ปัจจัยที่ส่งผลต่อความตั้งใจใช้วารสารศาสตร์ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล ของสื่อมวลชนไทย
คำสำคัญ:
วารสารศาสตร์ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล, วารสารศาสตร์ข้อมูล, ปัจจัยการใช้, ความตั้งใจใช้, สื่อมวลชนไทยบทคัดย่อ
การศึกษานี้มุ่งวิเคราะห์ระดับความรู้ความเข้าใจ ทักษะ และปัจจัยที่ส่งผลต่อความตั้งใจใช้วารสารศาสตร์ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลของสื่อมวลชนไทยผ่านการวิจัยเชิงสำรวจ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยสื่อมวลชนไทยจำนวน 200 คน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้แบบจำลองสมการโครงสร้าง (SEM) ผลการศึกษาพบว่า สื่อมวลชนไทยมีระดับความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับวารสารศาสตร์ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูลในระดับค่อนข้างมาก ทักษะการใช้คอมพิวเตอร์เพื่อสืบค้นข้อมูลเป็นทักษะที่มีมากที่สุด ปัจจัยสำคัญที่ส่งผลต่อความตั้งใจใช้วารสารศาสตร์ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล ได้แก่ การสนับสนุนจากองค์กรและการพัฒนาทักษะเฉพาะด้าน อย่างไรก็ตาม อุปสรรคสำคัญ ได้แก่ การขาดทรัพยากรทางการเงินและข้อจำกัดด้านเวลา งานวิจัยได้นำเสนอแบบจำลอง “SEDO Model” เพื่อพัฒนาความรู้ความเข้าใจและทักษะของผู้สื่อข่าวไทยในการใช้วารสารศาสตร์ที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล
เอกสารอ้างอิง
จิรประภา กุลโชติ, และมนวิภา วงรุจิระ. (2562). วารสารศาสตร์เชิงข้อมูล (Data Journalism) ของสำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้า. วารสารนิเทศศาสตร์ มสธ., 9(1). 1-20.
ชานนท์ ศิริธร. (2554). การเปิดรับสื่อและการยอมรับนวัตกรรมของผู้บริโภคเจเนอเรชั่นเอ็กซ์และเจเนอเรชั่นวาย (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ธีรมล บัวงาม, และนรินทร์ นำเจริญ. (2563). กระบวนการสื่อสารประเด็นสาธารณะของสำนักข่าวอิสระตามแนวคิดวารสารศาสตร์เชิงข้อมูล. วารสารการสื่อสารมวลชน, 8(2), 67-90.
ภัทราวดี ธีเลอร์. (2562). แนวทางการรายงานข่าวเชิงข้อมูลเพื่อประสิทธิภาพการทำข่าวในประเทศไทย. วารสารเซนต์จอห์น, 22(31), 368-388.
ภัทราวดี ธีเลอร์. (2563). แนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการอบรมการรายงานข่าวเชิงข้อมูล: กรณีศึกษา สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 12(2), 270-284.
สุดถนอม รอดสว่าง, ชนัญสรา อรนพ ณ อยุธยา, และการดา ร่วมพุ่ม. (2565). กระบวนการมีส่วนร่วมของนักเรียนมัธยมปลายเพื่อสร้างการรู้เท่าทันความรุนแรงในสื่อและการเล่าเรื่องตามแนววารสารศาสตร์เชิงข้อมูล. วารสารการสื่อสารมวลชน, 10(1), 35-59.
เอกพล เธียรถาวร. (2567). การใช้วารสารศาสตร์เชิงข้อมูลขององค์กรสื่อไม่แสวงหาผลกำไรในประเทศไทย. วารสารนิเทศศาสตร์และนวัตกรรม นิด้า, 11(1), 65-81.
เอกพล เธียรถาวร. (2566). วารสารศาสตร์เชิงข้อมูลไทยอยู่จุดไหนในโลก: เปรียบเทียบบริบทในประเทศไทยกับกระแสโลก. วารสารนิเทศศาสตรปริทัศน์, 27(3), 79-93.
เอกพล เธียรถาวร. (2559). วารสารศาสตร์ข้อมูลกับการรายงานข่าวของสื่อไทย. วารสารร่มพฤกษ์ มหาวิทยาลัยเกริก, 34(3), 99-115.
เอกพล เธียรถาวร, และวรัชญ์ ครุจิต. (2561). ประมวลองค์ความรู้ด้านการใช้วารสารศาสตร์ข้อมูล. วารสารวิจัยราชภัฏพระนคร สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 13(1), 386-400.
Anderson, C. W. (2019). Between Certainty and Uncertainty: The Historical, Political, and Normative Contexts of Inferential Journalism Claims. Journalism & Communication Monographs, 21(4), 358-361.
Appelgren, E., Lindén, C. G., & van Dalen, A. (2019). Data journalism research: Studying a maturing field across journalistic cultures, media markets and political environments. Digital Journalism, 7(9), 1191-1199.
Appelgren, E., & Nygren, G. (2014). Data Journalism in Sweden: Introducing new methods and genres of journalism into “old” organizations. Digital journalism, 2(3), 394-405.
Borges-Rey, E. (2016). Unravelling data journalism: A study of data journalism practice in British newsrooms. Journalism Practice, 10(7), 833-843.
Cheruiyot, D., Baack, S., & Conill, R. F. (2019). Data journalism beyond legacy media: The case of African and European civic technology organizations. Digital Journalism, 7(9), 1215-1229.
Coddington, M. (2015). Clarifying journalism’s quantitative turn: A typology for evaluating data journalism, computational journalism, and computer-assisted reporting. Digital journalism, 3(3), 331-348.
Davis, F.D. (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use, and User Acceptance of Information Technology. MIS Quarterly, 13(3), 319-340.
de-Lima-Santos, M. F., & Salaverría, R. (2021). From data journalism to artificial intelligence: challenges faced by La Nación in implementing computer vision in news reporting. Palabra Clave, 24(3), 2437.
Díaz-Campo, J., & Chaparro-Domínguez, M. Á. (2020). Computational journalism and ethics: An analysis of deontological codes of Latin American. ICONO 14, Revista de comunicación y tecnologías emergentes, 18(1), 10-31.
De Maeyer, J., Libert, M., Domingo, D., Heinderyckx, F., & Le Cam, F. (2015). Waiting for data journalism. Digital Journalism, 3(3), 432-446.
Felle, T. (2016). Digital watchdogs? Data reporting and the news media’s traditional ‘fourth estate’function. Journalism: Theory, Practice & Criticism, 17(1), 85-96.
Fink, K., & Anderson, C. W. (2015). Data journalism in the United States. Journalism Studies, 16(4), 467-481.
Ghazizadeh, M., Peng, Y., Lee, J. D., & Boyle, L. N. (2012, September). Augmenting the technology acceptance model with trust: Commercial drivers’ attitudes towards monitoring and feedback. In Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting (Vol. 56, No. 1, pp. 2286-2290). Sage CA: Los Angeles, CA: Sage Publications.
Heravi, R. B., & Lorenz, M. (2020). Data journalism practices globally: Skills, education, opportunities, and values. Journalism and Media, 1(1), 26-40.
Karlsen, J., & Stavelin, E. (2014). Computational Journalism in Norwegian Newsrooms. Journalism Practice, 8(1), 34–48.
Lazer, D., Pentland, A., Adamic, L., Aral, S., Barabasi, A. L., Brewer, D., ... & Van Alstyne, M. (2009). Social science. Computational social science. Science (New York, NY), 323(5915), 721-723.
Lewis, S. C., & Westlund, O. (2015). Big data and journalism: Epistemology, expertise, economics, and ethics. Digital journalism, 3(3), 447-466.
Mutsvairo, B., Bebawi, S., & Borges-Rey, E. (2019). Data Journalism in the Global South. Springer International Publishing.
Pereira, F. H., & Mastrella, B. (2022). The Practice of Data-Driven Journalism in Brazil: Between Disruption and the Reinstatement of Professional Values. Digital journalism, 10(4), 599-625.
Santos, M., & Mesquita, L. (2021). Data journalism beyond technological determinism. Journalism Studies, 22(11), 1416-1435.
Splendore, S., Di Salvo, P., Eberwein, T., Groenhart, H., Kus, M., & Porlezza, C. (2016). Educational strategies in data journalism: A comparative study of six European countries. Journalism, 17(1), 138-152.
Stalph, F. (2018). Classifying Data Journalism: A content analysis of daily data-driven stories. Journalism practice, 12(10), 1332-1350.
Wongrujira, M. (2019). Exploring the Use of Data-driven Journalism in Thai Mass Media. In Proceedings of Arts & Humanities Conferences (No. 9311145). International Institute of Social and Economic Sciences.
Wright, S., & Doyle, K. (2019). The evolution of data journalism: A case study of Australia. Journalism Studies, 20(13), 1811-1827.
Wright, S., & Nolan, D. (2021). The development of data journalism in China: Influences, motivations and practice. Digital Journalism, 11(9), 1664–1681.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการวิจัยการบริหารการพัฒนา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
