การสำรวจเพื่อประเมินการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการชำระเงินผ่านเครือข่ายโทรศัพท์มือถือในช่วงการระบาดของโรคโควิด-19

บทคัดย่อ

การระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อทุกภาคส่วนของสังคม รวมถึงพฤติกรรมการใช้จ่ายของประชาชน งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลกระทบเชิงสาเหตุของการระบาดของโรคโควิด-19 ต่อพฤติกรรมการชำระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือ และเพื่อศึกษาปัจจัยกำหนดผลกระทบดังกล่าว พฤติกรรมการชำระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือที่สนใจประกอบด้วยปริมาณและมูลค่าของการชำระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือ ปริมาณการใช้งาน QR Code และ PromptPay เพื่อโอนเงินหรือชำระเงิน และความหลากหลายของประเภทธุรกรรมการชำระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือ การวิเคราะห์ใช้แบบสอบถามที่ออกแบบมาเพื่อให้ได้มาซึ่งผลลัพธ์ของเหตุการณ์ที่ตรงข้ามกับความจริง (Counterfactual) กลุ่มตัวอย่างคือประชาชนในกรุงเทพมหานคร จำนวน 503 ราย และเก็บข้อมูลระหว่างเดือนกรกฎาคม ถึง สิงหาคม พ.ศ. 2564 ผลการศึกษาพบว่า การระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลให้การชำระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือในทุกด้านเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 นอกจากนั้น ผลการศึกษาจากแบบจำลองโลจิต (Logit model) พบว่าปัจจัยกำหนดผลกระทบของโรคโควิด-19 ต่อพฤติกรรมการชำระเงินผ่านโทรศัพท์มือถือมีความแตกต่างกันในแต่ละด้าน สะท้อนถึงความจำเป็นในการใช้มาตรการส่งเสริมการทำธุรกรรมในแต่ละรูปแบบที่แตกต่างกัน เพื่อให้ระบบการชำระเงินของไทยมีประสิทธิภาพสูงสุดและเพื่อส่งเสริมการเป็นสังคมไร้เงินสด