การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น เรื่อง ผ้าทอไทยทรงดำในบริบทร่วมสมัย ของจังหวัดสุพรรณบุรี

ผู้แต่ง

  • กิตติศักดิ์ คนแรงดี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
  • อินทิรา พรมพันธุ์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

DOI:

https://doi.org/10.14456/ojed.2021.49

คำสำคัญ:

การพัฒนาหลักสูตร, หลักสูตรศิลปะท้องถิ่น, ผ้าทอ, ไทยทรงดำ, สุพรรณบุรี

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพและองค์ความรู้พื้นฐานของหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง ผ้าทอไทยทรงดำในบริบทร่วมสมัย และ 2) พัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง ผ้าทอไทยทรงดำในบริบทร่วมสมัย เพื่อใช้จัดการเรียนรู้ในสถานศึกษาของชุมชนชาวไทยทรงดำ ในจังหวัดสุพรรณบุรีที่เหมาะสมกับผู้เรียนในศตวรรษที่ 21 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ครูผู้สอนวิชาศิลปะ 7 คน นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น 63 คน และปราชญ์ชาวบ้าน 13 คน และผู้ประกอบการธุรกิจ 4 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ 1) แบบวิเคราะห์หลักสูตร 2) แบบสอบถามสำหรับครูศิลปะ 3) แบบสัมภาษณ์นักเรียน ผู้ประกอบการและปราชญ์ชาวบ้าน และ 4) แบบประเมินหลักสูตรสำหรับทรงคุณวุฒิ  วิเคราะห์ข้อมูล โดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และการสรุปผลในรูปแบบความเรียง ผลการวิจัย พบว่า 1) สภาพและองค์ความรู้พื้นฐานของหลักสูตรท้องถิ่น เรื่อง ผ้าทอไทยทรงดำ โดยจะอยู่ในรายวิชาการงานอาชีพและเทคโนโลยี รายวิชาสังคมศึกษา หรือวิชาชุมนุม 2) การสำรวจความคิดเห็นและสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่าง พบว่า ต้องการให้จัดหลักสูตร เรื่อง ผ้าทอไทยทรงดำในบริบทร่วมสมัย ให้ผู้เรียนรู้ประวัติความเป็นมาของผ้าทอ ฝึกให้ผู้เรียน ได้หาข้อมูลจากแหล่งต่าง ๆ และจากปราชญ์ชาวบ้านในชุมชน ทั้งในรูปแบบดั้งเดิมเพื่อการอนุรักษ์และแบบสร้างสรรค์เพื่อต่อยอดการใช้งานให้เข้ากับบริบทปัจจุบัน และส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถมารถนำความรู้ไปใช้ประกอบเป็นอาชีพ 

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงวัฒนธรรม. (2557). แนวนโยบายรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกระทรวงวัฒนธรรม. http://www.ocac.go.th/document/information/information_2716.pdf

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.

กิตติกรณ์ นพอุดมพันธุ์. (2550). หัตถกรรมผ้าทอพื้นบ้าน: กรณีศึกษาหัตถกรรมผ้าทอกลุ่มหนึ่งตำบล หนึ่งผลิตภัณฑ์ในเขตจังหวัดสุพรรณบุรี. คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

จิตรลดา เกิดเรือง. (2548). การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา เรื่อง ประเพณีและพิธีกรรมไทยทรงดำ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จังหวัดสุพรรณบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต,
มหาวิทยาลัยศิลปากร]. http://www.thapra.lib.su.ac.th/thesis/showthesis_th.asp?id=0000002376

จุรีวรรณ จันพลา. (2554). การพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ผ้าทอไทยทรงดําเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มตามแนวทางเศรษฐกิจสร้างสรรค์. วิจัยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม.

ดวงเดือน อ่อนน่วม และ ทิศนา แขมมณี. (2548). การจัดการเรียนรู้บูรณาการ. พัฒนาคุณภาพวิชาการ.

นฤมล ทัพวงศ์. (2550). การวัดและประเมินผล. เจริญรัตน์ พริ้นท์ติ้ง.

นิยม ออไอศูรย์. (2539). การศึกษาการสืบทอดงานศิลปะผ้าทอของกลุ่มชนไทยทรงดำ ในจังหวัดเพชรบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย]. Chulalongkorn University Intellectual Repository (CUIR). http://cuir.car.chula.ac.th/handle/123456789/33955

บุญเสริม ตินตะสุวรรณ. (2545). ศึกษาผ้าและเครื่องนุ่งห่มของชาวไทยทรงดำ ตำบลหนองปรง อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยรามคำแหง]. Digital Research Information Center. https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/126848

พิรมาลย์ บุญธรรม. (2544). ความคิดเห็นของชาวไทยทรงดำเกี่ยวกับเครื่องแต่งกายในพิธีกรรม: กรณีศึกษาจังหวัดเพชรบุรีและจังหวัดนครปฐม. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์]. Digital Research Information Center.https://dric.nrct.go.th/Search/SearchDetail/109130

ภาษิต สุโพธิ์. (2547). การใช้แหล่งเรียนรู้ธรรมชาติบริเวณโรงเรียนในการพัฒนาการเรียนรู้เกี่ยวกับการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ].

วิจารณ์ พานิช. (2556). การสร้างการเรียนรู้สู่ศตวรรษที่ 21. ส.เจริญการพิมพ์.

อชิรญาณ์ อินต๊ะแสน และ อธิพัชร์ วิจิตสถิตรัตน์. (2559). การพัฒนาสาระการเรียนรู้ท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ เรื่องผ้าทอไทลื้อ จังหวัดน่าน สาหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปี ที่ 2. วารสาร สารสนเทศ, 15(2), 113-124

อุปวิทย์ สุวคันธกุล, โอภาส สุขหวาน และ ประทิว ทองเหลือ. (2552). การออกแบบและพัฒนาสิ่งทอพื้นเมืองไทยทรงดำจังหวัดเพชรบุรีกรณีศึกษา: ชุดผ้าบนโต๊ะอาหาร. วารสารวิชาการ อุตสาหกรรมศึกษา, 3(1), 101-107.

Lowenfeld, V. (1957). Creative and Mental Growth. The MacMillan Co.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-11-02

รูปแบบการอ้างอิง

คนแรงดี ก. . ., & พรมพันธุ์ อ. . (2021). การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น เรื่อง ผ้าทอไทยทรงดำในบริบทร่วมสมัย ของจังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ทางการศึกษา, 16(2), OJED1602033 (14 pages). https://doi.org/10.14456/ojed.2021.49

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย