การพัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยจักรยาน ของชุมชนบางพลับ อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทชุมชนและศักยภาพของทรัพยากรการท่องเที่ยวเชิงนิเวศของชุมชนบางพลับ จังหวัดสมุทรสงคราม 2) ศึกษาศักยภาพของผู้มี
ส่วนได้ส่วนเสียต่อการจัดการการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยจักรยานของชุมชนบางพลับ จังหวัดสมุทรสงคราม 3) พัฒนารูปแบบการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยจักรยานของชุมชนบางพลับ จังหวัดสมุทรสงคราม ผู้วิจัยใช้วิธีการแบบผสมผสานด้วยการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative) โดยมีเครื่องมือได้แก่ แบบรายการศึกษาชุมชน แบบตรวจสอบทรัพยากรทางการท่องเที่ยว และแบบสัมภาษณ์เชิงลึก มีประชากรและกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 30 คน เป็นกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่ ได้แก่ภาครัฐ ผู้ประกอบการ และประชาชน และการวิจัยเชิงปริมาณ (Quantitative) มีเครื่องมือเชิงปริมาณ ได้แก่ แบบสอบถาม มีประชากรและกลุ่มตัวอย่าง เป็นนักท่องเที่ยวชาวไทย จำนวน 50 คน

ผลการวิจัยพบว่า 1) ทรัพยากรการท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดสมุทรสงคราม ได้แก่ ศูนย์เรียนรู้ชุมชนบ้านบางพลับ (สวนส้มโอปลอดสารเคมีและสวนมะพร้าว) วัดบางพลับ  นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมทางการท่องเที่ยวที่น่าสนใจมาก ได้แก่ เทศกาลตักบาตรขนมครกบ้านบางพลับ กิจกรรมเคี่ยวน้ำตาลมะพร้าว (เตาตาล) กิจกรรมการทำถ่านผลไม้ กิจกรรมทำผลไม้กลับชาติ กิจกรรมทัวร์สวนผลไม้ กิจกรรมการเขียนลายเบญจรงค์ กิจกรรมการแกะสลักลายมะพร้าวซอ 2) ผลการวิเคราะห์ SWOT ที่มีความสำคัญมากที่สุด จุดแข็ง : ทำเลตั้งอยู่ใกล้ กรุงเทพมหานคร ซึ่งมีศักยภาพในการดึงดูดนักท่องเที่ยว จุดอ่อน : ขาดการสนับสนุนส่งเสริมในการสร้างความเข้มแข็งให้แก่ ผู้ประกอบการรายย่อย โดยเฉพาะภาคการท่องเที่ยว ให้มีองค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน โอกาส : สามารถพัฒนาเป็นฐานการผลิตส้มโอเพื่อส่งออกแหล่งสำคัญของประเทศ อุปสรรค : ศักยภาพการแข่งขันของประเทศเพื่อนบ้านสูงขึ้น(โดยเฉพาะในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้) จึงลดบทบาทความน่าสนใจของจังหวัด และชุมชนลง ส่วนความคิดเห็นของนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่มีความพึงพอใจต่อแหล่งท่องเที่ยวในด้านฐานการเรียนรู้ของชุมชนบ้านบางพลับ ด้วยคะแนนสูงสูด 5 ลำดับ ได้แก่ ฐานการเรียนรู้คนเอาถ่าน ฐานการเรียนรู้การทำผลไม้กลับชาติ ฐานการเรียนรู้สวนส้มโอ ฐานการเรียนรู้ทำน้ำตาลจากมะพร้าว และฐานการเรียนรู้บ้านพญาซอ ตามลำดับ โดยกำหนดเป็นเส้นทางจักรยานได้จำนวน 3 เส้นทาง 3) ผู้วิจัยได้นำผลจากการวิจัยเชิงคุณภาพ และการวิจัยเชิงปริมาณดังกล่าวมาพัฒนาเป็นรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยจักรยานในพื้นที่ บ้านบางพลับ จังหวัดสมุทรสงคราม ดังรายละเอียดต่อไปนี้ 1. การมีส่วนร่วมจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอย่างบูรณาการ 2. การพัฒนาเส้นทางจักรยานของชุมชน 3. การพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนเชิงสร้างสรรค์