“Apprentices as Labour”: Politics in the Apprenticeships Process and Apprentice Requirements for Fairness Creation
Keywords:
Apprenticeships, Fairness, Politics, Apprentice RequirementsAbstract
This article aims to analyze power relations in the apprenticeship process through critique of the apprenticeship process and demand to raise the quality of apprenticeships. The study utilized data collection methods involving research and the gathering of document data: parliamentary meeting records, laws, responses to consultation letters by government agencies, research reports, information from civil society, political party statements from online sources, news articles, and synthesized experiences.
Education and work are continuous, with apprenticeships integrating students into the workforce. Criticism of power relations within the apprenticeship process and calls for enhancing apprenticeship quality revealed:
1) Power interactions in apprenticeship process between establishments, educational institutions, and interns are unequal. Establishments wield influence over the success or failure of the apprenticeship system.
2) Advocating for demands to raise the standards of important apprenticeships involves ensuring apprenticeship status according to the law to protect intern students.
3) Encouragement for apprenticeship proposals comes from civil society and political parties as an agenda for the government's consideration. The enactment of the Apprenticeship Act was seen as a mutually agreed upon proposal, aiming to provide high-quality and fair apprenticeships in Thailand.
4) The dominant structure, power, and ideological and cultural aspects within the social internships process also pose obstacles to raising fairness and enhancing apprenticeship standard.
References
กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2563). สถิติ CWIE. วันที่ค้นข้อมูล 12 มีนาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://cwie.mhesi.go.th/cwieStatistics
กฤษฎา ธีระโกศลพงษ์. (2562). รูปแบบของงานที่ไม่มีมาตรฐานและแรงงานที่มีความเสี่ยงในเศรษฐกิจแพลตฟอร์ม. วารสารัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 4(2), 55-99.
กฤษฎา ธีระโกศลพงษ์. (2565). การฝึกงาน: ช่องว่างของมาตรฐานแรงงานสากลและกฎหมายแรงงานในประเทศไทย. วารสารรัฐศาตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 7(1).
กองนิติการ สำนักคุ้มครองแรงงาน กระทรวงแรงงาน. (2565). หนังสือที่ รง 0504/02329 ข้อหารือของบริษัทจ่ายค่าตอบแทนให้กับนักศึกษา ถูกหรือไม่. กรุงเทพฯ: สำนักคุ้มครองแรงงาน.
กอบกุลณ์ คำปลอด และเพ็ญศรี ฉิรินัง. (2566). แรงงานแพลตฟอร์ม ความเหลื่อมล้ำ และความไม่เป็นธรรม บนรากฐานความเจริญของเศรษฐกิจดิจิทัล. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 10(6).
กอบกุลณ์ คำปลอด เพ็ญศรี ฉิรินัง อุดมวิทย์ ไชยสกุลเกียรติ และศิริพร แย้มนิล. (2567). การคุ้มครองแรงงานนอกระบบกลุ่มแรงงานแพลตฟอร์ม การให้บริการรับส่งอาหาร. วารสารนิติสังคมศาสตร์ รัฐศาสตร์ และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชฎัชเชียงราย, 8(1), 89-109.
ชยภร บุญเรืองศักดิ์. (2565). การจัดการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทางานของนักศึกษาหลักสูตรสาธารณสุข
ศาสตรบัณฑิต. วารสารศึกษาศาสตร์ มสธ., 15(1).
นวกาล สิรารุจานนท์. (2561). แนวทางการให้ความคุ้มครองการฝึกปฏิบัติงานของนักศึกษา : เทียบเคียงการคุ้มครองผู้ได้รับการฝึกเตรียมเข้าทำงานตามกฎหมายแรงงาน. วารสารสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, 24(2).
นันทพล พุทธพงษ์. (2565). มาตรการทางกฎหมายในการคุ้มครองแรงงานแพลตฟอร์มดิจิทัล: ศึกษากรณีธุรกิจรับส่งอาหารในประเทศไทย. วารสารรามคำแหง ฉบับนิติศาสตร์, 11(1).
นิภาพรรณ เจนสันติกุล. (2564). แรงงานแพลตฟอร์มในระบบเศรษฐกิจดิจิทัล. วารสารแสงอีสาน มหาวิทยาลัยมกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตอีสาน, 18(1), 1-10.
นิภาพรรณ เจนสันติกุล. (2566). มาตรฐานแรงงานและการคุ้มครองแรงงานในระบบเศรษฐกิจแพลตฟอร์มของประเทศไทย: บทสำรวจวรรณกรรมที่เผยแพร่ระหว่าง พ.ศ. 2562 - 2565. วารสารสังคมศาสตร์ บูรณาการ มหาวิทยาลัยมหิดล, 10(2), 60-79.
เบญจวรรณ ธรรมรัตน์ และพัชมณ ใจสอาด. (2559). การคุ้มครองแรงงานนักศึกษาที่ทำงานบางช่วงเวลา: กรณีศึกษานักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฎจันเกษม. วารสารจันทรเกษมสาร, 22(42), 21-30.
ประชาไท. (2564). นักศึกษาฝึกงานทั่วโลกยังถูกละเมิดสิทธิมนุษยชน. วันที่ค้นข้อมูล 12 มีนาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://prachatai.com/journal/2021/06/93520
ปรีชา เปี่ยมพงศ์สานต์ และวงธรรม สรณะ. (2557). Book Review: สู่สังคมไทยเสมอหน้า. วารสารเศรษฐศาสตร์การเมืองบูรพา, 2(1), 131-136.
ปวิช ญาณาพิศุทธ์. (2567). ปัญหาและมาตรฐานทางกฎหมายในการคุ้มครองแรงงานของผู้ให้บริการส่งอาหารผ่านแพลตฟอร์มในประเทศไทย. วารสาร มจร.หริภุญชัยปริทรรศน์เพิ่มเติม วิทยาลัยสงฆ์ลำพูน มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 8(1), 158-174.
ผาสุก พงษ์ไพจิตร (บรรณาธิการ). (2557). สู่สังคมไทยเสมอหน้า. กรุงเทพฯ: มติชน.
พฤกษ์ เถาถวิล. (2566). อุบัติเหตุ สุขภาพ และหลักประกันความเสี่ยงจากการทำงาน ของคนขับรถจักรยานยนต์ส่งอาหารภายใต้การควบคุมของแพลตฟอร์ม. วารสารมุษยวิทยา ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), 6(2), 129-178.
พิชญา เตโชฬาร. (2564). ฝึกงานต้องเป็นธรรม เพราะแค่คำว่า ‘ประสบการณ์’ ไม่ใช่ค่าตอบแทนที่เพียงพอสำหรับแรงงาน. วันที่ค้นข้อมูล 12 มีนาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://nisitjournal.press/2021/12/21/fair-internship/
พิมพร สุทะเงิน. (2566). กฎหมายส าหรับแรงงานส่งอาหารผ่านแอปพลิเคชันเกี่ยวกับการจ่ายเงินทดแทนการขาดรายได้. วารสารนิติศาสตร์ รัฐศาสตร์ และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงราย, 7(1), 171-186.
ภัคจิรา มาตาพิทักษ์. (2566). เด็กฝึกงาน = แรงงานฟรีถูกกฎหมาย(?) : เปิด พ.ร.บ.ฝึกงานเพื่อปูทางให้ผู้ฝึกงานมีตัวตน. วันที่ค้นข้อมูล 12 มีนาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.the101.world/reasons-why-internships-should-be-paid/?fbclid=IwAR0TE9ADEeWOLZFzY84RAWdhob_0fyOWdo_ Utz7V5bK_bjjCIuzohK0RlxU
ภานุวัฒน์ ทรงสวัสดิ์ชัย. (2560). แรงงานได้เปล่าชื่อ ‘นักศึกษาฝึกงาน’: สวัสดิการไม่ต้องมี โอทีไม่ปรากฏ บาดเจ็บ-ตายรันทดจบง่าย. วันที่ค้นข้อมูล 7 เมษายน 2567, เข้าถึงได้จากhttps://prachatai.com/journal/2017/05/71261
ภาสกร ญี่นาง. (2564). วิกฤตสิทธิแรงงานในเศรษฐกิจยุคดิจิทัล: ปัญหาความขัดแย้งระหว่าง “ไรเดอร์” กับแพลตฟอร์มที่รัฐเพิกเฉย. วารสารนิติสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 14(1), 84-113.
วิจิตร ศรีสะอ้าน และ อลงกต ยะไวทย์. (2552). การอุดมศึกษากับสหกิจศึกษา. วารสารสหกิจศึกษาไทย, 1(1), 1-9
ศรัณย์ จงรักษ์. (2564). ไรเดอร์ไม่ใช่ลูกจ้าง: ความเบี้ยวบิดของระบบกฎหมายไทย. วารสารนิติสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 14(2), 38-58.
สมาคมสหกิจศึกษาไทย. (2564). หลักสูตรการศึกษาอบรมสำหรับผู้บริหาร คณาจารย์นิเทศ ผู้นิเทศและผูู้ปฏิบัติงานด้านสหกิจศึกษาและการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทำงาน (Cooperative and Work-Integrated Education: CWIE). กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
สรัลรัตน์ จันทวี. (2558). การคุ้มครองผู้ฝึกงาน. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณทิต, สาขากฎหมายเอกชน,
คณะนิติศาสตร์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สานิตย์ หนูนิล. (2560). การคุกคามทางเพศของผู้ปฏิบัติงานแผนกครัวในธุรกิจโรงแรม: ศึกษาผ่านมุมมองนักศึกษาฝึกงานวิทยาลัยดุสิตธานี. วารสารวิทยาลัยดุสิตธานี, 11(1).
สำนักการประชุม สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. (2566). สรุปผลการประชุมวุฒิสภา ครั้งที่ 1 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่สอง) วันอังคารที่ 12 ธันวาคม 2566. กรุงเทพฯ: สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา.
สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. (2562). โครงการส่งเสริมการจัดสหกิจศึกษาและการศึกษาเชิงบูรณาการกับการทำงาน. กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม. วันที่ค้นข้อมูล 7 เมษายน 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.mhesi.go.th/index.php/flagship-project/6820-CWIE.html
สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. (2567). แนวทางการแก้ไขปัญหาการฝึกงาน ของนักเรียน นิสิต นักศึกษา. วันที่ค้นข้อมูล 7 เมษายน 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.senate.go.th/view/386/NewsDetailAll/Latest/81/TH-TH?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR3t0fGAqcpAhBd9khDR2wR1CcDbhiZZ6b6MW9Z3qstIZFTBU4kg4WbyiDQ_aem_AdnjjYSnKTeVXusj7WmrctK1teQNPzDwxmieyGSqHQYWk_yCkw8ephqvTUnXlhA0PFtJr95bUMwJU793C3_DvjVx
สุธาสินิ เจริญสิทธิ์. (2551). ผู้ฝึกงาน. วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณทิต, สาขากฎหมายเอกชน, คณะนิติศาสตร์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์,
อนุพงศ์ รุ่งน้อย. (2565). การจัดการเรียนการสอนเชิงบูรณาการกับการทำงานและการคุ้มครองนักศึกษาฝึกงานภายใต้กฎหมายไทย. วารสารพิกุล, 20(2), 387-403.
อรรณพ พงษ์วาท. (2527). เศรษฐศาสตร์การเมืองเรื่องนวัตกรรมทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: เจ้าพระยาการพิมพ์.
เอกพลณัฐ ณัฐพัทธนันท์. (2566). รายงานวิจัยและนวัตกรรมฉบับสมบูรณ์ การศึกษาข้อเรียกร้องของกลุ่มแรงงาน แพลตฟอร์มและข้อเสนอแนะสำหรับการพัฒนาสวัสดิการที่เหมาะสม. กรุงเทพฯ: สำนักงานการวิจัยแห่งชาติ.
International Labour Organization ILO. (2023). R208 - Quality Apprenticeships Recommendation, 2023 (No. 208). Geneva Switzerland: International Labour Organization.
International Trainnig Centre. (2024). Skills Fair on Quality Apprentceships. 27 – 29 FEBRUARY 2024 ONLINE AND ITCILO CAMPUS IN TURIN, ITALY, 1-16.
The101. (2566). เด็กฝึกงาน = แรงงานฟรีถูกกฎหมาย(?): เปิด พ.ร.บ.ฝึกงานเพื่อปูทางให้ผู้ฝึกงานมีตัวตน. วันที่ค้นข้อมูล 21 พฤษภาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://www.the101.world/reasons-why-internships-should-bepaid/?fbclid=IwAR0TE9ADEeWOLZFzY84RAWdhob_0fyOWdo_Utz7V5bK_
bjjCIuzohK0RlxU
Thematter. (2564). เด็กฝึกงานควรได้สวัสดิการอย่างไร? สำรวจข้อเสนอ ‘พรบ. การฝึกงาน’ จากศูนย์วิจัยรัฐสวัสดิการ. วันที่ค้นข้อมูล 21 พฤษภาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://thematter.co/social/intern-with-welfare-will-win/153671
Urban Creature. (2564). “เด็กฝึกงานคือแรงงานในอนาคต” ซีเรียสเรื่องการฝึกงานและความเป็นธรรมกับสมัชชา Intern. วันที่ค้นข้อมูล 21 พฤษภาคม 2567, เข้าถึงได้จาก https://urbancreature.co/intern-assembly/
