การพัฒนาชุมชนสร้างสรรค์แบบครบวงจร เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก และชุมชนเข้มแข็ง: กรณีศึกษาชุมชนบ้านลิพอนใต้ อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต

บทคัดย่อ

มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) ศักยภาพและแนวทางการพัฒนาศักยภาพชุมชนสร้างสรรค์แบบครบวงจร เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชนเข้มแข็ง: กรณีศึกษาชุมชนบ้านลิพอนใต้ อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต 2) สภาพปัญหาความต้องการและแนวทางการพัฒนานวัตกรชุมชนสร้างสรรค์ แบบครบวงจร เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชนเข้มแข็ง 3) สภาพปัญหาความต้องการและแนวทางการวิเคราะห์ต้นทุนผลิตภัณฑ์และการพัฒนาความรู้บัญชีชุมชนสร้างสรรค์แบบครบวงจร เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชนเข้มแข็ง 4) สภาพและแนวทางการยกระดับและเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ของวิสาหกิจชุมชนสร้างสรรค์แบบครบวงจร
เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชนเข้มแข็ง เป็นการวิจัยแบบผสมผสาน โดยใช้แบบสอบถาม กับกลุ่มตัวอย่างในพื้นที่ จำนวน 375 คน และกลุ่มตัวอย่างทั่วไป จำนวน 384 คน การสัมภาษณ์แบบเจาะลึกจำนวน 12 คน และการสนทนากลุ่ม จากกลุ่มตัวแทนผู้นำชุมชน ผู้บริหารของหน่วยงานภาครัฐ และภาคเอกชน ส่วนการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าดัชนีจัดเรียงลำดับความต้องการจำเป็น และการทดสอบค่าที ขณะที่ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา

ผลการวิจัยพบว่า 1) ด้านศักยภาพชุมชน ภาพรวมอยู่ในระดับมาก ในการพัฒนาศักยภาพชุมชน ควรเน้นการพัฒนาทักษะการสื่อสาร การจัดประชุมวางแผนและดำเนินกิจกรรมร่วมกันในชุมชนอย่างสม่ำเสมอ การจัดเก็บข้อมูลวัฒนธรรมท้องถิ่นในรูปแบบต่าง ๆ การจัดทำแผนพัฒนาชุมชนประจำปี รวมถึงการสร้างเครือข่ายและพันธมิตรภาคเอกชนเพื่อการพัฒนาจุดบริการการท่องเที่ยวให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น 2) นวัตกรชุมชน ภาพรวมสภาพปัญหาที่อยู่ระดับปานกลาง แต่ความต้องการอยู่ในระดับมากที่สุด ควรเน้นการประชุมภายในชุมชนเพื่อคัดเลือกนวัตกรที่มีศักยภาพ การจัดการเรียนรู้และฝึกฝนในด้านที่มีความต้องการสูง เช่น การพูดในที่สาธารณะและการพัฒนาการท่องเที่ยวให้ได้มาตรฐาน 3) ด้านการวิเคราะห์ต้นทุนผลิตภัณฑ์และการพัฒนาความรู้บัญชีชุมชน ภาพรวมสภาพปัญหาอยู่ระดับปานกลาง ความต้องการอยู่ระดับมากสุด ควรเน้นการวิเคราะห์ต้นทุนผลิตภัณฑ์อย่างละเอียด การสร้างความมั่นคงทางการเงินด้วยการออม การใช้วัตถุดิบในชุมชน และการติดตามบัญชีครัวเรือนเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารจัดการ 4) การยกระดับและเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์อยู่ระดับปานกลาง ความต้องการอยู่ระดับมากสุด ควรให้ความสำคัญกับการพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐาน พัฒนาคุณภาพและความหลากหลายของผลิตภัณฑ์การถนอมอาหารและการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ให้เป็นเอกลักษณ์และสะดวกต่อการขนส่ง