แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านริมคลอง จังหวัดสมุทรสงคราม

摘要

การวิจัยนี้ มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อสำรวจทรัพยากรการท่องเที่ยว และศึกษาศักยภาพการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านริมคลอง จังหวัดสมุทรสงคราม 2) เพื่อวิเคราะห์ความต้องการของประชาชนในชุมชนที่มีต่อการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านริมคลอง และความต้องการของนักท่องเที่ยวที่มีต่อการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านริมคลอง จังหวัดสมุทรสงคราม และ 3) เพื่อกำหนดแนวทางในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านริมคลอง จังหวัดสมุทรสงคราม ผู้วิจัยใช้วิธีการแบบผสมผสานด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีเครื่องมือ ได้แก่ แบบตรวจสอบทรัพยากรทางการท่องเที่ยว และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก วิธีการวิจัย สำรวจ สัมภาษณ์ สังเกต การประชุมกลุ่มย่อย และการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีประชากร และกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 25 คน เป็นกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่ ได้แก่ ภาครัฐ ผู้ประกอบการ ประชาชน และนักท่องเที่ยวและการวิจัยเชิงปริมาณ มีเครื่องมือเชิงปริมาณ ได้แก่ แบบสอบถาม ประชากรและกลุ่มตัวอย่างที่เป็นนักท่องเที่ยวชาวไทย จำนวน 98 คน

ผลการวิจัย พบว่า 1) ทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์อย่างยั่งยืนของชุมชนบ้านริมคลองที่โดดเด่น ดังนี้ วิวทิวทัศน์ริมคลองผีหลอก ภูมิทัศน์สวนมะพร้าว หิ่งห้อย พิพิธภัณฑ์มะพร้าว บ้านทรงไทยโบราณภาคกลาง กลุ่มเบญจรงค์บางช้าง ขนมไทยโบราณ ประเพณีการทอดกฐินทางเรือ ประเพณีลอยกระทงกาบกล้วย กิจกรรมเคี่ยวน้ำตาลและทำน้ำตาลไซรัป กิจกรรมทำขนมไทยโบราณ มีบริการเรือรับส่ง บริการรถรับส่ง และบริการจักรยาน 2) ศักยภาพของชุมชนบ้านริมคลองต่อการจัดการการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ มีดังนี้ ศักยภาพด้านทรัพยากรการท่องเที่ยว ได้แก่ ความหลากหลายของทรัพยากรธรรมชาติ วัฒนธรรมประเพณี กิจกรรม และสิ่งอำนวยความสะดวกการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ศักยภาพด้านการบริการจัดการและการมีส่วนร่วมของชุมชน ศักยภาพด้านการจัดกิจกรรมเชิงสร้างสรรค์ในชุมชน ความคิดเห็นของนักท่องเที่ยวต่อปัจจัยด้านส่วนผสมทางการตลาด เฉลี่ยร้อยละ 4.07 อยู่ในระดับมาก ด้านองค์ประกอบการท่องเที่ยวเฉลี่ยร้อยละ 3.89 อยู่ในระดับมาก และด้านการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ เฉลี่ยร้อยละ 4.41 อยู่ในระดับมากที่สุด 3) แนวทางการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ของชุมชนบ้านริมคลองจำนวน 6 แนวทาง ได้แก่ (1) แนวทางการพัฒนาด้านการตลาด (2) แนวทางการพัฒนาด้านแหล่งท่องเที่ยว และสิ่งดึงดูดใจ (3) แนวทางพัฒนาด้านการเข้าถึง (4) แนวทางการพัฒนาด้านที่พัก (5) แนวทางการพัฒนาด้านสิ่งอำนวยความสะดวก และบุคลากร (6) แนวทางการพัฒนาด้านการจัดการ และการจัดกิจรรมการท่องเที่ยว