ชาวนารัก(ษ์)โลก ลดภาวะโลกร้อน

บทคัดย่อ

ภาวะโลกร้อน เกิดจากสภาพอุณหภูมิเฉลี่ยของอากาศบนโลกสูงขึ้น จากการสะสมของปริมาณก๊าซเรือนกระจกที่เพิ่มขึ้น เนื่องจากกิจกรรมที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้นเพื่อความเจริญเติบโตของโลก ก๊าซเรือนกระจกที่สำคัญในโลกนี้ อาทิ ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO₂) ก๊าซมีเทน (CH₄) และก๊าซไนตรัสออกไซด์ (N₂O) ซึ่งการปลดปล่อยก๊าซเรือนกระจกต่างๆ ในประเทศไทย ข้อมูลในปี พ.ศ. 2556 พบว่า ในภาพรวมมีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกปริมาณ 318.66 ล้านตัน โดยภาคพลังงานปล่อยมากที่สุดปริมาณ 236.94 ล้านตัน (74%) รองลงไปเป็นภาคการเกษตรปล่อยปริมาณ 50.92 ล้านตัน (16%)

ในภาคการเกษตร พบว่า ก๊าซเรือนกระจกที่สำคัญ คือ ก๊าซมีเทน และก๊าซไนตรัสออกไซด์ ซึ่งส่วนใหญ่จะมาจากในนาข้าว การใช้ปุ๋ย และปศุสัตว์ ในการปลูกข้าว พบว่า มีการปล่อยก๊าซเรือนกระจกซึ่งส่วนมากเป็นก๊าซมีเทน ปริมาณ 27.86 ล้านตัน (หรือประมาณ 55% ของภาคการเกษตร) ก๊าซมีเทนที่เกิดนี้จะมาจากการปลูกข้าวในสภาพนาที่มีน้ำขัง เนื่องจากการย่อยสลายอินทรียวัตถุในดินนาที่มีสภาพขังน้ำทำให้เกิดการขาดออกซิเจนในดินเป็นเวลานาน

งานวิจัยการใช้เทคโนโลยีที่จะช่วยลดก๊าซเรือนกระจกจากการทำนา พบว่า การปรับสภาพที่นาให้เรียบ สม่ำเสมอ การจัดการน้ำด้วยการให้น้ำแบบเปียกสลับแห้ง ทำให้ดินมีก๊าซออกซิเจนเป็นระยะๆ จะช่วยลดปริมาณการลดการปล่อยก๊าซมีเทนและลดการใช้น้ำในการปลูกข้าวได้ อีกเทคโนโลยีหนึ่ง คือ การใช้ปุ๋ยตามคำแนะนำที่ถูกต้อง จะลดการปล่อยก๊าซไนตรัสออกไซด์ซึ่งเป็นก๊าซเรือนกระจกที่สำคัญอีกชนิดหนึ่ง นอกจากนี้ การจัดการฟางข้าวหลังการเกี่ยวข้าว หรือก่อนการปลูกข้าวฤดูต่อไป ก็เป็นการช่วยลดการเกิดก๊าซเรือนกระจกในนาข้าวได้ ประเด็นที่สำคัญถ้าเกษตรกรสามารถมีการจัดการตามเทคโนโลยีข้างต้น จะสามารถทำให้เกษตรกรลดค่าใช้จ่ายทั้งการสูบน้ำ การใช้ปุ๋ย ทำให้ต้นทุนการผลิตลดลง นอกจากนี้ การที่ผู้ผลิตตระหนักต่อผลกระทบที่อาจจะทำให้เกิดจากสภาวะโลกร้อนได้ จะสนับสนุนแนวนโยบายการช่วยลดภาวะโลกร้อนในภาคการเกษตรได้ และชาวนาที่ได้ปฏิบัติตามแนวทางนี้สามารถเรียกได้ว่าเป็น “ชาวนารักษ์โลก”