แผนธุรกิจเพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ปลาสลิดแปรรูปตามความต้องการของผู้บริโภค

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยที่ผสมผสานการวิจัยแบบมีส่วนร่วมกับการวิจัยเชิงปฏิบัติการ
มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการและศักยภาพกลุ่มสมาชิกเกษตรกรผู้ประกอบการ
แปรรูปปลาสลิดบางบ่อ 2) จัดทำแผนธุรกิจส่งเสริมการตลาดของปลาสลิดบางบ่อ 3) พัฒนา
ผลิตภัณฑ์ต้นแบบ (Prototype) จากปลาสลิดไม่ได้มาตรฐานให้กลายเป็นสินค้าใหม่ให้มีมูลค่าเพิ่ม
ตามความต้องการของผู้บริโภค โดยใช้แบบสอบถามในการเก็บข้อมูลจาก กลุ่มเป้าหมาย คือ
กลุ่มสมาชิกเกษตรกรผู้เลี้ยงและผู้ประกอบการแปรรูปปลาสลิด ตำบลคลองด่าน อำเภอบางบ่อ
จังหวัดสมุทรปราการ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้วิธีการการจำแนกและจัดระบบข้อมูล เพื่อค้นหา
ศักยภาพกลุ่มสมาชิกเกษตรกรผู้เลี้ยงและผู้ประกอบการแปรรูปปลาสลิด การวิเคราะห์สรุปอุปนัย
และการวิเคราะห์เปรียบเทียบกลุ่มสมาชิกเกษตรกรผู้เลี้ยงและผู้ประกอบการแปรรูปปลาสลิด
ก่อนเข้าโครงการและหลังเข้าโครงการ เพื่อถอดบทเรียนสิ่งที่ค้นพบเพื่อสรุปเป็นองค์ความรู้ใน
กระบวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มเป้าหมายมีศักยภาพในด้านการผลิตปลาสลิดหอมที่เกิดจากภูมิ
ปัญญาท้องถิ่นและมีแหล่งปลาสลิดบางบ่อที่มีอัตลักษณ์และมีชื่อเสียงมายาวนานแต่ขาดความ
เข้าใจด้านการตลาด ด้านการพัฒนาผลิตภัณฑ์ การจัดการของเหลือจากการแปรรูป และ ช่องทาง
จัดจำหน่าย ความรู้ในการทำแผนธุรกิจและพัฒนาผลิตภัณฑ์ก่อน/หลังการอบรมของกลุ่มเป้าหมาย

ในการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ มีคะแนนเฉลี่ยก่อนการอบรม 2.80 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 1.08
และคะแนนเฉลี่ยหลังการอบรม 3.44 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 1.22 เมื่อใช้สถิติทดสอบที่ไม่เป็น
อิสระต่อกัน (t-test dependent) พบว่า ความรู้ในการทำแผนธุรกิจและพัฒนาผลิตภัณฑ์ของกลุ่ม
เป้าหมายก่อน/หลังการอบรม ต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับที่ 0.05 โดยพบว่า หลังการ
ฝึกอบรมมีค่าเฉลี่ยของความรู้ในการทำแผนธุรกิจและพัฒนาผลิตภัณฑ์มากขึ้น ทำให้ได้แผนธุรกิจ
และผลิตภัณฑ์ต้นแบบทองม้วนก้างปลาสลิดไฮแคลเซียม ของดีบางบ่อ ที่มาจากการเพิ่มมูลค่าจาก
ของเหลือในกระบวนการผลิต