比研究——以“脸、面”与“眼、
目”为例. 上海交通大学硕士论文.
湖北大学语言研究室.(1982). 汉语成语大词典.河南人民出版社.
姬忠勋.(2006). 多功能成语全解词典. 北京：中国青年出版社.
晋小涵.(2007). 英汉“脸”、“面”词语的认知阐释. 华北电力大学硕士论文.
李凌毓.(2013). “脸面”的转喻与隐喻跨文化研究.山东大学硕士论文.
刘婷.(2010). 成语的隐喻认知研究.内蒙古师范大学硕士论文.
潘维桂.(2002). 汉英汉语成语用法词典.北京：华语教学出版社.
商务印书馆辞书研究中心.(2002). 新华成语词典. 北京：商务印书馆.
夏娜.(2012). 中外论面子：脸与面. 商丘职业技术学院学报.6.
谢慧珍.(2011). 汉英“脸面”义类词汇隐喻问题对比研究.华中师范大学硕士论文.
尹正.(2009). 英汉“脸、面”词语的隐喻和转喻对比研究.宁波大学硕士论文.
张楠.(2018). 英汉 “脸/面” 的认知对比研究. 西南大学硕士论文.
中国社会科学院语言研究所.(2017). 现代汉语词典.北京：商务印书馆.
朱玲.(2015). 人体头部器官类词语的隐喻研究与对外汉语词汇教学设计—
—以“头”、“脸（面）”、“眼（目）”、“嘴（口）”为例.山东
大学硕士论文.
จารุณี คำกำจร.(2556). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์อารมณ์โกรธในสำนวนญี่ปุ่น (วิทยานิพนธ์
มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ชนิกานต์ วงศ์ปิยะ. (2556). การศึกษาเปรียบเทียบอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ที่เกี่ยวกับคนที่พบ
ในสำนวนฝรั่งเศสและสำนวนไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัย
ศรีนครินทรวิโรฒ.
เชิดชัย อุดมพันธ์. (2555). อุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคในภาษาไทยถิ่นใต้ (วิทยานิพนธ์ดุษฎี
บัณฑิต). สงขลา:มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
นครินทร์ นาคนาวา. (2558). อุปลักษณ์มโนทัศน์อวัยวะร่างกายจากรูปภาษาแสดงอารมณ์ใน
ภาษาไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ภัทรา งามจิตวงศ์สกุล. (2548). การศึกษาอุปลักษณ์ความรักจากบทเพลงไทยสากล. วารสาร
มนุษยศาสตร์ 8 (2548) : (14-29).
ภัทรา พิเชษฐศิลป์. (2556). มโนทัศน์ของ “XIN” ในภาษาจีนและ “ใจ” ในภาษาไทย:
การศึกษาตามแนวทางอรรถศาสตร์ปริชาน (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ:
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มาร์การเร็ต อุโฆษกุล. (2542). มโนอุปลักษณ์ซึ่งเป็นที่มาของการใช้คำว่า “หน้า”
(วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต), มหาวิทยาลัยพายัพ.
รัชณีย์ญา กลิ่นหอม. (2551). อุปลักษณ์ที่นักการเมืองไทยใช้ : การศึกษาตามแนว
อรรถศาสตร์ปริชานและวัจนปฏิบัติศาสตร์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ:
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
วรรณา ชินวิกัย. (2546). ความหมายเปรียบ “หน้า”เปรียบเทียบภาษาไทยกับภาษาญี่ปุ่น
(วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต) ) กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
วรวรรณา เพ็ชรกิจ. (2551). การศึกษาอุปลักษณ์เกี่ยวกับโรคมะเร็งในภาษาไทยตามแนวปริ
ชานศาสตร์และวัจนปฏิบัติศาสตร์. วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต, กรุงเทพฯ:จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย.
ศศรักษ์ เพชรเชิดชู. (2560). อุปลักษณ์เวลาในสำนวนจีน.วารสารมนุษยศาสตร์, 36(2), 83-100.
สนิท สมัครการ. (2518). เรื่อง “หน้า”ของคนไทย วิเคราะห์ตามแนวคิดทางมานุษยวิทยา
ภาษาศาสตร์.วารสารพัฒนบริหารศาสตร์, 492-505.
สุกัญญา รุ่งแจ้ง. (2548). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของการใช้คำว่า “ใจ” ในภาษาไทย
(วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต), กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
อ๋อง เทาจิน. พจนานุกรมจีน-ไทย ฉับทันสมัย. กรุงเทพฯ: แสงดาว, 2555.
ภาษาอังกฤษ
Glucksberg, Sam, and Matthew S. McGlone.1999. When love is not a journey:
What metaphors mean. Journal of Pragmatics 31: 1541-1558.
Lakoff, George. 1993. The contemporary theory of metaphor. In Andrew
Ortony (ed.), Metaphor and thought (second ed.). Cambridge: Cambridge
University Press.
Lakoff, G., & Johnson, M. (2003). Metaphor we live by. Chicago: University of
Chicago.
Zoltan Kövecses, (2010). Metaphor: a practical introduction (second ed.).
Oxford: Oxford University Press.
ภาษาจีน
北京大学.2018.北京大学语料库(คลังข้อมูลของมหาวิทยาลัยปักกิ่ง) 来自：
http://ccl.pku.edu.cn:8080/ccl_corpus/
北京语言大学.2018.北京语言大学语料库(คลังข้อมูลของมหาวิทยาลัยภาษาและ
วัฒนธรรมปักกิ่ง)来自： http://bcc.blcu.edu.cn/
编委会.(2009).多功能汉语成语词典. 广州：广州世界图书出版公司.
丁欢.(2016). 面“相”：一个关于“脸”的美学阐释.南京师范大学硕士论文.
韩平.(2013). 汉泰脸部器官词语的认知对比研究——以“脸、面”与“眼、
目”为例. 上海交通大学硕士论文.
湖北大学语言研究室.(1982). 汉语成语大词典.河南人民出版社.
姬忠勋.(2006). 多功能成语全解词典. 北京：中国青年出版社.
晋小涵.(2007). 英汉“脸”、“面”词语的认知阐释. 华北电力大学硕士论文.
李凌毓.(2013). “脸面”的转喻与隐喻跨文化研究.山东大学硕士论文.
刘婷.(2010). 成语的隐喻认知研究.内蒙古师范大学硕士论文.
潘维桂.(2002). 汉英汉语成语用法词典.北京：华语教学出版社.
商务印书馆辞书研究中心.(2002). 新华成语词典. 北京：商务印书馆.
夏娜.(2012). 中外论面子：脸与面. 商丘职业技术学院学报.6.
谢慧珍.(2011). 汉英“脸面”义类词汇隐喻问题对比研究.华中师范大学硕士论文.
尹正.(2009). 英汉“脸、面”词语的隐喻和转喻对比研究.宁波大学硕士论文.
张楠.(2018). 英汉 “脸/面” 的认知对比研究. 西南大学硕士论文.
中国社会科学院语言研究所.(2017). 现代汉语词典.北京：商务印书馆.
朱玲.(2015). 人体头部器官类词语的隐喻研究与对外汉语词汇教学设计—
—以“头”、“脸（面）”、“眼（目）”、“嘴（口）”为例.山东
大学硕士论文.
