การศึกษาสภาพและปัญหาของกระบวนการนิเทศการสอนในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 2

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพและปัญหาของกระบวนการนิเทศการสอนในโรงเรียนมัธยมศึกษา สังกัด สพม.2 ประชากร คือ ครูโรงเรียนสังกัดสพม.2 ที่มีผลการทดสอบระดับชาติขั้นพื้นฐาน (O-NET) ปี 2558-2559 ต่ำกว่าระดับประเทศ 10 โรงเรียน ผู้ให้ข้อมูล คือ รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการและหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ 5 กลุ่ม รวมทั้งสิ้น 60 คน เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงบรรยาย และการวิเคราะห์เนื้อหาแล้วนำเสนอในรูปแบบความเรียง

เมื่อศึกษากระบวนการนิเทศการสอน ผลการวิจัยพบว่า 1) ขั้นการประชุมก่อนการนิเทศการสอนร่วมกันกับครูมีการแต่งตั้งหัวหน้ากลุ่มสาระฯเป็นผู้สังเกตการสอน มีการแจ้งวันเวลาในการสังเกตการสอน การประชุมมีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างความเข้าใจ ปัญหาคือผู้นิเทศและครูขาดความรู้ในขั้นการสังเกตการสอน 2) ขั้นการสังเกตการสอน ด้านการสังเกตสภาพแวดล้อมในชั้นเรียน มีการสังเกตความสะอาดและความเรียบร้อยของห้องเรียน ด้านการสอนสังเกตความสามารถในการถ่ายทอดเนื้อหา โดยผู้นิเทศเข้าไปในชั้นเรียนก่อนครูเริ่มสอนตั้งแต่ต้นจนจบ ใช้แบบบันทึกการสังเกตเชิงคุณภาพ ส่วนใหญ่ไม่มีปัญหา 3) ขั้นการวิเคราะห์ผลการสังเกตการสอนและติดตามผลการสังเกตการสอนและร่วมกันวางแผนการประชุมกับครู ผู้นิเทศวิเคราะห์พฤติกรรมการสอนและกระบวนการจัดการเรียนการสอน พฤติกรรมที่จะปรับปรุง ปัญหาคือผู้นิเทศขาดความรู้ความเข้าใจ การติดตามผลการสังเกตการสอนมีการสังเกตพฤติกรรมการสอนครั้งต่อไป พบปัญหาผู้นิเทศมีภาระงานมากไม่สามารถติดตามอย่างต่อเนื่อง การวางแผนการประชุมกับครูส่วนใหญ่ไม่มีการวางแผน พบปัญหาผู้นิเทศและครูไม่เห็นความสำคัญของการวางแผน 4) ขั้นการร่วมกันประชุมกับครูภายหลังการสังเกตการสอนมีการประชุมหลังจากครูสอนเสร็จในชั่วโมงโดยการให้ข้อมูลย้อนกลับเกี่ยวกับการสังเกตการสอน แจ้งจุดดีและจุดด้อย พบปัญหาขาดการเปิดโอกาสให้ครูเสนอความคิดเห็นและความรู้สึก และ 5) ขั้นการวิเคราะห์และพัฒนากระบวนการนิเทศการสอน พบว่า ส่วนใหญ่ไม่มีขั้นตอนนี้และไม่มีปัญหา