การพัฒนารายวิชาการจัดองค์ประกอบศิลป์โดยใช้มิติทางวัฒนธรรม สําหรับหลักสูตรศิลปศึกษาระดับปริญญาตรี Development of an Art Composition Subject by Using Cultural Dimensions for an Undergraduate Art Education Curriculum
คำสำคัญ:
องค์ประกอบศิลป์, การพัฒนารายวิชา, หลักสูตรศิลปศึกษา, วัฒนธรรมบทคัดย่อ
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1)ศึกษาเนื้อหารายวิชาและแนวทางการจัดกิจกรรมการสอนการจัดองค์ประกอบศิลป์โดยใช้มิติทางวัฒนธรรม 2)เพื่อพัฒนารายวิชาการจัดองค์ประกอบศิลป์โดยใช้มิติทางวัฒนธรรมสำหรับหลักสูตรศิลปศึกษาระดับปริญญาตรี การวิจัยนี้เป็นวิจัยแบบผสม โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงทั้งหมด 44 คน ได้แก่ ครูผู้สอนในรายวิชาที่เกี่ยวกับการจัดองค์ประกอบศิลป์ระดับปริญญาตรี ผู้เชี่ยวชาญทางด้านวัฒนธรรม นักศึกษาศิลปศึกษาระดับปริญญาตรีใน 4 ภาคของประเทศไทย ผลงานศิลปะของศิลปิน 4 ภาค รวม 36 ผลงาน โดยทำการสัมภาษณ์ สอบถาม วิเคราะห์ผลงาน ใช้เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบวิเคราะห์
ผลการวิจัยจากการวิเคราะห์ความคิดเห็นทั่วไปพบว่าควรเพิ่มมิติทางวัฒนธรรมในรายวิชาการจัดองค์ประกอบศิลป์เพราะจะทำให้ผู้เรียนรู้คุณค่าและเห็นข้อแตกต่างของวัฒนธรรมแต่ละภาคเพื่อนำมาประยุกต์ใช้ได้ และรายวิชาการจัดองค์ประกอบศิลป์ควรประกอบไปด้วยด้านทฤษฎีและปฏิบัติ ดังนี้ 1) ด้านจุดประสงค์ คือ กำหนดให้มีเนื้อหาเกี่ยวกับที่มาและความสำคัญของวัฒนธรรมและให้ศึกษาวัฒนธรรมของแต่ละภาคแล้วนำมาสร้างสรรค์ผลงานที่มีเอกลักษณ์ของแต่ละภาคได้ 2) ด้านเนื้อหารายวิชา ภาคเหนือควรศึกษาเกี่ยวกับวัดและลวดลายทางสถาปัตยกรรมล้านนา ภาคกลางควรศึกษาเกี่ยวกับเครื่องมือเกษตรกรรม ภาคตะวันออกเฉียงเหนือควรศึกษาจิตรกรรมฝาผนัง ภาคใต้ควรศึกษาเรือกอและ ลวดลายอิสลาม 3) ด้านการจัดการเรียนการสอนควรเรียนกับผู้เชี่ยวชาญเพื่อแลกเปลี่ยนความรู้และมีการทัศนศึกษาเพื่อให้ได้ประสบการณ์ตรง 4) ด้านสื่อการเรียนการสอนควรมีสื่อที่มีความทันสมัยใช้ประกอบกับสื่อของจริง 5) ด้านการวัดและประเมินผล คือ วัดประเมินผลจากความสมบูรณ์ลงตัวขององค์ประกอบศิลป์ในมิติวัฒนธรรม
