泰国民间故事与那伽形象
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
摘要
那伽是泰国重要的文化意象，祂是三宝守护者、水域主宰和常民生活中的吉祥表征，本文以9则泰国民间故事为分析文本，探讨其内蕴的那伽 形象。研究发现：一、泰国的那伽形象可分为佛教和本土形象两大类，两类 形象不同，主要差别在于那伽皈依持戒的行为。二、两类那伽形象反映出其背后的两套文化系统，一是佛教，一是本土的巨蛇崇拜，换句话说，在南传佛教传入东南亚之前，当地可能就存在着巨蛇崇拜。因此，泰国的那伽形象是本土与外来文化长期融合的结果，并非全盘受到受印度化的影响。
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
ผลงานทางวิชาการที่ลงตีพิมพ์ในวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ เป็นลิขสิทธิ์ของผู้เขียนหรือผู้แปลผลงานนั้น หากนำลงในวารสารจีนศึกษาเป็นครั้งแรก เจ้าของผลงานสามารถนำไปตีพิมพ์ซ้ำในวารสารหรือหนังสืออื่นได้โดยมิต้องแจ้งให้ทราบล่วงหน้า แต่หากผลงานที่ได้รับพิจารณานำลงในวารสารจีนศึกษา เป็นผลงานที่เคยตีพิมพ์ที่อื่นมาก่อนเจ้าของผลงานต้องจัดการเรื่องปัญหาลิขสิทธิ์กับแหล่งพิมพ์แรกเอง หากเกิดปัญหาทางกฎหมาย ถือว่าไม่อยู่ในความรับผิดชอบของวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ทั้งนี้ ความคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียน ไม่เกี่ยวกับกองบรรณาธิการวารสารจีนศึกษา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
参考
刀承华：《佛教对傣泰民族民间故事的影响》,《中央民族大学学报 (哲学社会科学版)》2007年第2期，113-118页。
傅光宇：《《罗摩衍那》在泰北和云南》，《民族文学研究》1997年第2 期,39-45页。
胡绍宗：《“跃进农民画”：乡村社会建设中的诗性表达》,《民族艺术》, 2019年第1期, 148-155页。
金荣华：《民间故事论集》, 台北市：三民书局, 1997 年。
刘宗迪：《故事的背后是历史—对两组闽西传说故事的民俗学研究》, 民族文学研究》, 2000 年第4期, 78-83页。
宋立道：《从印度佛教到泰国佛教》, 台北市：东大出版社, 2002 年。
王松：《傣族诗歌发展初探》, 昆明：中国民间文艺出版社出版(云南版), 1983年, 206-223页。
杨建军：《论东南亚回族华人文学的旅行书写》,《民族文学研究》, 2017年第 1 期, 164-169页。
张雅粱：《泰国东北那伽民间文学与无形文化资产》,《艺术学报》2018年 第102 期,105-134页。
郑土有：《民俗场：民间文学类非遗活态保护的核心问题》,《长江大学 学报（社会科学版）》, 第40卷第3期, 2017年, 20-24页。
中华电子佛典协会编辑：《CBETA佛典协会集成》, 台北市：中华电子佛典 协会出版, 2014年。
Bamrungphak, Sowit. “Legendary Serpents and Buddhist Existence: Phya Ngu-Yai,Phya Nag, Phya Luang, Phya Mang-Kon,” (=เป็น อยู่ คือ : พญางูใหญ่ พญานาค พญาลวง และพญามังกร) Journal of Buddhist Studies, 2014, 21(2): 79-89. (in Thai)
Chang, Y. L.. “Exploring Naga Images: Textual Analysis of Thailand’s Narratives,”Journal of Mekong Societies, 2017, 13(1): 19-35.
Davis, Richard B.. Muang Metaphysics.Bangkok: Pandora, 1984.
Department of Cultural Promotion, “Draft Intangible Cultural Heritage Act,” (=ร่างพระราชบัญญัติว่าด้วย มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้) 2013, Retrieved from http://www.siamese-heritage.org/pdf/Draft_ICH_Law.pdf, March 27, 2020. (in Thai)
Department of Cultural Promotion, Intangible Cultural Heritage in Thailand 2011 (=สยามไทยมุงมรดกวัฒนธรรม : มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๔) 2011, Retrieved from http://book.culture.go.th/newbook /ich/ich 2011.pdf. (in Thai)
Hongsuwan, Pathom. “Sacralization of the Mekong River Through Folk Narratives ,”MANUSYA: Journal of Humanities, Special Issue, 2011,19: 33- 45.
Jumsai, Sumet. NAGA: Cultural Origins in Siam and the West Pacific.Bangkok: Chalermnit Press, 1997.
Keyes, Charles F..The Golden Peninsula: Culture and Adaptation in Mainland Southeast Asia. Honolulu [Hawaii]: University of Hawaii Press, 1995.
Laomanajarern, Siripot. “ Naga: A Symbol Study Related the Indian Model,” (=นาค : การศึกษาเชิงสัญลักษณ์ตามคติอินเดีย) Journal of Damrong, 2003,2(4): 148-158. (in Thai)
Mahamakut Buddhist University (ed.). Tripitaka in Thai Translation Version. (=พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล), vol.58. Nakhon Pathom: Mahamakut Buddhist University, 2003a, pp.22-29. (in Thai)
Mahamakut Buddhist University (ed.). Tripitaka in Thai Translation Version. (=พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล), vol.57. Nakhon Pathom: Mahamakut Buddhist University, 2003b, pp.22-26. (in Thai)
Mahamakut Buddhist University (ed.). Tripitaka in Thai Translation Version. (=พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล), vol.64. Nakhon Pathom: Mahamakut Buddhist University, 2003c, pp.1-27. (in Thai)
Mahamakut Buddhist University (ed.). Tripitaka in Thai Translation Version. (=พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล), vol.44. Nakhon Pathom: Mahamakut Buddhist University, 2003d, pp.161-162. (in Thai)
Ngaosrivathana, Mayoury and Pheuiphanh Ngaosrivathana. The Enduring Sacred Landscape of the NAGA.Chiang Mai: Mekong Press, 2009.
Panda, Sasanka Sekhar. “Nagas in the Sculptural Decorations of Early West Orissan Temples,”Ohrj, 2004, XlvII(1): 16-37.
Phan, Anh Tu. “The Signification of Naga in Thai Architectural and Sculptural Ornaments,” DIALOGUE, 2016, 17(4): 154-175.
Phlainoi, Sombat. Animals of Himmapan.(=สัตว์หิมพานต์) Bangkok: Phimkham., 4th ed., 2009. (in Thai)
Phutamart, Chamaiporn. Wood Carving Patterns for Temple of Lanna in Mueang Lampang, Lampang Province.(=ลวดลายไม้แกะสลักวิหารล้านนาในเขตอำเภอเมืองลำปาง จังหวัดลำปาง) Thai Art Department, Faculty of Fine Arts, Chiang Mai University, 2013. (in Thai)
Pritasuwan, Phiraya. The Naga Decorate Buddhist Temples in Amphoe Mueang Nan. (=นาคประดับพุทธสถาน อำเภอเมืองน่าน) Thai Art Department, Faculty of Fine Arts, Chiang Mai University, 2014. (in Thai)
Saipan, Pichet, "Naga Worship" of the Mekong River Basin in Northeastern Thailand: Focusing on the Cultural Experience of Contemporary Rituals. (= . “นาคาคติ” อีสานลุ่มน้ำโขง : ชีวิตทางวัฒนธรรมจากพิธีกรรมร่วมสมัย) Master Thesis in Department of Anthropology, Faculty of Sociology, Bangkok: Thammasat University, 1996. (in Thai)
Samphan, Aree. Folktales in Thailand. (=นิทานพื้นบ้าน ตำนานท้องถิ่น) Bangkok: Khri E Thabuk, 2010, pp.80-82. (in Thai)
Tambiah, S.J.. Buddhism and the Spirit Cults in North-East Thailand. London, New York: Cambridge University Press, 1970.
Nathalang, Siraphon. ““Creative Folklore”: A Review of Its Social Context and Related Concepts,” (=“คติชนสร้างสรรค์”: บทปริทัศน์บริบททางสังคมและแนวคิดที่เกี่ยวข้อง) Journal of Letters, 2013, 42(2): 1-74. (in Thai)
Wongthes, Sujit. Naga in History of Southeast Asia (=นาคในประวัติศาสตร์อุษาคเนย์). Bangkok: Mati Chon, 2003. (in Thai)
Woodward, Hiram. The Art and Architecture of Thailand. Leiden; Boston: Brill. 2nd ed., 2005.
