การพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อสร้างทักษะการทำงานแห่งอนาคตของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น โรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
คำสำคัญ:
การพัฒนาหลักสูตร, หลักสูตรเสริม, ทักษะการทำงานแห่งอนาคตบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อประเมินความต้องการจำเป็นด้านทักษะการทำงานแห่งอนาคตของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน 2) เพื่อพัฒนาหลักสูตรเสริมเพื่อสร้างทักษะการทำงานแห่งอนาคตของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และ 3) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของหลักสูตรเสริมเพื่อสร้างทักษะการทำงานแห่งอนาคตของนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน รูปแบบการวิจัยเป็นการวิจัยแบบวิจัยและพัฒนา (R&D) พื้นที่วิจัยคือ โรงเรียนวัดโชติการาม สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานนทบุรี เขต 1 กลุ่มตัวอย่างคือ นักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนวัดโชติการาม จำนวน 30 คน ใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ 1) แบบสัมภาษณ์เชิงลึก 2) แบบสอบถาม 3) แบบประเมินทักษะการทำงานแห่งอนาคตของนักเรียน 4) แบบประเมินความพึงพอใจ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าสถิติเพื่อหาความต้องการจำเป็นคือ PNI modified
ผลการวิจัยพบว่า 1) ทักษะสำคัญที่จำเป็นสำหรับการทำงานในอนาคตที่ผู้ว่าจ้างหรือผู้ประกอบการกล่าวถึงมากที่สุด 5 ทักษะ ได้แก่ ทักษะด้านความฉลาดทางสังคม ทักษะด้านความคิดสร้างสรรค์และความสามารถในการปรับตัว ทักษะด้านความสามารถในการวิเคราะห์ข้อมูลในระดับสูง ทักษะด้านความคิดเชิงคอมพิวเตอร์ และทักษะด้านความสามารถในการทำงานร่วมกันในสภาพแวดล้อมเสมือน 2) ผลการพัฒนาหลักสูตรเสริมฯ พบว่า หลักสูตรเสริมฯ ประกอบด้วย หลักการ วัตถุประสงค์ โครงสร้างเนื้อหา กระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ สื่อและแหล่งเรียนรู้ และการวัดและประเมินผล การพัฒนาหลักสูตรโดยผู้เชี่ยวชาญพบว่า หลักสูตรมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด 3) ผลการศึกษาประสิทธิผลของหลักสูตรเสริมฯ พบว่า นักเรียนที่เข้าร่วม 30 คน มีพัฒนาการด้านทักษะการทำงานแห่งอนาคตอย่างมีนัยสำคัญ โดยคะแนนเฉลี่ยหลังเรียนเพิ่มขึ้นซึ่งแสดงให้เห็นถึงการพัฒนาทักษะในระดับสูง และนักเรียนประเมินว่ากิจกรรมดังกล่าวมีประโยชน์และตอบโจทย์ความต้องการในระดับมากที่สุด ซึ่งสะท้อนถึงความเหมาะสมของเนื้อหาและกระบวนการจัดการเรียนรู้ภายหลังจากการทดลองใช้หลักสูตร
เอกสารอ้างอิง
ขวัญชัย ขัวนา, ธารทิพย์ ขัวนา และเลเกีย เขียวดี. (2559). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. รายงานวิจัย. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา (สกสค.).
จิตตวิสุทธิ์ วิมุตติปัญญา, & คณะ. (2563). การพัฒนาหลักสูตร Curriculum Development. (เอกสารประกอบการสอน). กรุงเทพฯ: คณะครุศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา.
ชวลิต ชูกำแพง. (2559). การวิจัยและพัฒนาหลักสูตรแนวคิดและกระบวนการ (Curriculum Research and
ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2559). การพัฒนาหลักสูตร ทฤษฎีสู่การปฏิบัติ(Vol. 5). กรุงเทพฯ: วีพรินท์.
ชาติชาย ม่วงปฐม. (2557). การพัฒนาหลักสูตร. (เอกสารประกอบคาสอน). อุดรธานี: คณะครุศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.
ดิลกะ ลัทธพิพัฒน์. (2559). เสวนาเดินหน้าการศึกษาไทยอย่างไรให้ตอบโจทย์ “Thailand Economy 4.0” จากมุมมองนักเศรษฐศาสตร์การศึกษารุ่นใหม่. . Retrieved from https://www.isranews.org/thaireform-other-news/48415-skilled-labor.html
เดือนเพ็ญพร ชัยภักดี. (2563). เอกสารคาสอนรายวิชา5002504การพัฒนาหลักสูตร.(เอกสารประกอบการสอน). ชัยภูมิ: คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏชัยภูมิ.
ปราโมทย์ จันทร์เรือง. (2548). เอกสารประกอบการสอนรายวิชาหลักการและแนวทางการพัฒนาหลักสูตร. ลพบุรี: คณะครุศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏเทพสตรี.
พัชรี สร้อยสกุล. (2559). การพัฒนาทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 สำหรับนักศึกษาอาชีวศึกษาเอกชนในเขตพัฒนาอุตสาหกรรมชายฝั่งทะเลตะวันออก. บัณฑิตวิทยาลัยสาขาวิชาการบริหารการศึกษา. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบรูพา.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2562). หลักคิด : การจัดการหลักสูตรและการสอน (Vol. 5). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระราชูปถัมภ์. (2553). คู่มือการจัดระบบการเรียนการสอนที่ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์เทียนวัฒนาพริ้นติ้ง.
แมนพาวเวอร์กรุ๊ป. (2562). ประเทศไทย ชูการพัฒนาทักษะแรงงาน-การศึกษารับการแข่งขันตลาดโลก. Retrieved from https://www.brandbuffet.in.th/2019/03/manpower-group/
รัตนา ปฏิสนธิเจริญ. (2562). การเสริมสร้างทักษะการทำงานแห่งอนาคตสำหรับนิสิตนักศึกษาของสถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐ. บัณฑิตวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
รุ่งทิวา จันทน์วัฒนวงษ์. (2557a). การพัฒนาหลักสูตร. (เอกสารประกอบการสอน). คณะครุศาสตร์. อุดรธานี:มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.
วาสนา กีรติจำเริญ และเจษฎา กิตติสุนทร. (2559). การศึกษาทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของนักศึกษารายวิชาการออกแบบและการจัดการเรียนรู้จากการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบ Big Five Learning. รายงานการวิจัย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วิชัย วงษ์ใหญ่. (2525). พัฒนาหลักสูตรและการสอน – มิติใหม่ (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.
วิชัย วงษ์ใหญ่. (2554). การพัฒนาหลักสูตรระดับอุดมศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: บริษัท อาร์แอนด์ ปริ้นท์จำกัด.
ศักดิ์ศรี ปาณะกุล, & คณะ. (2556). หลักสูตรและการจัดการเรียนรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ศิริชัย กาญจนวาสี. (2548). การวิจัยและการวัดผลทางการศึกษา. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สมาคมการจัดการธุรกิจแห่งประเทศไทย. (2561). การคาดการณ์เทคโนโลยีและนวัตกรรมในอนาคต. นิตยสาร TMA 9 (32) (มกราคม - มีนาคม 2561), 6 - 7.
สิทธิพล อาจอินทร์. (2563). การพัฒนาหลักสูตร (Curriculum development) (Vol. 5). ขอนแก่น: โรง พิมพ์มหาวิทยาลัยขอนแก่น.
สุวิมล ว่องวาณิช. (2550). การวิจัยประเมินความต้องการจำเป็น. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ แห่งจุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
ฮัม ซินฮุง. (2561). จุฬาฯ จับมือมหาวิทยาลัยระดับโลก วิเคราะห์ทักษะที่จำเป็นของผู้บริหารและคนทำงานในอนาคต. Retrieved from https://thestandard.co/flagship-summit-2018- skills-for-the-future/
Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2008). How to design and evaluate research in education (7th ed.). McGraw-Hill.
Saylor, J. G., Alexander, W. M., & Lewis, A. J. (1981). Curriculum planning for better teaching and learning (4th ed.). Holt, Rinehart and Winston.
Nesta. (2017). Six jobs for 2030. Retrieved from https://www.nesta.org.uk/feature/six-jobs-2030
Oliva, P. F. (1982). Developing the curriculum. Boston: Little Brown.
Ornstein, A. C., & Hunkins, F. P. (1993). Curriculum Foundations Principles and Issues. Boston: Allynand Bacon.
Taba Hilda. (1962). Curriculum Development : Theory and Practice. . New York: Harcourt, Brace, & World.
Thailand Development Research Institute. (2013). ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21: แนวคิดและการประยุกต์ใช้ในนโยบายการศึกษา. Thailand Development Research Institute.
Tyler, R. W. (1969). Basic principles of curriculum and instruction. Chicago: University of Chicago Press.
Worthen, B. R., & Sanders, J. R. (1987). Educational Evaluation: Alternative Approaches And Practical Guideline. New York: Longman Inc.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการวิจัยการบริหารการพัฒนา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
