ศึกษาประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาในวัดภาคกลาง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาในวัดภาคกลาง และ2) ประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาในวัดภาคกลาง เป็นการวิจัยแบบคุณภาพ (Quality Research) โดยมีระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ประกอบด้วย 1) การศึกษาเอกสาร 2) การสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มประชากรผู้ให้ข้อมูลส าคัญจ านวน 15 ท่าน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาในวัดภาคกลาง พบว่า ประติมากรรม เป็นงานศิลปะประเภทหนึ่งที่แสดงออกถึงวัฒนธรรม เป็นงานที่สร้างขึ้นเพื่อการสักการบูชาโดยเฉพาะในทางพุทธศาสนา ซึ่งประติมากรรมในประเทศไทยส่วนใหญ่ เน้นเนื้อหาทางศาสนา มักปรากฏอยู่ตามวัดและวัง มีขนาดตั้งแต่เล็กที่สุด แบ่งออกเป็น 3 ประเภท 1. ประติมากรรมลอยตัว (Round –Relief) 2. ประติมากรรมประเภทนูนสูง (High –Relief) 3. ประติมากรรมประเภทนูนต่ า (Bas –Relief) และแบ่งยุคสมัยของพระพุทธรูปมี 7 ยุคสมัย (1) พระพุทธรูปในยุคสมัยทวารวดี (2) พระพุทธรูปในยุคสมัยศรีวิชัยภาคใต้ (3) พระพุทธรูปในยุคสมัยเขมรหรือแบบลพบุรี (4) พระพุทธรูปในยุคสมัยสุโขทัย (5) พระพุทธรูปในยุคสมัยล้านนาหรือเชียงแสน (6) พระพุทธรูปในสมัยอยุธยา (7) พระพุทธรูปในยุคสมัยรัตนโกสินทร์ และ 2) ศึกษาประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาในวัดภาคกลาง พบว่า ด้านพุทธิพิสัย (Cognitive Domain) ด้านจิตพิสัย (Affective Domain) ด้านทักษะพิสัย (Psychomotor Domain) และ หลักธรรมที่เกี่ยวข้อง มีองค์ประกอบในการจัดการเรียนรู้ประติมากรรมทางพระพุทธศาสนาเถรวาท ประกอบด้วย 1. ความรู้ (Knowledge), 2. ทักษะ (Skill), 3. ความคิดเห็นหรือทัศนคติ (Attitude)