คุณลักษณะทางกายภาพของรูปแบบการพัฒนาเพื่อการท่องเที่ยวในภูมิทัศน์ธรรมชาติ: กรณีศึกษา อุทยานแห่งชาติศรีลานนา จังหวัดเชียงใหม่

บทคัดย่อ

     งานวิจัยเรื่องนี้ศึกษาคุณลักษณะทางกายภาพของการพัฒนาเพื่อการท่องเที่ยวอุทยานแห่งชาติศรีลานนาและพื้นที่โดยรอบ ได้แก่ อำเภอพร้าว อำเภอแม่แตง และอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่  และศึกษากิจกรรมการท่องเที่ยวที่คำนึงถึงผลกระทบทางสายตาและคุณค่าทางสุนทรียภาพของอุทยานแห่งชาติศรีลานนาและส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โดยใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสาน 5 วิธีร่วมกัน ได้แก่ การทบทวนวรรณกรรมและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การสำรวจภาคสนาม การใช้ภาพตัวแทน การสร้างแบบจำลองคุณลักษณะการพัฒนา และแบบสอบถาม ผลการวิจัยพบว่า (1) คุณลักษณะทางกายภาพของการพัฒนาเพื่อการท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติศรีลานนาและพื้นที่โดยรอบที่ชอบและสามารถยอมรับได้มีความแตกต่างกันในแต่ละพื้นที่ ซึ่งคุณลักษณะทางกายภาพดังกล่าวไม่ทำให้เกิดผลกระทบทางสุนทรียภาพต่ออุทยานแห่งชาติศรีลานนา มีรายละเอียดดังนี้ (1.1) ภูมิทัศน์ชุมชนเมืองสามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมต่างประเทศ ความสูงอาคาร 1-2 ชั้น และสีประดิษฐ์ (1.2) ภูมิทัศน์ชุมชนชนบทและเกษตรกรรมที่ราบสามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมต่างประเทศ ความสูงอาคาร 1-2 ชั้น และสีประดิษฐ์ (1.3) ภูมิทัศน์ชุมชนบนพื้นที่สูงสามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมร่วมสมัย ความสูงอาคาร 1-2 ชั้น และสีธรรมชาติ (1.4) ภูมิทัศน์เกษตรกรรมบนพื้นที่สูงสามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ ความสูงอาคาร 1-2 ชั้น และสีธรรมชาติ (1.5) ภูมิทัศน์แหล่งน้ำขนาดใหญ่และอ่างเก็บน้ำสามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ ความสูงอาคาร 1-2 ชั้น และสีธรรมชาติ  แต่ในภูมิทัศน์แหล่งน้ำธรรมชาติสามารถสร้างสถาปัตยกรรมต่างประเทศ สีประดิษฐ์ และความสูงอาคาร 2-4 ชั้น (1.6) ภูมิทัศน์ธรรมชาติในอุทยานแห่งชาติศรีลานนาทั้งภูมิทัศน์ป่าไม่ผลัดใบและภูมิทัศน์ป่าผลัดใบหรือป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ สามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ สีประดิษฐ์ และความสูงอาคาร 1 ชั้น แต่บริเวณพื้นที่ที่ทำการอุทยานแห่งชาติศรีลานนาสามารถสร้างรูปแบบสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ สีธรรมชาติ และความสูงอาคาร 1-4 ชั้น และ (2) รูปแบบกิจกรรมการท่องเที่ยวที่ส่งเสริมการท่องเที่ยวอุทยานแห่งชาติศรีลานนาและพื้นที่โดยรอบ ได้แก่ กิจกรรมการท่องเที่ยวที่ผสมผสานระหว่างกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศ กิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่มีคุณค่าทางสุนทรียภาพ และกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงเศรษฐกิจโดยชุมชน นอกจากนั้นพบว่าปัจจัยส่วนบุคคลมีผลต่อความชอบและระดับการยอมรับได้ของคุณลักษณะทางกายภาพของการพัฒนาเพื่อการท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติศรีลานนาและพื้นที่โดยรอบ ได้แก่ อายุ อาชีพ และระดับการศึกษา