ปัจจัยร่วมที่มีผลต่อการพ่ายแพ้การเลือกตั้งทั่วไป พ.ศ. 2566 ของกลุ่มบ้านใหญ่ ในจังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา (1) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีผลต่อการพ่ายแพ้การเลือกตั้งและชนะการเลือกตั้งทั่วไปปี พ.ศ. 2566 ของกลุ่มบ้านใหญ่ ในจังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ (2) เพื่อศึกษาบริบททางการเมืองและกระแสความนิยมของพรรคก้าวไกล จังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ พ.ศ. 2566 (3) เพื่อศึกษาวิธีการสร้างฐานเสียงทางการเมืองของกลุ่มบ้านใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ พ.ศ. 2566 ใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) โดยเก็บข้อมูลด้วยวิธีการศึกษาข้อมูลจากเอกสารสำคัญและการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ทรงคุณวุฒิที่เกี่ยวข้อง จำนวน 14 คน

ข้อค้นพบที่1 พบว่า ปัจจัยที่มีผลต่อการพ่ายแพ้การเลือกตั้งและชนะการเลือกตั้งทั่วไป ปี พ.ศ. 2566 ของกลุ่มบ้านใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ ปัจจัยเรื่องกระแสความนิยมทางการเมืองของพรรคก้าวไกลส่งผลให้เป็นปัจจัยเรื่องความต้องการของประชาชนต่อการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในพื้นที่รวมถึงปัจจัยของคนรุ่นใหม่บริบทชุมชนเมืองไม่มีความผูกพันกับระบบอุปถัมภ์และปัจจัยเรื่องกลุ่มนักการเมืองบ้านใหญ่ขาดความเชี่ยวชาญการใช้เทคโนโลยีสื่อโซเชียลมีเดียเพื่อการรณรงค์หาเสียงและปัจจัยเรื่องพรรคการเมืองใหญ่ส่งผู้สมัครรับเลือกตั้งทำให้มีการตัดคะแนนระหว่างกัน

ข้อค้นพบที่2 พบว่า บริบททางการเมืองและกระแสความนิยมทางการเมืองของพรรคก้าวไกลจังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ พ.ศ. 2566 กลุ่มนักการเมืองบ้านใหญ่ครองพื้นที่ยาวนานทำให้เกิดมุมมองจากประชาชนว่านักการเมืองบ้านใหญ่เป็นกลุ่มธุรกิจการเมืองประเด็นเรื่องการผูกขาดอำนาจทางการเมืองท้องถิ่นและการเมืองระดับชาติของกลุ่มบ้านใหญ่ส่งผลให้คะแนนนิยมของหัวหน้าพรรคก้าวไกลมีความโดดเด่นกว่าพรรคการเมืองอื่นคนรุ่นใหม่ในพื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการเลือกผู้สมัครจากพรรคก้าวไกลมากกว่าพรรคการเมืองอื่น

และข้อค้นพบประการสุดท้าย พบว่า วิธีการสร้างฐานเสียงทางการเมืองของกลุ่มบ้านใหญ่ในจังหวัดเชียงใหม่ ชลบุรี สมุทรปราการ พ.ศ. 2566 กลุ่มนักการเมืองบ้านใหญ่ใช้วิธีการทางการเมืองแบบระบบอุปถัมภ์เป็นยุทธศาสตร์ทางการเมืองในพื้นที่กลุ่มนักการเมืองบ้านใหญ่ให้ความสำคัญกับเครือข่ายหัวคะแนนกำนันผู้ใหญ่บ้านผู้นำชุมชนซึ่งมีความแตกต่างจากกลุ่มนักการเมืองของพรรคก้าวไกลหากเปรียบเทียบพบว่า 

นักการเมืองบ้านใหญ่เป็นผู้ประสบความสำเร็จทางธุรกิจและฐานะทางสังคมกลุ่มนักการเมืองบ้านใหญ่ใช้ยุทธศาสตร์การลงพื้นที่และเปิดบ้านรับฟังปัญหาของประชาชนดังจะเห็นได้จากบริบทการเมืองในจังหวัดชลบุรี สมุทรปราการเป็นส่วนใหญ่และนักการเมืองบ้านใหญ่เน้นการออกงานสังคม งานบวช งานแต่ง งานศพ เพื่อเป็นฐานเสียงทางการเมือง