การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในโรงเรียนขนาดเล็ก: บทบาทของ การสะท้อนคิดชีวิตประจำวันในการบริหารสถานศึกษา

ผู้แต่ง

  • ปฏิวัติ รวยรื่น ผู้อำนวยการสถานศึกษา โรงเรียนวัดบางรักใหญ่ (สายอักษรศรี)
  • วรรณวิศา สืบนุสรณ์ คล้ายจำแลง คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
  • สุดารัตน์ สารสว่าง คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

คำสำคัญ:

การสะท้อนคิดตนเอง, ผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก, การพัฒนาภาวะผู้นำ, การพัฒนาสมรรถนะทางวิชาชีพ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สะท้อนคิดชีวิตประจำวันของตนเองในฐานะผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก และ 2) เพื่อสังเคราะห์องค์ความรู้อันจากกระบวนการสะท้อนคิดตนเองในฐานะผู้บริหารสถาน ศึกษาขนาดเล็กเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำและสมรรถนะทางวิชาชีพของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็ก โดยใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพในการเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลซึ่งประกอบด้วยการสะท้อนคิดจากเหตุการณ์สำคัญ การสนทนากับเพื่อนร่วมงาน การสังเกตการณ์ และการบันทึกอนุทิน

ผลการวิจัยพบว่า 1) การสะท้อนคิดในชีวิตประจำวันมีความสำคัญต่อการพัฒนาองค์กร โดยเฉพาะการใช้ทักษะอำนาจที่หลากหลายเพื่อส่งเสริมแรงจูงใจและสร้างความร่วมมือ การยอมรับและคำชมจะสร้างแรงจูงใจจากภายในและความผูกพันให้บุคลากรมีความมุ่งมั่นพัฒนาตนเอง อีกทั้งการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพและการนำพาองค์กรผ่านการเปลี่ยนแปลงจะส่งเสริมวัฒนธรรมองค์กรที่สนับสนุนการทำงานเป็นทีมและการพัฒนาบุคลากร 2) ผลวิจัยยังชี้ให้เห็นว่าการพัฒนาภาวะผู้นำและสมรรถนะทางวิชาชีพของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็กต้องอิงกับการสะท้อนคิดอย่างมีระบบ โดยเน้นคุณสมบัติสำคัญ เช่น บุคลิกภาพ มนุษยสัมพันธ์และความรู้ ผู้บริหารที่พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่องและสร้างบรรยากาศการทำงานที่เปิดกว้างจะเสริมสร้างความร่วมมือและความสำเร็จอย่างยั่งยืนในการบริหารจัดการ

เอกสารอ้างอิง

กาญจนพร วงศ์ศรี. (2563). บทบาทและความท้าทายของผู้บริหารสถานศึกษาขนาดเล็กในยุคปัจจุบัน. วารสารบริหารการศึกษา, 15(2), 45-60.

สมศักดิ์ เจริญสุข. (2562). การบริหารสถานศึกษาขนาดเล็กภายใต้ข้อจำกัดทางทรัพยากร. วารสารการศึกษาและพัฒนาสังคม, 8(1), 25-40.

สุรชัย ประเสริฐ. (2564). ผลกระทบของการจัดสรรทรัพยากรต่อคุณภาพการศึกษาในโรงเรียนขนาดเล็ก. วารสารวิจัยการศึกษา, 12(3), 89-105.

นิตยา ทองคำ. (2565). การพัฒนาภาวะผู้นำสำหรับผู้บริหารสถานศึกษา: แนวทางและผลกระทบ. วารสารการบริหารและพัฒนาการศึกษา, 10(4), 100-115.

วิภาวดี ศรีสุข. (2563). การพัฒนาภาวะผู้นำเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการทรัพยากรในโรงเรียนขนาดเล็ก. วารสารการบริหารการศึกษา, 14(1), 12-28.

Day, D. V., Fleenor, J. W., Atwater, L. E., Sturm, R. E., & McKee, R. A. (2014). Advances in leader and leadership development: A review of 25 years of research and theory. The Leadership Quarterly, 25(1), 63-82.

Deming, W. E. (1986). Out of the Crisis. Cambridge: MIT Press.

Fullan, M. (2001). The new meaning of educational change. New York: Teachers College Press.

Greenleaf, R. K. (1977). Servant leadership: A journey into the nature of legitimate power and greatness. New York: Paulist Press.

Kotter, J. P. (1996). Leading change. Boston: Harvard Business Review Press.

Leithwood, K., & Mascall, B. (2008). Distributing leadership according to the work of the school. New York: Teachers College Press.

Malik, N., & Mohyi, A. (2022). The Effect of Transformational Leadership and Work Motivation on Performance through Employee Satisfaction. Business Innovation Management and Entrepreneurship Journal (BIMANTARA), 1(02), 83-98.

Mintzberg, H. (1987). The Rise and Fall of Strategic Planning. Free Press.

Northouse, P. G. (2018). Leadership: Theory and practice (8th ed.). London: Sage Publications.

Schon, D. A. (1983). The Reflective Practitioner: How Professionals Think in Action. New York: Basic Books.

Smith, J. (2020). Title of the article. Title of the Journal, 10(2), 123–145.

Whitehead, J. (1989). Creating a living educational theory from questions of the kind, 'How do I improve my practice?'. Cambridge Journal of Education, 19(1), 41-52.

Leithwood, K., & Jantzi, D. (2006). Transformational school leadership for large-scale reform: Effects on students, teachers, and their classroom practices. School Effectiveness and School Improvement, 17(2), 201–227.

Northouse, P. G. (2021). Leadership: Theory and practice (9th ed.). London: SAGE Publications.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-30

รูปแบบการอ้างอิง

รวยรื่น ป., สืบนุสรณ์ คล้ายจำแลง ว. ., & สารสว่าง ส. . (2025). การพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในโรงเรียนขนาดเล็ก: บทบาทของ การสะท้อนคิดชีวิตประจำวันในการบริหารสถานศึกษา . วารสารการวิจัยการบริหารการพัฒนา, 15(2), 714–726. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/JDAR/article/view/281721

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย