การพรรณนาภาษามาก: ถิ่นย่อยโม่และจามในประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน

摘要

“มาก” และ “อายจาม” เป็นชื่อภาษาของกลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน เนื่องจากมีจำนวนประชากรน้อย เพื่อความเหมาะสมในการจัดการปกครอง รัฐบาลจีนจัดให้เป็นสมาชิกของชนกลุ่มน้อยชาวปู้อี เดิมทีเข้าใจกันว่าเป็นภาษาที่แตกต่างกันสองภาษา แต่ปัจจุบันนักภาษาศาสตร์จีนเห็นว่าภาษาทั้งสองนี้เป็นภาษาเดียวกัน หรือเป็นภาษาถิ่นของกันและกัน และด้วยเหตุที่ภาษามากมีจำนวนผู้พูดมากกว่าจึงใช้ชื่อภาษามากเป็นตัวแทน และจัดไว้เป็นสมาชิกในตระกูลภาษาจีน-ทิเบต สาขาภาษาจ้วง-ต้ง แขนงภาษาต้ง-สุ่ย จากการสำรวจพบว่า วงวิชาการภาษาศาสตร์ของไทยยังไม่มีคำพรรณนาภาษามากและภาษาอายจาม  ที่ผ่านมานักวิชาการชาวไทยมีโอกาสศึกษาข้อมูลจากผลงานของนักภาษาศาสตร์ชาวตะวันตกและจากนักภาษาศาสตร์ชาวไทยบางส่วน  แต่ยังขาดแคลนข้อมูลจากนักภาษาศาสตร์ชาวจีน บทความนี้จึงมุ่งนำเสนอข้อมูลทางภาษาศาสตร์ของภาษา “มาก”  ในประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยการสังเคราะห์ข้อมูลจากผลงานของนักวิชาการชาวจีนเป็นหลัก เพื่อให้เป็นข้อมูลสำหรับนักวิชาการชาวไทยได้ศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติม มีประเด็นสำคัญสองเรื่อง คือ 1. ข้อมูลสังเขปเกี่ยวกับกลุ่มชาติพันธุ์ และ 2. การพรรณนาทางภาษาศาสตร์ ซึ่งประกอบด้วย (1) การจัดแบ่งตระกูลภาษา (2) ระบบเสียง (3) ระบบคำ (4) ระบบไวยากรณ์ และ (5) ภาษาถิ่น