สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจำเป็นในการพัฒนาการบริหารโรงเรียนเครือข่ายอัสสาลาม ตามแนวคิดคุณลักษณะมุสลิมที่ดี
คำสำคัญ:
การบริหารโรงเรียน, การพัฒนาบุคลากร, การบริหารวิชาการ, คุณลักษณะมุสลิมที่ดี, โรงเรียนเครือข่ายอัสสาลามบทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงบรรยาย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์และความต้องการจําเป็นในการพัฒนาการบริหารโรงเรียนเครือข่ายอัสสาลามตามแนวคิดคุณลักษณะมุสลิมที่ดี กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษา ได้แก่ โรงเรียนเครือข่ายอัสสาลามในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ จํานวน 37 โรงเรียน เครื่องมือวิจัยคือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าความต้องการจําเป็น
ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัจจุบัน การพัฒนาบุคลากร มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (= 4.063) รองลงมา คือ การบริหารวิชาการ (
= 3.992) โดยหากพิจารณารายด้านย่อยของแต่ละประเด็น พบว่า ในประเด็นการพัฒนาบุคลากร การพัฒนาบุคลากรในระหว่างการปฏิบัติงาน มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (
= 4.117) และในประเด็นการบริหารวิชาการ การพัฒนาหลักสูตร มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (
= 4.031) และการวัดและประเมินผล มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด (
= 3.958) สภาพที่พึงประสงค์ การบริหารวิชาการ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (
= 4.348) รองลงมา คือ การพัฒนาบุคลากร (
= 4.245) โดยหากพิจารณารายด้านย่อยของแต่ละประเด็น พบว่า ในประเด็นการพัฒนาบุคลากร การพัฒนาบุคลากรในระหว่างการปฏิบัติงาน มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (
= 4.269) และในประเด็นการบริหารวิชาการ การจัดการเรียนการสอน มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (
= 4.394) และการนิเทศการศึกษา มีค่าเฉลี่ยต่ำที่สุด (
= 4.302) และค่าความต้องการจำเป็น คือ การบริหารวิชาการ มีลำดับความต้องการจำเป็นสูงสุด (PNImodified = 0.089) รองลงมา คือ การพัฒนาบุคลากร (PNImodified = 0.045) โดยหากพิจารณารายด้านย่อยของแต่ละประเด็น พบว่า ในประเด็นการพัฒนาบุคลากร การพัฒนาบุคลากรนอกเวลาการปฏิบัติงาน มีลำดับความต้องการจำเป็นสูงสุด (PNImodified = 0.053) และในประเด็นการบริหารวิชาการ การวัดและประเมินผล มีลำดับความต้องการจำเป็นสูงสุด (PNImodified = 0.103)
2) สภาพปัจจุบันของคุณลักษณะมุสลิมที่ดี ด้านการมีความศรัทธาที่เที่ยงแท้และบริสุทธิ์ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (= 4.218) และเอาชนะอารมณ์ใฝ่ต่ำของตนเอง มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด (
= 3.952) สภาพที่พึงประสงค์ ด้านการมีความศรัทธาที่เที่ยงแท้และบริสุทธิ์ มีค่าเฉลี่ยสูงสุด (
= 4.350) และเอาชนะอารมณ์ใฝ่ต่ำของตนเอง มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด (
= 4.254) และค่าความต้องการจําเป็นสูงสุด คือ การรู้คุณค่าและเก่งบริหารเวลา (PNImodified = 0.087)
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2550). คู่มือการบริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
กระทรวงศึกษาธิการ. (2552). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2552.
กองอํานวยการรักษาความมั่นคงภายในภาค 4 ส่วนหน้า. (2556). เปิดโลกทัศน์ใหม่เยาวชนไทยชายแดนใต้. [ออนไลน์] สืบค้นข้อมูลเมื่อ 8 มกราคม 2564 , จาก http://www.southpeace.go.th/th/ Article/เปิดโลกทัศน์ใหม่เยาวชนไทยชายแดนใต้.html
กิติมา ปรีดีดิลก. (2532). การบริหารและการนิเทศการศึกษาเบื้องต้น, กรุงเทพฯ: อักษรบัณฑิต.
เครือข่ายโรงเรียนคุณภาพอัสสลาม. (2562). ข้อมูลเกี่ยวกับเครือข่ายโรงเรียนคุณภาพอัสสลาม. เข้าถึงเมื่อ 12 มกราคม 2563. จาก https://assathai.com/
จันทนี ตันสกุล. (2558). การนำเสนอกลยุทธ์การพัฒนาครูเพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนประถมศึกษา. ภาควิชานโยบาย ภาวะผู้นำทางการศึกษา สาขาบริหารการศึกษาคณะครุศาสตร์. กรุงเทพฯ, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต.
ชญาพิมพ์ อุสาโห และคณะ. (2563). การพัฒนากระบวนทัศน์ รูปแบบและกลไกการพัฒนาครูในลักษณะเครือข่ายเชิงพื้นที่ 5 พื้นที่. คุรุสภาวิทยาจารย์ : ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 (2563). สำนักเลขาธิการครุสภา.
ธวัชชัย ตั้งอุทัยเรือง. (2557). การบริหารงานวิชาการ. เข้าถึงเมื่อ 14 กันยายน 2563. จาก https://www.slideshare.net/twatchait/ss-38314050
พฤทธิ์ ศิริบรรณพิทักษ์ และคณะ. (2561). การพัฒนากลไกขับเคลื่อนระบบการผลิตและพัฒนาครูสมรรถนะสูง สำหรับประเทศไทย 4.0. สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.
พันธวิชญ์ เลี้ยงชีพชอบ. (2561). กลยุทธ์การบริหารวิชาการของโรงเรียนประถมศึกษาตามแนวคิดคนไทย 4.0. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เพ็ญวรา ชูประวัติ. (2562). การบริหารงานวิชาการ. ใน พงษ์ลิขิต เพชรผลและคณะ. ภาวะผู้นำในการบริหารและการประกันคุณภาพการศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 3). (น. 91-134). กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ภาวิดา ธาราศรีสุทธิ. (2550). การจัดและการบริหารงานวิชาการ. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยรามคําแหง .
มัสลัน มาหะมะ. (2552). อิสลาม วิถีแห่งชีวิต. Islalamhouse.
มาเรียม นิลพันธ และคณะ. (2563). การพัฒนากระบวนทัศน์ รูปแบบและกลไกการพัฒนาครูตามแนวคิดเครือข่ายเชิงพื้นที่ : กรณีศึกษาพื้นที่ภาคกลาง รวมภาคตะวันออกและภาคตะวันตก พร้อมข้อเสนอเชิงนโยบาย รูปแบบและกลไกการพัฒนาครูตามแนวคิดเครือข่ายเชิงพื้นที่ภาคกลาง รวมภาคตะวันออกและภาคตะวันตก. วารสารวิจัยและพัฒนาหลักสูตร ปีที่ 10 ฉบับที่ 1 มกราคม – มิถุนายน 2563.
มุฮัมมัด อับดุลลอฮฺ อัลเคาะฏีบ. (1997 แปลโดย ยะอ์กูบ สืบสุข 2546). 10 ขั้นตอนสู่การเป็นมุสลิมคุณภาพ. เพชรบุรี : สำนักพิมพ์อัล-อิหฺซาน.
มูฮำหมัด เหล็มกุล. (2561). คุณค่าของเวลาในอิสลาม. วารสาร AL-NUR บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยฟาฏอนี ปีที่ 13 ฉบับที่ 25 (ฉ.ที่ 2 กรกฎาคม-ธันวาคม 2561).
รุ่งชัชดาพร เวหะชาติ. (2553). การบริหารงานวิชาการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน (พิมพ์ครั้งที่4), สงขลาศูนย์หนังสือมหาวิทยาลัยทักษิณ.
วราภรณ์ ศรีวิโรจน. (2551). เอกสารประกอบการสอนรายวิชา 1022230 หลักการจัดการเรียนรู้. คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี.
สงัด อุทรานันท์. (2530), ทฤษฎีหลักสูตร. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มิตรสยาม.
สมาน อัศวภูมิ. (2542). หลักทฤษฎีและการปฏิบัติการบริหารการศึกษา, อุบลราชธานี : คณะครุศาสตร์สถาบันราชภัฏอุบลราชธานี.
สืบสกล นรินทรางกูร ณ อยุธยา. (2562). การบริหารทรัพยากรมนุษย์ทางการศึกษา ใน พงษ์ลิขิตเพชรผลและคณะ (พิมพ์ครั้งที่ 3) (น. 154-202), ภาวะผู้นําในการบริหารและการประกันคุณภาพการศึกษา, กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สืบสกุล นรินทรางกูร ณ อยุธยา. (2563). การบริหารทรัพยากรมนุษย์ ทางการศึกษาแนวใหม่. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุภาวดี ขุนทองจันทร์. (2559). การบริหารทรัพยากรมนุษย์อย่างบูรณาการ. กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชั่น
อมรรัตน์ ศรีพอ. (2561). กลยุทธ์การบริหารวิชาการโรงเรียนมัธยมศึกษาเอกชนตามแนวคิดทักษะความคิดริเริ่มสร้างสรรค์และทักษะการคิดเชิงนวัตกรรม. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อรรถพล อนันตวรสกุล. (2560), การผลิตและพัฒนาครู: มองให้เห็นทั้งระบบก่อนคิดจะรื้อทิ้งทั้งระบบ. วารสารครุศาสตร์.
โออาชีวะ. (2563). การวัดและประเมินผลการศึกษา. เข้าถึงเมื่อ 30 พฤษภาคม 2564. จาก https://xn--22c9be4cqrb8m1c.xyz.
ฮาซัน อัล บันนา. (1930 แปลโดย ยะอ์กูบ สืบสุข 2546). สารแด่ผู้รับใช้อิสลาม. เพชรบุรี : สำนักพิมพ์อัล-อิหฺซาน.
Castetter, William B. I. Phillip Yoyng. (2000). The Human Resource Function in Educational Administration. 7ed. New York: Mcmillan.
Dessler G. (2012). Human Resource Management. London: Pearson Education.
Khawlah bint Yahya. (2013). 5 beautiful characteristics of a muslim. [Online]. เข้าถึงเมื่อ 4 ธันวาคม 2563. จาก https://understandquran.com/five-muslim-qualities-that-can-bring-you-to-paradise/
Taro Yamane. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. (3 rd edition). New York : Harper and Row Publication.