อิสาณในสมัยรัชกาลที่ 7 ในสายพระเนตรสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต
คำสำคัญ:
อิสาณ, สมัยรัชกาลที่ 7, สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต, การคมนาคม, การปกครองบทคัดย่อ
บทความนี้เป็นการศึกษาด้วยวิธีการพรรณนาวิเคราะห์รายงานตรวจราชการมณฑลภาคอิสาณและนครราชสีมา เมื่อ พ.ศ. 2469 (ต้นรัชกาลที่ 7) สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์ วรพินิต การศึกษาพบว่า แม้ว่าจะเสด็จในฐานะเสนาบดีกระทรวงกลาโหมก็ตาม แต่ทรงมีพระภารกิจในฐานะองค์อภิรัฐมนตรีอยู่ในพระทัยเป็นสำคัญ พระนิพนธ์รายงานจึงมีข้อมูล ข้อสังเกตและข้อคิดเห็นเกี่ยวกับงานของกระทรวงต่าง ๆ โดยบางครั้งทรงเชื่อมโยงให้เกิดบูรณาการระหว่างกัน เรื่องราวที่ทรงไว้นับเป็นข้อมูลที่หาได้ไม่ง่ายเกี่ยวกับสภาพสังคมและชีวิตความเป็นอยู่ของประชาชนในอีสานทั้งในชนบทและเมืองในสมัยนั้น แสดงให้เห็นว่าเมื่อการคมนาคมโดยเครื่องบินและรถไฟเข้าไปถึง อิสาณมีความพร้อมจะเปลี่ยนผ่านจากวิถีเศรษฐกิจแบบพอเลี้ยงชีพไปสู่เศรษฐกิจการตลาด เมื่อประกอบกับโอกาสทางการศึกษาน่าจะมีผลเนื่องให้นิสัยใจคอของราษฎรเปลี่ยนแปลงไปในทางที่สำนึกในสิทธิและเสรีภาพ
มากขึ้น จำเป็นที่ข้าราชการจะต้องปรับท่าทีจากการสั่งการเป็นการเปิดโอกาสและการขอความร่วมมือ
เอกสารอ้างอิง
คำกราบบังคมทูล กระแสพระดำรัสและพระโอวาท สมเด็จพระเจ้าที่ยาเธอ เจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิต ตั้งแต่ธันวาคม พ.ศ. 2454 ถึงพฤษภาคม พ.ศ. 2475 จัดพิมพ์เนื่องในงานพระราชทานเพลิงพระศพ พระเจ้า วรวงศ์เธอพระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์วัดเทพศิรินทราวาส กรุงเทพมหานคร 26 ธันวาคม พุทธศักราช 2533. กรุงเทพฯ : บริษัท เลิฟแอนด์ลีพเพรส จำกัด, 2533.
ทองต่อ กล้วยไม้ ณ อยุธยา “พระกรณียกิจในด้านการเมืองและการปกครอง” ในเทิดพระเกียรติฯ
เทอดพระเกียรติจอมพล สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์-
วรพินิต เนื่องในโอกาสครบรอบร้อยปีแห่งวันประสูติ วันที่ 29 มิถุนายน พ.ศ. 2524. กรุงเทพฯ: สำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ, 2524.
บรรเจิด อินทุจันทร์ยง (บรรณาธิการ) ประมวลพระบรมราโชวาทและพระราชดำรัสพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว. กรุงเทพฯ: วัชรินทร์การพิมพ์ จำกัด, 2536.
บันทึกหม่อมประสงค์สม พระชายาในพระประวัติสมเด็จเจ้าฟ้าฯ บริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต. กรุงเทพฯ: จันวาณิชย์, 2524.
พระประวัติสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต.
กรุงเทพฯ: บริษัทจันทวาณิชย์ จำกัด, 2524.
พอพันธ์ อุยยานนท์. เศรษฐกิจไทยในสมัยรัชกาลที่ 7 : รักษาเสถียรภาพ ปูพื้นฐานการพัฒนา. กรุงเทพฯ: โครงการจัดพิมพ์คมไฟ, 2558.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารศิลปวัฒนธรรมสวนสุนันทา เป็นวารสารในรูปแบบเปิด (Open Access) ผู้ใช้ทั่วไปหรือระบบสารสนเทศของหน่วยงาน ฐานข้อมูลอัตโนมัติ ระบบห้องสมุดอัตโนมัติ สามารถเข้าถึง ดาวน์โหลด เอกสารไฟล์บทความบนเว็บไซต์วารสาร โดยไม่มีค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด
ข้อความภายในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสารศิลปวัฒนธรรมสวนสุนันทาทั้งหมด รวมถึงรูปภาพประกอบ ตาราง เป็นลิขสิทธิ์ของสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา การนำเนื้อหา ข้อความหรือข้อคิดเห็น รูปภาพ ตาราง ของบทความไปจัดพิมพ์เผยแพร่ในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อใช้ประโยชน์ในเชิงพาณิชย์ ต้องได้รับอนุญาตจากกองบรรณาธิการวารสารอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรอนุญาตให้สามารถนำไฟล์บทความไปใช้ประโยชน์และเผยแพร่ต่อได้ โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไข สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอน (Creative Commons License: CC) และ ต้องแสดงที่มาจากวารสาร – ไม่ใช้เพื่อการค้า – ห้ามแก้ไขดัดแปลง, Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0)
ข้อความที่ปรากฏในบทความในวารสารเป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับสำนักศิลปะและวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา และบุคลากร คณาจารย์ท่านอื่น ๆ ในราชวิทยาลัยฯแต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเอง ตลอดจนความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความเป็นของผู้เขียน ไม่เกี่ยวข้องกับกองบรรณาธิการ
