CRIMINAL LIABILITY IN THE USE OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE FOR COPYRIGHT INFRINGEMENT
คำสำคัญ:
Artificial Intelligence (AI), Criminal Liability, Copyrightบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
งานวิจัยฉบับนี้มุ่งศึกษาความท้าทายทางกฎหมายอันเกิดจากความก้าวหน้าของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ โดยเฉพาะในประเด็นความรับผิดทางอาญาที่เกี่ยวกับการละเมิดลิขสิทธิ์ในงานที่สร้างสรรค์โดยใช้ปัญญาประดิษฐ์ การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความเพียงพอของพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 และกฎหมายอาญาที่เกี่ยวข้องของประเทศไทย ในการรับมือกับปัญหาที่ซับซ้อนซึ่งเกิดจากปัญญาประดิษฐ์ อาทิ สถานะความเป็นผู้สร้างสรรค์ของปัญญาประดิษฐ์ การใช้ปัญญาประดิษฐ์ในการสร้างสรรค์งานอันละเมิดลิขสิทธิ์ ข้อยกเว้นของการละเมิดลิขสิทธิ์ ตลอดจนความเหมาะสมของบทกำหนดโทษทางอาญา รวมถึงการวิเคราะห์เปรียบเทียบกับแนวทางกฎหมายของประเทศอังกฤษและสหรัฐอเมริกา เพื่อหาแนวทางปรับปรุงกฎหมายลิขสิทธิ์ไทยให้เท่าทันเทคโนโลยี
จากการศึกษาพบว่า พระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ของไทยยังขาดความชัดเจนในการจัดการกับประเด็นเหล่านี้ โดยเฉพาะการกำหนดตัวผู้สร้างสรรค์เมื่องานสร้างสรรค์นั้นเกิดจากปัญญาประดิษฐ์ ซึ่งกฎหมายปัจจุบันเน้นมนุษย์เป็นหลักและปัญญาประดิษฐ์เองยังไม่มีสถานะเป็นบุคคลตามกฎหมายไทย แนวทางนี้ต่างจากประเทศอังกฤษที่รับรองงานที่สร้างโดยคอมพิวเตอร์ แต่สอดคล้องกับสหรัฐอเมริกาซึ่งยืนยันหลักการที่ผู้สร้างสรรค์ต้องเป็นมนุษย์ นอกจากนี้ยังไม่มีบทบัญญัติเฉพาะสำหรับการละเมิดลิขสิทธิ์โดยใช้ปัญญาประดิษฐ์ รวมถึงอัตราโทษทางอาญาอาจไม่สอดคล้องกับความรุนแรงและความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้ปัญญาประดิษฐ์ในเชิงพาณิชย์ซึ่งสามารถกระทำได้ในปริมาณมหาศาล โดยงานวิจัยนี้เสนอแนะให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 โดยเสนอบัญญัติมาตราที่กำหนดลักษณะความผิดฐานละเมิดลิขสิทธิ์โดยใช้ปัญญาประดิษฐ์ในทางการค้าเป็นการเฉพาะ และเพิ่มบทกำหนดโทษสำหรับความผิดดังกล่าวให้สูงขึ้น เพื่อให้เกิดความชัดเจนในการบังคับใช้กฎหมาย สามารถป้องกันปราบปรามการกระทำความผิด และคุ้มครองสิทธิของเจ้าของลิขสิทธิ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ท่ามกลางการพัฒนาของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ การปรับปรุงนี้จะช่วยสร้างสมดุลระหว่างการส่งเสริมนวัตกรรมและการคุ้มครองสิทธิอันชอบธรรมในยุคดิจิทัล
คำสำคัญ: ปัญญาประดิษฐ์, ความรับผิดทางอาญา, ลิขสิทธิ์
เอกสารอ้างอิง
บรรณานุกรม
ภาษาไทย
สมหมาย จันทร์เรือง. (2555). “ลิขสิทธิ์” ตํารากฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา (กรุงเทพฯ : เนติบัณฑิตยสภา
ในพระบรมราชูปถัมภ์), น. 58-59.
ปวริศร เลิศธรรมเทวี. (2565). ความรู้เกี่ยวกับกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา. (พิมพ์ครั้งที่ 4). (กรุงเทพฯ : วิญญูชน), น. 43
ไชยยศ เหมะรัชตะ. (2549). คำอธิบายกฎหมายลิขสิทธิ์ (พิมพ์ครั้งที่ 4). (กรุงเทพฯ : นิติธรรม), น. 29-30.
อรพรรณ พนัสพัฒนา. (2557). คำอธิบายกฎหมายลิขสิทธิ์ (พิมพ์ครั้งที่ 3). (กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์แห่ง
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย), น. 81.
สมชาย รัตนชื่อสกุล. (2567). ข้อจำกัดการคุ้มครองลิขสิทธิ์สำหรับงานที่สร้างโดยปัญญาประดิษฐ์: ความท้าทาย
และผลกระทบทางกฎหมาย วารสารรามคำแหง (ปีที่ 13 ฉบับที่ 2). (กรกฎาคม - ธันวาคม), น. 18.
สลิลธร ทองมีนสุข. “ลิขสิทธิ์เป็นของใคร เมื่อ ‘AI’ เป็นผู้สร้างสรรค์” <https://tdri.or.th/2022/10/ai-art-
raises-copyright-questions/> สืบค้นเมื่อ 5 มิถุนายน 2567.
อัจฉรียา ชูตินันทน์. (2566). อาชญาวิทยาและทัณฑวิทยา. (พิมพ์ครั้งที่ 5). (กรุงเทพฯ : วิญญูชน), น. 236-238.
ปกป้อง ศรีสนิท. (2566). กฎหมายอาญาชั้นสูง. (พิมพ์ครั้งที่ 4). (กรุงเทพฯ : วิญญูชน).
ภาษาต่างประเทศ
Naruto v. Slater. 888 F.3d 418 (9th Cir. 2018).
Skadden, New Developments Help Clarify Intersection of Patent Law and Artificial Intelligence
<https://www.skadden.com/insights/publications/2024/03/new-developments-help-
clarify-intersection-of-patent-law-and-ai> สืบค้นเมื่อ 5 มิถุนายน 2567.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 Pridi Banomyong Law Journal Dhurakij Pundit University

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.