การวิเคราะห์เนื้อหาเรื่องประชาธิปไตยในกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมในระดับประถมศึกษา A CONTENT ANALYSIS OF DEMOCRACY IN SOCIAL STUDIES, REIGION AND CULTURE IN ELEMENTARY LEVEL

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์เนื้อหาประชาธิปไตยในหลักสูตรการศึกษาระดับประถมศึกษาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 – 2551 และเพื่อวิเคราะห์เนื้อหาประชาธิปไตยในหนังสือเรียนสังคมศึกษา ระดับชั้นประถมศึกษาจำแนกตามหลักสูตรตั้งแต่ปี พ.ศ. 2503 – 2551 แหล่งข้อมูลได้แก่ หลักสูตรการศึกษาระดับประถมศึกษาตั้งแต่ พ.ศ. 2503 - พ.ศ. 2551 จำนวน 7 ฉบับ และหนังสือเรียนระดับประถมศึกษาวิชาสังคมศึกษาจำแนกตามหลักสูตรตั้งแต่ พ.ศ. 2503 - พ.ศ. 2551 25 เล่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยได้แก่แบบวิเคราะห์เนื้อหา

สรุปผลการวิเคราะห์ได้ดังต่อไปนี้ หลักสูตรประโยคประถมศึกษาพุทธศักราช 2503 นั้นให้ความสำคัญกับหลักความรับผิดชอบ หลักการมีใจเปิดกว้าง และหลักการเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม ส่วนในหนังสือแบบเรียนสังคมศึกษาตามหลักสูตรนี้ให้ความสำคัญกับหลักความรับผิดชอบ หลักการเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม หลักการมีใจเปิดกว้าง หลักสิทธิและเสรีภาพ และหลักความมีวินัย ในหลักสูตรประถมศึกษาพุทธศักราช 2521 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2533) นั้นให้ความสำคัญกับหลักความรับผิดชอบ และหลักการมีใจเปิดกว้าง ส่วนหนังสือแบบเรียนสังคมศึกษาตามหลักสูตรนี้ให้ความสำคัญกับหลักความรับผิดชอบ และ หลักการมีใจเปิดกว้าง สำหรับหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551นั้นให้ความสำคัญกับหลักการมีใจเปิดกว้าง หลักสิทธิเสรีภาพ หลักความมีวินัย หลักการเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม หลัก
ความรับผิดชอบและหลักการมีส่วนร่วม ส่วนหนังสือแบบเรียนสังคมศึกษาตามหลักสูตรนี้นั้นให้ความสำคัญกับ หลักการมีใจเปิดกว้าง หลักสิทธิเสรีภาพ หลักความมีวินัย หลักการเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม หลักความรับผิดชอบและหลักการมีส่วนร่วม  โดยที่หลักเหตุผล หลักความเท่าเทียมและหลักการแก้ไขปัญหาโดยสันติวิธีเป็นหลักที่พบน้อยที่สุดจากทุกแหล่งข้อมูล