ปัญหาทางกฎหมายในการกำหนดอายุความละเมิดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้ จะมุ่งศึกษาถึงประวัติ แนวความคิดและทฤษฎีเกี่ยวกับการกำหนดอายุความในเรื่องการเรียกค่าเสียหายอันเนื่องมาจากมูลละเมิดทางแพ่ง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ที่บัญญัติในการเรียกร้องค่าเสียหายอันเนื่องมาจากมูลละเมิด ว่าต้องใช้สิทธิเรียกร้องภายใน 1 ปี นับแต่รู้ถึงการกระทำละเมิด และรู้ตัวผู้พึงต้องชดใช้ค่าเสียหายดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา 448 วรรคหนึ่ง ซึ่งจากผลการศึกษา พบว่า อายุความในการเรียกร้องค่าเสียหายอันเนื่องมาจากมูลละเมิดทางแพ่ง มีการกำหนดอายุความที่สั้น เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับ พระราชบัญญัติความรับผิดต่อความเสียหายที่เกิดจากสินค้าที่ไม่ปลอดภัย พ.ศ. 2551 พระราชบัญญัติวิธีพิจารณาคดีผู้บริโภค พ.ศ. 2551 พระราชบัญญัติวัตถุอันตรายพ.ศ. 2535 และพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. 2539 และเมื่อนำมาเทียบเคียงกับการกำหนด
อายุความในสหราชอาณาจักร สาธารณรัฐประชาชนจีน ประเทศญี่ปุ่น สาธารณรัฐฝรั่งเศส สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีและสาธารณรัฐตุรเคีย ที่มีการกำหนดระยะเวลาอายุความในเรื่องละเมิด โดยเปิดโอกาสให้ผู้เสียหายมีเวลาในการรวบรวมพยานหลักฐาน และเอกสารในการนำเสนอคดีต่อศาล ซึ่งเป็นเวลาที่เหมาะสมและเพียงพอในการพิสูจน์หลักฐานให้ความจริงปรากฏ ว่าใครเป็นผู้กระทำความผิด โดยเฉพาะอย่างยิ่ง คดีที่มีความสลับซับซ้อนยุ่งยากในการรวบรวมพยานหลักฐาน

นอกจากนี้ยังมุ่งศึกษาถึงการกำหนดอายุความละเมิดตามสภาพการกระทำที่มีความร้ายแรง ที่มีความแตกต่างกันตามลักษณะข้อเท็จจริง ซึ่งจากการศึกษา ตามหลักกฎหมายในมาตรา 448 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มีการกำหนดอายุความละเมิดไว้เพียงกรณีเดียว โดยมิได้มีการแยกให้เป็นไปตามสภาพการกระทำที่มีความร้ายแรง ซึ่งจากการศึกษาพบว่า ในสหราชอาณาจักร ได้มีการกำหนดอายุความละเมิดไว้แตกต่างกัน โดยขึ้นอยู่กับการกระทำและความร้ายแรงแห่งคดี และนอกจากนี้ยังมุ่งศึกษาถึงการให้ผู้เสียหายสามารถยื่นคำร้องขอขยายระยะเวลาอายุความในการฟ้องร้องคดีต่อศาลได้ ไม่ว่าจะเป็นกรณีละเมิดโดยทั่วไป หรือกรณีละเมิดโดยหมิ่นประมาท ซึ่งจากการศึกษาในมาตรา 420 และมาตรา 423 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ยังไม่ได้มีการกำหนดไว้ เมื่อนำมาเทียบกับบทกฎหมายในสหราชอาณาจักร ซึ่งได้มีการกำหนดให้ยื่นคำร้องขอขยายระยะเวลาอายุความในการฟ้องร้องคดีต่อศาลได้

ดังนั้น เพื่อให้การกำหนดอายุความมีความเป็นธรรม ผู้เขียนจึงได้เสนอแนะแนวทางในการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะคดีที่มีความยุ่งยากในการรวบรวมพยานหลักฐาน เอกสารต่างๆ และคดีที่มีการกระทำต่อร่างกายให้ถึงแก่ความตายหรือคดีที่เกี่ยวกับความผิดทางเพศ และมีการเรียกค่าเสียหายทางแพ่ง นอกจากนี้ยังรวมถึงคดีที่ผู้กระทำผิดอยู่นอกประเทศไทยด้วย